«Ματ» με τρεις κινήσεις έκανε η χώρα μας απέναντι στην Τουρκία, σε μια δύσκολη και πολυσύνθετη θερινή «παρτίδα», που παίχτηκε επί σειράν ημερών στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το ερευνητικό σκάφος «Ορούτς Ρέις» έμεινε στο λιμάνι της Αττάλειας, τα πλοία του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού επέστρεψαν στις βάσεις τους και ο Ταγίπ Ερντογάν (διά του Ιμπραήμ Καλίν) σάλπισε -προσωρινά- υποχώρηση.
Οι τρεις αυτές κινήσεις, όπως τις περιγράφουν στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ανώτερες κυβερνητικές πηγές, είναι οι ακόλουθες:
ΕΝΟΠΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ
Πρώτον, σε επίπεδο στρατιωτικό. «Βγάλαμε αμέσως τον στόλο στο Νοτιοανατολικό Αιγαίο και στείλαμε το μήνυμα ότι θα προασπίσουμε τα εθνικά συμφέροντα. Αυτό είναι κάτι που το εννοούμε στην πράξη», τονίζει κυβερνητική πηγή. «Πέρασε η εικόνα ότι δεν “παίζουμε” με τα ζητήματα αυτά», όπως εξηγεί ανώτερος διπλωματικός παράγοντας.
ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ
Η δεύτερη κίνηση ήταν σε επίπεδο διπλωματικό. Πέραν των κινήσεων που έκανε καθημερινά ο Νίκος Δένδιας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε με την Aγκελα Μέρκελ, τον Εμανουέλ Μακρόν (σε κατ’ ιδίαν συνάντηση στις Βρυξέλλες), τον Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι και τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ενώ κατέδειξε τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας παράλληλα με την ετοιμότητα και αποφασιστικότητα της ελληνικής πλευράς.
Την ίδια ώρα, η διευθύντρια του διπλωματικού του γραφείου, Ελένη Σουρανή, ήταν σε διαρκή επικοινωνία με παράγοντες της διεθνούς κοινότητας, αλλά είχε και ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με την τουρκική κυβέρνηση. Η δε επικοινωνία της Αγκελα Μέρκελ με τον Ταγίπ Ερντογάν αποδείχθηκε αποφασιστικής σημασίας για την υποχώρηση της τουρκικής πλευράς.
Εμπειροι παράγοντες μάλιστα δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην παρέμβαση του Μάικλ Κάρπεντερ, διευθυντή του αμερικανικού ιδρύματος Penn Biden Center for Diplomacy and Global Engagement και στενού συνεργάτη του υποψήφιου προέδρου των ΗΠΑ με το κόμμα των Δημοκρατικών, Τζο Μπάιντεν. «Η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε σε μια σημαντική διπλωματική επιτυχία με την αποκλιμάκωση της έντασης με την Αγκυρα», έγραψε στο Τwitter ο κ. Κάρπεντερ, προσθέτοντας ότι «εφεξής οι επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με μια ισχυρή, συντονισμένη συνεργασία των ΗΠΑ με την Ε.Ε.».
ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ
Η τρίτη κίνηση από ελληνικής πλευράς ήταν πολιτική και έγινε στο εσωτερικό πεδίο. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέλεξε να συνομιλήσει σε ξεχωριστές συναντήσεις με τους πολιτικούς αρχηγούς, ώστε να μπορεί να γίνει μια πιο ανοιχτή και καθαρή συζήτηση. «Παρά τις επιμέρους διαφωνίες, το μήνυμα που πέρασε προς τα έξω ήταν θετικό», επισημαίνει συνεργάτης του κ. Μητσοτάκη, δείχνοντας τη σύμπλευση που επετεύχθη σε μια βασική εθνική στρατηγική απέναντι στην Τουρκία.
Τι ακολουθεί από εδώ και πέρα; Ο διάλογος των δύο πλευρών θα μπορούσε, υπό προϋποθέσεις, να ξεκινήσει ακόμα και εντός του Αυγούστου, αν και αυτό το σενάριο δεν είναι επί του παρόντος το επικρατέστερο.
«Δεν έχουμε φτάσει δυστυχώς σε ένα σημείο στο οποίο να μπορούμε να πούμε ότι έχουμε συμφωνήσει ακόμη και την έναρξη διαλόγου», τονίζει ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Δένδιας, αναφερόμενος στην επανέναρξη του διαλόγου που διακόπηκε το 2016, δηλαδή των διερευνητικών συζητήσεων.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους ότι δεν θα διεξαγάγει διάλογο επί παντός επιστητού, αλλά για μια συγκεκριμένη εκκρεμότητα, την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της υπερκείμενης θαλάσσιας ζώνης. Γι’ αυτήν την εκκρεμότητα, η χώρα μας έχει πει ότι είναι διατεθειμένη να συζητήσει και, εφόσον δεν καταλήξουν τα δύο μέρη σε μια συμφωνία, μπορεί να γίνει ένα συνυποσχετικό και να οδηγηθούν τα πράγματα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Αυτό το σενάριο, ωστόσο, ανήκει, προς το παρόν, στον μακρινό ορίζοντα.
Στο ενδιάμεσο, στο Μέγαρο Μαξίμου και στο υπουργείο Εξωτερικών δεν υπάρχει ο παραμικρός εφησυχασμός. Αθήνα και Λευκωσία είναι σε καθημερινό συντονισμό για τη νέα παράνομη τουρκική Navtex που παραβιάζει την κυπριακή ΑΟΖ, αλλά και για την προετοιμασία της συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Σεπτέμβριο, όπου θα συζητηθεί η προκλητική τουρκική συμπεριφορά και θα μπει στο τραπέζι η λίστα με τις κυρώσεις που έχει εξουσιοδοτηθεί να συντάξει ο Ζοζέπ Μπορέλ.
