Η Τουρκία επεκτείνει την επιρροή της στην πολιτική και την οικονομία των Κατεχόμενων, καθώς βλέπει την αποσχισθείσα δημοκρατία μέσα από νέους γεωοικονομικούς και γεωπολιτικούς φακούς, σύμφωνα με δημοσίευση του Clingendael, του Ολλανδικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων.
Η Τουρκία στοχεύει να διασφαλίσει ότι το status quo στο διαιρεμένο νησί θα συνεχιστεί, που σημαίνει μια de facto λύση δύο κρατών που «φέρνει τα Κατεχόμενα υπό αυξανόμενο τουρκικό έλεγχο και τα αποσύρει από την τροχιά της ΕΕ», δήλωσε ο Engin Yuksel στη σύντομη ενημέρωση του Clingendael’s.
«Ο πρωταρχικός στόχος των πρόσφατων πολιτικών και στρατιωτικών επεμβάσεων της Άγκυρας στα Κατεχόμενα είναι να χρησιμοποιήσει το νησί ως βάση για τις θαλάσσιες φιλοδοξίες της στην ανατολική Μεσόγειο, όσον αφορά τη γεωοικονομική διεκδίκηση και εξερεύνηση των πόρων υδρογονανθράκων γύρω από το νησί και την επέκταση της ναυτικής της ισχύος ευρύτερα», είπε ο Yuksel στην έκθεσή του.
Η οικονομία της αποσχισθείσας περιοχής βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην οικονομική βοήθεια από την Τουρκία και υπάρχει αυξανόμενος φόβος μεταξύ των αυτόχθονων Τουρκοκυπρίων ότι η τουρκική κυβέρνηση επιδιώκει να χρησιμοποιήσει την πολιτική της δύναμη για να εξισλαμίσει και να αναδιαμορφώσει δημογραφικά την ΤΔΒΚ μέσω της μετανάστευσης και άλλων μέσων.
Η Άγκυρα, η οποία δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία ως νόμιμο κράτος, λέει ότι η ΤΔΒΚ πρέπει να λάβει δίκαιο μερίδιο εισοδήματος από τους πόρους φυσικού αερίου του αμφισβητούμενου νησιού. Η Τουρκία έχει επίσης εδαφικές αξιώσεις που επικαλύπτονται με την αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου (ΑΟΖ).
«Η ΕΕ θα μπορούσε να ξεκινήσει μια πολυμερή πρωτοβουλία για την επίλυση του ζητήματος της ΑΟΖ της Ανατολικής Μεσογείου σε μια προσπάθεια να βγάλει τα γεωοικονομικά συμφέροντα από τη γεωπολιτική εξίσωση», είπε ο Yuskel.
Η Τουρκία ενισχύει επίσης πολιτικά τους Τουρκοκύπριους που υποστηρίζουν μια λύση δύο κρατών, είπε ο Yuksel. Αυτό μειώνει τις προοπτικές για επανένωση του διαιρεμένου νησιού και από την οπτική γωνία της ΕΕ, δεν είναι επιθυμητή εξέλιξη, είπε.
«Η ΕΕ πρόκειται να χάσει καθώς η προοπτική διευθέτησης του Κυπριακού μέσω μιας διζωνικής και δικοινοτικής ομοσπονδίας – η προτιμώμενη επιλογή της – ξεθωριάζει», σχολιάζει ο Yuskel.
Πολυάριθμες διπλωματικές προσπάθειες για επανένωση της Κύπρου με ομοσπονδιακό μοντέλο απέτυχαν. Κύπριοι ηγέτες και εκπρόσωποι της Τουρκίας, της Ελλάδας και του Ηνωμένου Βασιλείου – των τριών εγγυητριών δυνάμεων του νησιού – είχαν άτυπες συνομιλίες στη Γενεύη τον περασμένο Απρίλιο, για να αναζητήσουν κοινό έδαφος για την επανέναρξη των επίσημων διαπραγματεύσεων. Δεν επετεύχθη συμφωνία αφού η τουρκοκυπριακή πλευρά, με την υποστήριξη της Τουρκίας, ζήτησε τη λύση των δύο κρατών. Η ελληνοκυπριακή πλευρά και η Ελλάδα επέμειναν σε μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, επικαλούμενη τα ψηφίσματα του ΟΗΕ για την Κύπρο.
«Όταν η επιχείρηση υδρογονανθράκων βρεθεί σε πιο ήσυχα νερά, η Άγκυρα και οι Βρυξέλλες θα μπορούσαν να συμφωνήσουν σε μια περίοδο αρκετών ετών που θα επιτρέπει στις κοινότητες σε ολόκληρη την Κύπρο να συνεργαστούν μεταξύ τους σε μια προσπάθεια να ανοικοδομήσουν σχέσεις, να συζητήσουν επιλογές για το μέλλον και να μοιραστούν εμπειρίες», δήλωσε ο Yuksel.
«Μόνο μετά από μια εκτεταμένη περίοδο συζήτησης και διαλόγου από κάτω προς τα πάνω, οποιαδήποτε πολιτική λύση για το μέλλον του νησιού μπορεί να συζητηθεί ουσιαστικά και/ή να τεθεί σε δημοψήφισμα».
