Είναι πλέον επίσημο: Η Ελλάδα της “φιλελεύθερης” Νέας Δημοκρατίας δεν είναι πλέον φιλελεύθερη δημοκρατία. Αντίθετα κατατάσσεται στην ίδια κατηγορία με χώρες που ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατηγορεί και αντιμάχεται ως απολυταρχικές – όπως η Ρωσσία του Πούτιν. Γιατί; Διότι σε τέτοιες χώρες υπάρχουν μεν εκλογές, αλλά όχι κανονική δημοκρατία, διότι οι ελευθερίες των πολιτών και η ελευθερία του λόγου και του Τύπου περιορίζονται από καθεσττωτικές κυβερνήσεις. Ποιος το λέει αυτό; Όχι, δεν είναι η ελληνική αντιπολίτευση, αριστερή ή δεξιά, αλλά το διεθνώς καταξιωμένο και επιδραστικό Ινστιτούτο V-Dem.
Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ του Σπύρου Σιδέρη, Το V-Dem είναι διεθνές ερευνητικό ινστιτούτο που χρηματοδοτείται κατά κύριο λόγο από την Παγκόμια Τράπεζα, τον δίδυμο δηλαδή οργάνισμό του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Στις μελέτες του παρέχει ένα πολυδιάστατο και αναλυτικό σύνολο δεδομένων που αντικατοπτρίζει την πολυπλοκότητα της έννοιας της δημοκρατίας ως συστήματος διακυβέρνησης που υπερβαίνει την απλή παρουσία των εκλογών. Το V-Dem διακρίνει πέντε υψηλού επιπέδου αρχές της δημοκρατίας: εκλογική, φιλελεύθερη, συμμετοχική, διαβουλευτική και ισότιμη, και συλλέγει δεδομένα για τη μέτρηση αυτών των αρχών.
Σε ότι αφορά την Ελλάδα, όπου γίνεται ειδική αναφορά, η παρακμή χαρακτηρίζεται από τη σταδιακή υποβάθμιση των θεσμικών ελέγχων και ισορροπιών που αποτελούν τον πυρήνα της αρχής της φιλελεύθερης δημοκρατίας και διασφαλίζουν τον περιορισμό της εκτελεστικής εξουσίας.
Στην Έκθεση παρουσιάζονται οι 10 κορυφαίοι δείκτες μείωσης των δεικτών «Φιλελεύθερη Δημοκρατία και διαβουλευτική συνιστώσα» μεταξύ 2017 και 2022.
Το νομοθετικό σώμα και σε μικρότερο βαθμό το δικαστικό σώμα, συμβατικά προπύργια της δημοκρατίας, αποδυναμώνονται σημαντικά στην Ελλάδα. Η de facto ικανότητα του νομοθετικού σώματος να διερευνά τις ενέργειες της εκτελεστικής εξουσίας διαβρώνεται περισσότερο, ακολουθούμενη από το εύρος των διαβουλεύσεων της κυβέρνησης με άλλους κοινωνικούς φορείς και τη συμμόρφωση της κυβέρνησης με το Ανώτατο Δικαστήριο.
Η Έκθεση δείχνει επίσης καταπατήσεις της ελευθερίας της έκφρασης, όπως η αύξηση της παρενόχλησης δημοσιογράφων και η λογοκρισία των κυβερνητικών μέσων ενημέρωσης. Ένα σημαντικό πρόσφατο γεγονός στην Ελλάδα ήταν το σκάνδαλο των τηλεφωνικών υποκλοπών που αποκαλύφθηκε το 2022: υποκλοπές από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών ενός μεγάλου καταλόγου πολιτικών εχθρών της κυβέρνησης, συμμάχων και δημοσιογράφων ερευνητών.
Επίσης οι δικαστικές έρευνες , καθώς και οι έρευνες από κοινοβουλευτικές επιτροπές και ανεξάρτητες αρχές έχουν καθυστερήσει για μήνες και δεν έχουν ακόμη παρουσιάσει τα πορίσματά τους.
Για παράδειγμα, η Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας στην οποία η νυν κυβέρνηση έχει την πλειοψηφία, εμποδίζει βασικούς μάρτυρες και αποφάσισε ότι οι συνεδριάσεις και οι τελικές εκθέσεις της Επιτροπής θα παραμείνουν εμπιστευτικές.
Ένας άλλος τομέας ανησυχίας είναι ο νόμος για το «επιτελικό κράτος» που θέσπισε η σημερινή κυβέρνηση υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο νόμος (4622/2019) καθιερώνει μια υπερσυγκέντρωση εξουσιών στα χέρια της εκτελεστικής εξουσίας.
Θέτει επίσης την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) , την εθνική ραδιοτηλεόραση ΕΡΤ και το δημόσιο πρακτορείο ειδήσεων ΑΝΑ-ΜΠΕ υπό την εποπτεία του πρωθυπουργού. Αυτό μιλάει για τη μείωση της κριτικής αναφοράς και την άνοδο της αυτολογοκρισίας στα μέσα ενημέρωσης. Η Ελλάδα κατατάσσεται πλέον και στην τελευταία θέση μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου το 2022, αναφέρει η Έκθεση, η οποία κατατάσσει την Ελλάδα στην 49η θέση μεταξύ 179 χωρών.
Πηγή: ieidiseis.gr
