Ερντογάν: Το μήνυμά του στις ΗΠΑ για την Ελλάδα και ο «πάγος» από το Βερολίνο

208

«Οι προκλητικές ενέργειες της Ελλάδας και η αύξηση εξοπλισμών, απλώς αυξάνουν την ένταση», ανέφερε στην ανακοίνωσή του το Συμβούλιο Ασφαλείας της Τουρκίας, το οποίο και ολοκληρώθηκε χθες Τετάρτη υπό την προεδρία του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Τρεις ώρες και 40 λεπτά διήρκησε και αυτό από μόνο του μαρτυρά τον προβληματισμό που επικρατεί…Το βασικό θέμα συζήτησης ήταν η Ελλάδα και τα εξοπλιστικά προγράμματα.

Δεν είναι μυστικό ότι έχει προκαλέσει ιδιαίτερη ανησυχία στη γείτονα χώρα η εξοπλιστική υπεροχή της Ελλάδας, ειδικά μετά την συνάντηση του Μεβλούτ Τσαβούσογλου με τον Αντονι Μπλίνκεν, όπου η Άγκυρα, δεν πέτυχε όσα προσδοκούσε σχετικά με τα F16. Εξάλλου, το μήνυμα του τουρκικού Συμβουλίου Ασφαλείας δεν είχε τόσο ως βασικό αποδέκτη την Ελλάδα, όσο τις ΗΠΑ. «Οι προκλητικές ενέργειες και η ρητορική και οι προσπάθειες εξοπλισμού της Ελλάδας δεν θα αποφέρουν κανένα όφελος πέρα από την αύξηση της έντασης στην περιοχή μας και τονίστηκε για άλλη μια φορά ότι οποιοδήποτε τετελεσμένο στοχεύει την εθνική ασφάλεια και τα συμφέροντα της Τουρκίας δεν θα επιτρέπεται υπό οποιεσδήποτε συνθήκες».

Δεν θα μπορούσε να λείπει από το μενού και η ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. «Τα κράτη που επιθυμούν να ενταχθούν στη συμμαχία του ΝΑΤΟ πρέπει να ενεργούν σύμφωνα με το νόμο και το πνεύμα της συμμαχίας και πρέπει να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από το μνημόνιο κατανόησης για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας οργανώσεις, ιδίως PKK/KCK-PYD/YPG και FETO, με συγκεκριμένα βήματα το συντομότερο δυνατό…» Η Άγκυρα, λοιπόν, ξεκαθαρίζει σε όλους τους τόνους ότι δεν πρόκειται να άρει τις αντιρρήσεις της για την ένταξη της Σουηδίας – κυρίως – και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, με τον Ερντογάν να ασκεί βέτο. Τουλάχιστον μέχρι τις τουρκικές εκλογές…

Η κυβέρνηση Ερντογάν, έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα με τη Στοκχόλμη, είναι δύσκολο να προωθήσει για κύρωση στην τουρκική Βουλή την ένταξη. Μία τέτοια κίνηση θα θεωρούνταν πολιτική ήττα για τον πρόεδρο της Τουρκίας και μάλιστα σε προεκλογική περίοδο εκτιμάται ότι θα είχε τεράστιο κόστος για τον ίδιο. Όσο ο Ερντογάν στυλώνει τα πόδια, τόσο, όμως, κλιμακώνεται και η διπλωματική ένταση στις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ, με τις αντιτουρκικές φωνές εντός Ουάσινγκτον να πληθαίνουν. Έτσι, περιπλέκεται και το θέμα με τα F-16. Εντούτοις, χωρίς την κύρωση της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ οι πιθανότητες να περάσει η συμφωνία με τις ΗΠΑ για τα F-16 από το αμερικανικό Κογκρέσο, περιορίζονται, έως εκμηδενίζονται, καθώς θα είναι δύσκολο για την κυβέρνηση Μπάιντεν να υποστηρίξει την πώληση των αμερικανικών αεροσκαφών χωρίς να έχει κλείσει το θέμα του ΝΑΤΟ. Το θέμα της κύρωσης της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ, άλλωστε, εκκρεμεί εδώ και έξι μήνες και αποτελεί ένα από τα κρίσιμα ζητήματα στη συμφωνία ΗΠΑ-Τουρκίας για τα F-16, όπως παραδέχθηκε και ο ίδιος ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου μετά τις συνομιλίες στην Ουάσιγκτον με τον Αμερικανό ΥΠΕΞ Άντονι Μπλίνκεν, την προηγούμενη εβδομάδα.

Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ξεκαθάρισε ότι δεν τίθεται και θέμα «επανένταξης της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35». Όπως είπε, χαρακτηριστικά, «τίποτα δεν έχει αλλάξει όσον αφορά την καταλληλότητα της», υπογραμμίζοντας ότι η συζήτηση γίνεται για να οδηγηθεί το πρόγραμμα προς το τέλος. Πολλά πάντως θα κριθούν και στην επικείμενη επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Μπλίνκεν σε Ελλάδα – Τουρκία – Ισραήλ που προγραμματίζεται κοντά στις 20 Φεβρουαρίου. Εκεί αναμένεται η Ουάσινγκτον να δείξει τις προθέσεις και να στείλει περαιτέρω μηνύματά στον Τούρκο πρόεδρο.

Μία ακόμα ενδιαφέρουσα εξέλιξη είναι και η χθεσινή ακύρωση της επίσκεψης Ερντογάν στο Βερολίνο και κατ’ επέκταση η συνάντησή του με τον Γερμανό Καγκελάριο. Υποτίθεται ότι θα έφτανε εκεί την Παρασκευή, ενώ είχαν προηγηθεί έντονες διεργασίες και προετοιμασία, ώστε αυτή η επίσκεψη να ευοδωθεί. Το Βερολίνο, όμως, δεν ήθελε ο Τούρκος πρόεδρος να χρησιμοποιήσει το ταξίδι αυτό ως «σταθμό της προεκλογικής του εκστρατείας». Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δεν έχουν περάσει πολλές ημέρες από τότε που ο βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος της Τουρκίας Μουσταφά Ατσικγκιόζ μίλησε στο Βερολίνο κατά του ΡΚΚ και των γκιουλενιστών, προκαλώντας έντονες επικρήσεις στο εσωτερικό της Γερμανίας. Οι αρχές ασφαλείας της χώρας έκαναν λόγο ακόμα και για έμμεση «απειλή στην ασφάλεια της χώρας». Το κλίμα, λοιπόν, δεν κρίθηκε κατάλληλο για την άφιξη του Τούρκου προέδρου που βλέπει τον παραδοσιακό του σύμμαχο τη Γερμανία να αποστασιοποιείται. Ο Σολτς, άλλωστε, κατανοεί ότι το επόμενο διάστημα απαιτεί λεπτούς –χειρουργικούς για την ακρίβεια- χειρισμούς απέναντι στον Ερντογάν που μοιάζει να έχει απομακρύνει τους πάντες…