Η φάρσα του Eurofighter: Η άνοδος της Τουρκίας και η αμυντική αποδιοργάνωση της ΕΕ

348

Η επιδίωξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για στρατηγική αυτονομία καταρρέει, καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο, εκτός ΕΕ, προωθεί την πώληση 40 μαχητικών Eurofighter Typhoon στην Τουρκία. Αν και δεν έχει υπογραφεί ακόμη σύμβαση, η πίεση του Ηνωμένου Βασιλείου, η υποστήριξη του ΝΑΤΟ και οι συμφωνίες της Ιταλίας αποκαλύπτουν μια ήπειρο που υποκύπτει σε εξωτερικές δυνάμεις.

Η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, απειλεί με πόλεμο για θαλάσσια δικαιώματα και αγνοεί τις ευρωπαϊκές αξίες. Η στάση της Γερμανίας και η σιωπή της ΕΕ αποδεικνύουν την αδυναμία των Βρυξελλών στον τομέα της ασφάλειας.

Η πρόταση για την αγορά των Eurofighter περιλαμβάνει 20 νέα αεροσκάφη Tranche 4 και πάνω από 20 μεταχειρισμένα Tranche 1, με παραδόσεις από το 2026 έως το 2028. Η Τουρκία, αποκλεισμένη από το πρόγραμμα F-35 λόγω της αγοράς των ρωσικών S-400, επιδιώκει τα Typhoon για να ενισχύσει τον στόλο των F-16 της μέχρι την ανάπτυξη του δικού της μαχητικού KAAN το 2030.

Η συμφωνία απαιτεί την έγκριση όλων των μελών του κονσόρτσιουμ Eurofighter: Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Ιταλία και Ισπανία. Το βέτο της Γερμανίας τον Απρίλιο του 2025, λόγω της φυλάκισης του ηγέτη της αντιπολίτευσης Ekrem İmamoğlu, έχει πλέον σχεδόν αρθεί, με τον Καγκελάριο Friedrich Merz να υιοθετεί πιο επιεική στάση.

Το ΝΑΤΟ θεωρεί την Τουρκία σημαντικό σύμμαχο, με τον Γενικό Γραμματέα Mark Rutte να την χαρακτηρίζει «σταθερό και ικανό σύμμαχο» και να επισημαίνει τον ρόλο της στις ειρηνευτικές συνομιλίες για την Ουκρανία.

Ωστόσο, η Τουρκία συνεχίζει να προκαλεί εντάσεις: διατηρεί απειλή πολέμου κατά της Ελλάδας για την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο, κατέχει το 37% της Κύπρου από το 1974, πραγματοποιεί επιθέσεις κατά των Κούρδων στη Συρία και έχει στενές σχέσεις με τη Ρωσία, παρά τις κυρώσεις του ΝΑΤΟ.

Η Ιταλία συνεργάζεται με την τουρκική εταιρεία Baykar για την παραγωγή drones, ενώ η Γερμανία επανεξετάζει τη στάση της απέναντι στην Τουρκία. Το Ηνωμένο Βασίλειο, μετά το Brexit, ενισχύει τη συνεργασία του με την Τουρκία, υπονομεύοντας την αμυντική αυτονομία της ΕΕ.

Η ΕΕ, με πρωτοβουλίες όπως το PESCO και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας, αδυνατεί να επιτύχει την επιθυμητή αυτονομία, ενώ η Γαλλία, πρώην επικριτής της Τουρκίας, εγκρίνει την πώληση πυραύλων Meteor για τα Typhoon.