Γράφει ο Στέλιος Ιατρού.
Η Ελλάδα ανακήρυξε ΑΟΖ. Έκανε πράξη δηλαδή το δικαίωμα που της παρείχε το διεθνές δίκαιο
Δεν ανακήρυξε ΑΟΖ απλά με την Ιταλία. Αυτό που έκανε με την Ιταλία ήταν η οριοθέτηση των όμορων περιοχών των ΑΟΖ των δύο χωρών.
Αυτομάτως όμως έτσι ανακήρυξε γενικά ΑΟΖ γύρω της, δηλαδή εφάρμοσε έμπρακτα τις προβλέψεις του διεθνούς δικαίου γι’ αυτό το θέμα.
Με την αμοιβαία πάντοτε κατάρτιση χαρτών συντεταγμένων θα οριοθετηθούν και άλλες ζώνες με τις άλλες όμορες χώρες.
Απ’ την απόφαση που έγινε πράξη προκύπτει πλέον ότι μπήκαμε σ’ έναν δρόμο χωρίς επιστροφή, και συμφωνίες σχετιζόμενες με την ΑΟΖ (είναι μία η ΑΟΖ, και την ανακηρύξαμε ήδη) απαιτούν τη δυναμική εξασφάλιση των ενεργειών της εφαρμογής τους.
Λένε για την πίεση του Ερντογάν. Καλώς την άσκησε, καλώς κοιτάζει αυτός τα δικά του συμφέροντα, καλύτερα κι εμείς να κοιτάξουμε τα δικά μας.
Θα γίνουν συμβιβασμοί με Σίσι; Ναι, εάν προλάβουμε, έτσι πρέπει και εμπειρικά αναμένεται, ειδάλλως δεν κάνουμε διπλωματία αλλά τελειομανή χρονοτριβή και ανεδαφική φαντασίωση.
Τί εννοώ “εάν προλάβουμε”; Με τις ΗΠΑ να ομφαλοσκοπούν ασχολούμενες με τα προεκλογικά τους και με τα φαινόμενα αστικής αναστάτωσης, το σκηνικό θυμίζει καλοκαίρι του ’74, και ο ιστορικός χρόνος θα γεννήσει πυκνές εξελίξεις μέσα στο θέρος. Εξελίξεις που μπορούν να γεννήσουν πραγματικότητες, αυξάνοντας τον αριθμό των παραμέτρων και τη βαρύτητα των παραγόντων στην οικονομία σχέσεων και συσχετισμών της περιοχής. Μια τέτοια αύξηση είναι πάντοτε εμπόδιο στη λύση συναρτήσεων.
Θα σταθεί εμπόδιο το βαρύ κράτος της Αιγύπτου, όπως η χαρτογραφική της υπηρεσία που λέγεται ότι ελέγχεται από πρόσωπα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας; Ενδέχεται, αλλά ο Σίσι θα υπηρετούσε υπαρξιακό συμφέρον για τον ίδιο να τους πατάξει μ’ αυτήν την ευκαιρία, ειδικά τώρα που ο Ταγίπ διεκδικεί τον ρόλο ενός διασουνιτικού χαλίφη (βλ. την εμμονή του με την Αγιασοφιά και την προσευχή εκεί) και δι’ αυτού του ρόλου, την ανάμιξή του στο φρόνημα των λαών ξένων χωρών, όπως η Αίγυπτος.
Η Αίγυπτος διχάζεται ανάμεσα σ’ ένα μερικώς εμπεδωμένο εθνικό φρόνημα με αναφορές στην αρχαιότητα και στην Νασερική ανατροπή της γαλλοβρετανικής μεταποικιακής επιρροής απ’ την μια μεριά, και στην αφοσίωση μέρους του λαού της στην υπερεθνική, θρησκευτική κοινότητα του Ισλάμ απ’ την άλλη. Ο πρόεδρος Σίσι θα ωφεληθεί τώρα να κάνει συμβιβασμούς κι ο ίδιος απέναντι στην ελληνική χείρα συνεργασίας, κατάγοντας νίκη έναντι της επιχειρούμενης ερντογανικής ανάμιξης στα εσωτερικά του, που σημειώνεται με όχημα τη θρησκευτική ταυτότητα και ειδικότερα με το λερναίο πλάσμα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας που δεν λέει να πεθάνει — ίσως γιατί όσο πιο βαριά χτυπάς ένα καρφί τόσο πιο βαθιά μπαίνει.
Η Ελλάδα θα ωφεληθεί να επιλέξει τη σύναψη ενός δικτύου από διμερείς συμφωνίες με δυνάμεις της περιοχής, διπλωματική συμπεριφορά που λειτούργησε θετικά στις αρχές του 20ού αιώνα και οδήγησε στον διπλασιασμό της επικρατείας.
Ο χρόνος επαρκεί; Το πλέγμα των μυστικών, διμερών, βαλκανικών συμφωνιών και άτυπων ακόμα συνεννοήσεων που προηγήθηκαν του νικηφόρου Α’ Βαλκανικού Πολέμου ήταν χρονικά παρόμοιο. Ακόμα κι εκεί που δεν προλάβαμε να υπογράψουμε σύμφωνα, το συμμαχικό κλίμα μεταξύ των μερών είχε αποτυπωθεί στις αντιλήψεις των παραγόντων.
Η Ελλάδα θα ωφεληθεί ακόμα να επανεξετάσει την ανεπαρκή στήριξή της στον Χάφταρ, και να επανασυνδεθεί διπλωματικά με τη Λιβύη του Σάραζ. Η αποχώρηση της διπλωματικής μας αποστολής για λόγους ασφαλείας του εμφυλίου ένεκα, και η απέλαση του δικού τους πρέσβη αποδείχθηκαν προβληματικές επιλογές, αφήνοντας κενό χώρο που ανεμπόδιστα και προνομιακά γέμισε ο Ερντογάν.
