Η χθεσινή ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου ενέκρινε τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική, η οποία θα συνοδεύσει τους στόχους της βιώσιμης και πράσινης ανάπτυξης.
Στις διαπραγματεύσεις για τη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επέμεινε ότι η νέα πολιτική που θα τεθεί σε ισχύ το 2023 θα πρέπει να ενισχύει τη βιοποικιλότητα και να ευθυγραμμίζεται με την περιβαλλοντική και κλιματική νομοθεσία και τις σχετικές δεσμεύσεις της ΕΕ. Για να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αξιολογεί κατά πόσον τα εθνικά στρατηγικά σχέδια συνάδουν με αυτές τις δεσμεύσεις, ενώ οι αγρότες θα πρέπει να ακολουθούν φιλικές προς το κλίμα και το περιβάλλον πρακτικές.
Τα κράτη μέλη θα υποχρεούνται να διασφαλίζουν ότι τουλάχιστον το 35% του προϋπολογισμού τους για την αγροτική ανάπτυξη και τουλάχιστον το 25% των άμεσων ενισχύσεων θα κατευθύνονται σε μέτρα για την προστασία του κλίματος και του περιβάλλοντος.
Μεγαλύτερη στήριξη σε μικρά αγροκτήματα και νέους αγρότες
Οι ευρωβουλευτές κατέληξαν ότι τουλάχιστον το 10% των άμεσων ενισχύσεων θα κατευθύνεται στη στήριξη μικρών και μεσαίων αγροτικών επιχειρήσεων, ενώ τουλάχιστον το 3% του προϋπολογισμού της ΚΑΠ θα διατίθεται σε νέους αγρότες. Αποφασίστηκε επίσης να συσταθεί ένα μόνιμο αποθεματικό αντιμετώπισης κρίσεων με ετήσιο προϋπολογισμό 450 εκ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές), το οποίο θα στηρίζει τους αγρότες σε περιόδους που οι τιμές και οι αγορές παρουσιάζουν αστάθεια.
Μεγαλύτερη διαφάνεια και αυστηρότερη εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας
Χάρη στην πίεση που άσκησαν οι ευρωβουλευτές στο Συμβούλιο και την Κομισιόν, εξασφαλίζεται η συνεργασία μεταξύ των εθνικών επιθεωρητών εργασίας και των οργανισμών πληρωμών της ΚΑΠ, με στόχο να παρακολουθείται καλύτερα η εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας της ΕΕ στον τομέα της γεωργίας και να τιμωρούνται αυστηρότερα οι παραβάτες.
«Mining» δεδομένων
Για να υπάρξει μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τους τελικούς δικαιούχους των ενισχύσεων της ΕΕ, τα κράτη μέλη θα έχουν πρόσβαση σε ένα νέο ευρωπαϊκό εργαλείο «εξόρυξης» (δηλ. αναζήτησης και ανάλυσης) δεδομένων. Το εργαλείο αυτό θα προσφέρει τη δυνατότητα να διασταυρώνονται πληροφορίες που τηρούνται σε δημόσιες βάσεις δεδομένων, ώστε να εντοπίζονται ευκολότερα περιπτώσεις απάτης.
Ο «κανονισμός για τα στρατηγικά σχέδια» εγκρίθηκε με 452 ψήφους υπέρ, 178 κατά και 57 αποχές, ο «οριζόντιος κανονισμός» εγκρίθηκε με 485 ψήφους υπέρ, 142 κατά και 61 αποχές και ο «κανονισμός για την κοινή οργάνωση της αγοράς» εγκρίθηκε με 487 υπέρ, 130 κατά και 71 αποχές.
«Προστατεύουμε τους Ευρωπαίους γεωργούς»
Ο εισηγητής για τον «κανονισμό για τα στρατηγικά σχέδια» Πίτερ Γιάρ (ΕΛΚ, Γερμανία) δήλωσε: «Εγκρίνοντας τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ, διασφαλίζουμε την ασφάλεια του σχεδιασμού όχι μόνο για τα κράτη μέλη, αλλά κυρίως για τους Ευρωπαίους γεωργούς μας. Διασφαλίσαμε ότι η νέα αγροτική πολιτική είναι περισσότερο βιώσιμη, διαφανής και προβλέψιμη. Το νέο μοντέλο υλοποίησης θα μειώσει τα γραφειοκρατικά βάρη για τους αγρότες. Η σημερινή ψήφος μας έδειξε ότι θέλουμε να προστατεύσουμε και να προωθήσουμε τις οικογενειακές γεωργικές εκμεταλλεύσεις, δηλαδή τους ανθρώπους που διατηρούν και προστατεύουν το πολιτιστικό μας περιβάλλον.»
«Ιστορική μέρα η σημερινή»
Η εισηγήτρια για τον «οριζόντιο κανονισμό» Ουλρίκε Μίλερ (Ανανέωση, Γερμανία) δήλωσε: «Η σημερινή είναι μια ιστορική ημέρα. Προχωράμε σε μια πιο περιβαλλοντικά φιλόδοξη, κοινωνικά ευαισθητοποιημένη και αποδοτική αγροτική πολιτική. Το νέο μοντέλο υλοποίησης θα διασφαλίσει ότι θα επικεντρωθούμε περισσότερο στην επίτευξη των στόχων της πολιτικής και λιγότερο στην απλή συμμόρφωση με τους κανόνες. Διασφαλίσαμε επίσης μεγαλύτερη διαφάνεια στις πληρωμές και καλύτερη προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ. Η νέα ΚΑΠ θα στεφθεί με επιτυχία.»
«Οι μεταρρυθμίσεις που εγκρίθηκαν σήμερα θα οδηγήσουν σε καλύτερη ρύθμιση της αγοράς»
Ο εισηγητής για τον «κανονισμό για την κοινή οργάνωση της αγοράς» Ερί Αντριέ (Σοσιαλιστές, Γαλλία) δήλωσε: «Για πρώτη φορά εδώ και περισσότερα από 30 χρόνια, χάρη στην κοινή οργάνωση της αγοράς που αποτελεί μέρος της νέας ΚΑΠ, οι μεταρρυθμίσεις που εγκρίθηκαν σήμερα θα οδηγήσουν σε καλύτερη ρύθμιση της αγοράς αντί για την περαιτέρω απορρύθμισή της. Μπορούμε να είμαστε περήφανοι για την πρόοδο που έχουμε σημειώσει, η οποία είναι σημαντική για τους αγρότες, τον ευρύτερο τομέα και τους καταναλωτές. Η κοινή οργάνωση αγοράς αποτελεί ασφαλώς ένα πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.»
Το 2023 τίθενται σε ισχύ οι νέοι κανόνες
Οι ισχύοντες κανόνες της ΚΑΠ αντικαταστάθηκαν μετά την 31η Δεκεμβρίου 2020 από μεταβατικούς κανόνες που θα ισχύσουν έως το τέλος του 2022. Μόλις εγκριθούν από το Συμβούλιο, οι νέοι κανόνες θα τεθούν σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2023.
Αυτή η νέα ΚΑΠ στοχεύει να έχει μια πιο ευέλικτη προσέγγιση με βάση τις επιδόσεις και τα αποτελέσματα, η οποία λαμβάνει υπόψη τις τοπικές συνθήκες και ανάγκες, αυξάνοντας παράλληλα το επίπεδο των φιλοδοξιών της ΕΕ όσον αφορά τη βιωσιμότητα.
Η ΚΑΠ αποτελεί το επιβλητικό ένα τρίτο του προϋπολογισμού της ΕΕ και είναι το κύριο όχημα με το οποίο ο γεωργικός τομέας πρέπει να επιτύχει τους πράσινους στόχους της ΕΕ. Η σημασία της ευρωπαϊκής αγροτικής οικονομίας, στο σύνολο της ευρωπαίκής οικονομίας είναι αδιαμφισβήτητη.
