Στα ελληνοτουρκικά επικεντρώθηκε για άλλη μία φορά ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής, μιλώντας σε εκδήλωση για τη συμπλήρωση 80 χρόνων από την απελευθέρωση της Καρπάθου. «Δεν αμφισβητώ τον πατριωτισμό κανενός», ξεκαθάρισε, βάζοντας μία διαχωριστική γραμμή από τις θέσεις του Αντώνη Σαμαρά που οδήγησαν στη διαγραφή του από τη Νέα Δημοκρατία. Νωρίτερα, ο κ. Καραμανλής είπε ότι «θα πρέπει να καταθέσουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό της χώρας, συμμορφούμενοι με την αντίστοιχη κοινοτική οδηγία. Είμαστε υποχρεωμένοι να το κάνουμε αυτό και είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να αποτυπωθούν τα δικαιώματά μας με τη σφραγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό, μπορεί επίσης κάλλιστα να ενταχθεί η ενεργοποίηση της ανακήρυξης της ΑΟΖ με βάση τη μέση γραμμή, κατά τον Ν. 4001/2011 και τους όρους και τις προϋποθέσεις του Διεθνούς Δικαίου της θάλασσας. Είναι απολύτως σύμφωνη με το Διεθνές Δίκαιο και δεν εμποδίζει την όποια διαπραγμάτευση».
Διαβάστε την ομιλία του πρώην πρωθυπουργού:
Με μεγάλη συγκίνηση βρίσκομαι σήμερα μαζί σας, για να τιμήσουμε μια μέρα πλήρη συμβολισμών και μηνυμάτων. Μηνυμάτων που εμπνέουν και καθοδηγούν και που απευθύνονται σε πολλούς αποδέκτες. Για την Κάρπαθο, για τα Δωδεκάνησα, για το Αιγαίο μας, για την πατρίδα μας.
Η Κάρπαθος και όλα τα νησιά του Αιγαίου, παρόλο που βίωσαν την τραγωδία πολλών κατακτητών κατά τη διάρκεια των αιώνων, παρέμειναν ελληνικά, τόσο στη σύνθεση και τη συνείδηση του πληθυσμού τους όσο και ως προς την ιστορία και τον πολιτισμό τους. Η συνείδηση αυτή, αλλά και η φλόγα της προσμονής για απελευθέρωση και για ένωση με τον εθνικό κορμό, παρέμεναν άσβεστες και σε πλήρη εγρήγορση. Κατά την Επανάσταση του 1821, τα Δωδεκάνησα κατέβαλαν μεγάλο τίμημα σε θυσίες και καταστροφές, όπως το ολοκαύτωμα της Κάσου, αλλά δεν κατάφεραν να ενσωματωθούν στο Ελληνικό κράτος που δημιουργήθηκε. Όμως, χρόνια μετά, η Κάρπαθος ενσάρκωσε με το παράδειγμά της τη λαχτάρα και την επαγρύπνηση και αυτού του κομματιού του Αιγαίου για απελευθέρωση από ξένους κατακτητές και για εθνική ολοκλήρωση. Αμέσως μετά την αποχώρηση των Γερμανών, χωρίς καμιά προετοιμασία, πόρους ή εφόδια, χωρίς συνεννόηση με τον έξω κόσμο, με μόνο οδηγό το εθνικό τους φρόνημα, οι Καρπάθιοι επαναστάτησαν και σύντομα πήραν την εξουσία από τους Ιταλούς, ύψωσαν την ελληνική σημαία και ανακήρυξαν την απελευθέρωση του νησιού τους και της Κάσου και την ένωσή τους με την Ελλάδα. Πολύ σημαντικό ότι, σύμφωνα με τον πολιτισμό μας και το Διεθνές Δίκαιο του Πολέμου, οι Καρπάθιοι επέδειξαν παραδειγματικό σεβασμό της ζωής, της τιμής και της περιουσίας όλων των ηττημένων, στρατιωτικών και πολιτών.
Τα μηνύματα πολλά. Πολλές φορές, κόντρα στα μεγέθη και τους ωμούς υπολογισμούς, οι επιλογές μας είναι μονόδρομος. Σήμερα, υπαγορεύονται από την ιστορία, αλλά και από ορθολογισμό, δηλαδή την ανάγκη να διαφυλάξουμε την ενότητα και την ασφάλεια του εθνικού μας χώρου και τα κατά το Διεθνές Δίκαιο δικαιώματα της χώρας μας που είναι συνδεδεμένα με ζωτικά συμφέροντά μας. Αυτό απαιτεί διαρκή προσήλωση στο στόχο. Δεν είναι κάτι που θα πετύχουμε απαραίτητα στο χρονικό διάστημα που θα το επιθυμούσαμε. Χρειάζεται, όμως, να μην παρεκκλίνουμε από το στόχο, να προετοιμαζόμαστε και να διαβάζουμε τη συγκυρία, ώστε όταν αυτή το επιτρέψει, να την αξιοποιήσουμε με αποφασιστικότητα. Αυτό έκαναν και οι Καρπάθιοι τις μέρες εκείνες. Για αιώνες ήταν προσηλωμένοι στο στόχο τους. Αλλά η επιλογή τους ήταν μία. Και όταν ήρθε η κατάλληλη συγκυρία, με θάρρος και αποφασιστικότητα, δρομολόγησαν τις εξελίξεις. Ένα μικρό νησί, απομονωμένο, μέσα σε μια αβέβαιη πολεμική συγκυρία, με ελάχιστα μέσα, έκανε το καθήκον του. Είναι χαρακτηριστική η αποστολή των 7 ανδρών που διέσχισαν με ένα μικρό καΐκι τη Μεσόγειο, υπό αντίξοες συνθήκες, για να μεταφέρουν στην Αίγυπτο, στην ελληνική κυβέρνηση και τους Συμμάχους, το μήνυμα της απελευθέρωσης και της Ένωσης με την Ελλάδα. Μπροστά στις αντιξοότητες, εν μέσω θαλάσσης, είναι χαρακτηριστική η γνωστή φράση ενός από αυτούς: «Εμπρός, μόνο εμπρός είναι ο σκοπός μας». Λίγες μέρες μετά, οι Σύμμαχοι έφταναν στο νησί. Το ίδιο βράδυ, το BBC χαρακτήριζε το γεγονός αυτό της απελευθερώσεως της Καρπάθου μοναδικό στα χρονικά του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου.
Κυρίες και Κύριοι,
Τα Δωδεκάνησα, όπως και όλο το Αιγαίο, έχουν τεράστια γεωπολιτική σημασία. Ιδιαίτερα στις μέρες μας, με τις κρίσεις στην περιφέρειά μας, στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, η σημασία αυτή καθίσταται ακόμα πιο επίκαιρη. Η σημασία της Αλεξανδρούπολης στο Βορρά και της Σούδας στο Νότο έχουν εμπεδωθεί διεθνώς. Οι εμπορικές και στρατιωτικές διελεύσεις μέσω του Αιγαίου είναι ζωτικής σημασίας για εμάς και τους εταίρους μας. Ακόμη πιο σημαντικό, στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο βρίσκονται τα νοτιοανατολικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν μπορεί η Ελλάδα να μην έχει τον έλεγχο της περιοχής, προκειμένου να διασφαλίζει την ασφάλεια και τη σταθερότητα εκεί, για την ίδια και τους εταίρους της. Και το κυριότερο, σε ένα χώρο που είναι γεμάτος από ελληνικά νησιά, από ελληνικά εδάφη, και του οποίου η ενότητα με τον ηπειρωτικό χώρο πρέπει να είναι πάντα διασφαλισμένη.
Όμως στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία, εδώ και πάρα πολλά χρόνια, επιχειρεί να παρεμποδίσει την Ελλάδα στην άσκηση των δικαιωμάτων και αρμοδιοτήτων της, όπως απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο και τους Διεθνείς Οργανισμούς. Ας μην γελιόμαστε. Οι διεκδικήσεις της Άγκυρας είναι αυθαίρετες και πάντως ανυπόστατες. Όσο καλή διάθεση και αν έχει η Ελλάδα για διάλογο και ειρήνη με την Τουρκία, όσο και αν κάποιοι προσπαθούν να βρίσκουν κάποιο δίκιο στην Τουρκία εκεί που δεν υπάρχει, προκειμένου να φανούν δίκαιες και λογικές οι παραχωρήσεις, η αλήθεια είναι αυτή. Με τη σταθερή επιμονή της σε αυτές τις διεκδικήσεις από τη δεκαετία του ’70 και μετά, η Τουρκία επιδιώκει να τις νομιμοποιήσει, να εθίσει εμάς και τη διεθνή κοινότητα σε αυτές και να τις κάνει από την πίσω πόρτα ζητήματα προς διαπραγμάτευση. Με τις προκλήσεις και τις απειλές, επισείει το φόβητρο του πολέμου, προκειμένου να κάνει πολύ υψηλό το κόστος της επιμονής στο δίκαιο, για εμάς και τη διεθνή κοινότητα. Με το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας που επισήμως έχει υιοθετήσει η Τουρκία, έχει καταστήσει το όραμά της για έλεγχο του μισού Αιγαίου και ηγεμονία στην Ανατολική Μεσόγειο επίσημο εθνικό δόγμα, το οποίο υπηρετεί με σχέδιο και πρόγραμμα. Δεν είναι μπλόφα. Δεν είναι διαπραγματευτικό χαρτί. Το έχει εισάγει στα σχολικά βιβλία και το διδάσκει στις νέες γενιές με σκοπό να τις γαλουχήσει και να τις προετοιμάσει σε βάθος χρόνου για την υλοποίηση αυτού του στόχου. Η Ελλάδα σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί, με πρόσχημα την καλή θέληση και την ανάγκη ειρήνης και συνεργασίας, να κάνει εκπτώσεις που θα διευκολύνουν την Τουρκία στην υλοποίηση αυτού του οράματος. Γιατί το καθετί που κερδίζει η Τουρκία θα αποτελεί κεκτημένο προς τη μακροπρόθεσμη πραγματοποίηση αυτού του οράματος, όχι αντίτιμο για την εξασφάλιση της ειρήνης.
Ασφαλώς, ιδανικά, όλοι θέλουμε μια Τουρκία δίπλα μας, με την οποία θα μπορούμε να ζούμε με ειρήνη και συνεργασία. Και, οπωσδήποτε, πρέπει να το επιδιώκουμε αυτό. Είναι μια χώρα που η γεωγραφία ορίζει πως πρέπει να ζούμε μαζί της ως γείτονες. Είναι θετικό όταν και αν το κλίμα στις μεταξύ μας σχέσεις, από έντονα συγκρουσιακό, κινείται στην κατεύθυνση της ύφεσης. Και, ασφαλώς, πρέπει να εξαντλήσουμε την όποια ευκαιρία παρουσιαστεί για επίλυση της διαφοράς μας για την οριοθέτηση ΑΟΖ κι υφαλοκρηπίδας. Θα πρέπει, όμως, όταν προσερχόμαστε στο όποιο διάλογο με την Τουρκία, να είμαστε πρώτα από όλα εμείς ξεκάθαροι ως προς το τι συζητάμε και ποια πράγματα μπορούμε να διαπραγματευτούμε. Και να το κάνουμε μετά ξεκάθαρο τόσο στην Τουρκία όσο και σε εταίρους και συμμάχους. Γιατί γίνεται μια παρεξήγηση. Πολλοί λένε ότι έχει και η Τουρκία δικαιώματα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Κανένας δεν αρνήθηκε τα δικαιώματα της Τουρκίας. Τα δικαιώματα εκείνα, όμως, που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο και από τις Διεθνείς Συνθήκες και όχι αυτά που ονειρεύεται η ίδια με τις θεωρίες περί γκρίζων ζωνών και τις φιλοδοξίες της περί Γαλάζιας Πατρίδας ή συνόρων της καρδιάς της.
Δεν είναι λάθος να υπάρχουν δίαυλοι διαλόγου με την Τουρκία. Λάθος θα ήταν αν γίνεται εσφαλμένη ανάγνωση των προθέσεών της. Η Τουρκία δεν θέτει απλώς κάποια ζητήματα για τα οποία καλοπροαίρετα έχει διαφορετική άποψη από την δική μας, τα οποία ενδεχομένως θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν στα πλαίσια του Διεθνούς Δικαίου. Η δηλωμένη στόχευση της Τουρκίας είναι να ανατρέψει το υφιστάμενο καθεστώς, όπως προβλέπεται από το Διεθνές Δίκαιο και τις διεθνείς Συνθήκες, να διασπάσει την ενότητα του Ελληνικού χώρου και να επιβάλλει το imperium της στην ευρύτερη περιοχή. Με απλά λόγια, κινείται συστηματικά και διαχρονικά στην κατεύθυνση του αναθεωρητισμού και της διασφάλισης ηγεμονικής θέσης. Εάν το επετύγχανε αυτό, η Ελλάδα θα υποβιβαζόταν σε χώρα υποτελή και εξαρτώμενη από αυτήν.
Ηχηρός μάρτυρας των προθέσεων της Τουρκίας είναι το Τουρκο – Λιβυκό Μνημόνιο. Πρόκειται για μια πασιφανώς παράλογη και παράνομη ενέργεια που είναι ανυπόστατη και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα. Η Τουρκία, ωστόσο, χωρίς να έχει καμία επαφή με τη Λιβύη, γεωγραφικά και νομικά, σαν να μην υπάρχουν τα ελληνικά νησιά στην περιοχή, μοίρασε με τη Λιβύη την ΑΟΖ της Ελλάδας. Και, παρόλο που έχει καταδικαστεί από όλη τη διεθνή κοινότητα για αυτήν την εξόφθαλμη παρανομία της, εξακολουθεί να κάνει πως δεν καταλαβαίνει. Όμως είναι ακριβώς αυτό που διεκδικεί και για το υπόλοιπό Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Να αγνοηθούν τα ελληνικά νησιά και εκεί και να μοιραστεί ο θαλάσσιος χώρος σαν να μην υπάρχουν.
