Κοτζαμπάσηδες, οι συριζαίοι του ’21

319

Χρόνια τώρα, δια των φορέων της πνευματικής ηγεμονίας της αριστεράς, προβάλεται μια εικόνα της Επανάστασης που θέλει την Εκκλησία να προτιμά την οθωμανική κυριαρχία από την ελευθερία. Οι θιασώτες αυτής της άποψης αστοχούν μόνο κατά το ήμισυ, με δεδομένο ότι όντως υπήρχαν εντός του έθνους δυνάμεις και συμφέροντα, που καμιά διάθεση δεν είχαν να χαλάσουν τη ζαχαρένια τους με τη δημιουργία ενός νέου κράτους νόμων και κανόνων. Όμως, τα στοιχεία αυτά λιγότερο συνδέονται με την ορθοδοξία και πολύ περισσότερο με τους προγόνους των σημερινών συριζαίων, τους κοτζαμπάσηδες.

Πάντοτε, γαρ, εμφιλοχωρούσαν στο έθνος εκείνοι, που για να κρατήσουν τα κεκτημένα τους, τα οποία απολαμβάνουν εις βάρος των υπολοίπων, είναι έτοιμοι να συμμαχήσουν ακόμα και με το διάβολο, πολλώ δε μάλλον με αλλοφύλους εναντίον των Ελλήνων.

Συγκεκριμένα, στον μεγάλο εμφύλιο που ονομάστηκε εθνεγερσία, όπου οι συγκρούσεις μεταξύ των Ελλήνων ήταν κατά το μεγαλύτερο διάστημα των εχθροπραξιών συχνότερες και ενίοτε πιο αιματηρές από εκείνες των Ελλήνων με τους Οθωμανούς, μέσα στο γενικό μπέρδεμα και τη ρευστότητα των στρατοπέδων διακρίνονται ορισμένες σταθερές, που θα διατρέξουν τον αγώνα και θα εκβάλουν τελικά στη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια.

Όπως ακριβώς οι συριζαίοι σήμερα, οι κοτζαμπάσηδες της εποχής, αγαπημένα παιδιά της Πύλης, στρογγυλοκαθισμένοι στη μονιμότητα των προνομίων τους, φοροεισπράκτορες για λογαριασμό άλλων και μάλιστα από τους πιο σκληρούς, ορκίζονταν ότι παλεύουν για το καλό του λαού. Για τους «οθωμανέλληνες» αυτούς, που μια χαρά περνούσαν, η διασάλευση της τάξης με εισαγωγή νέων συστημάτων, ιδεών και διοικητικών αντιλήψεων και η οργάνωση του κράτους με τρόπο αξιοκρατικό, ήτοι δυτικό, συνιστούσαν απειλή έναντι των προνομίων και της θέσης τους, που τους εξασφάλιζε εξουσία και άνεση πάνω από μια μάζα εξαθλιωμένων και αμαθών.

Το ότι εκείνοι προτιμούσαν, ίσως, το «κρυφό σχολειό» από την θέσπιση της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπως επίσης τα καπετανάτα από τη δημιουργία τακτικού στρατού, δεν σημαίνει, λοιπόν, ότι το βάρος του οπισθοδρομισμού πέφτει στους παπάδες και τους πολεμιστές. Οι κοτζαμπάσηδες ήταν που, στην πλειονότητά τους, εξέφραζαν το πιο βαθύ συντηρητισμό. Όσο για τους ιεράρχες, με το που κατάλαβαν ότι οι ξένες δυνάμεις επιθυμούν το αυτοκέφαλο της Ελλαδικής Εκκλησίας, πέταξαν διπλά τη σκούφια τους υπέρ της ανεξαρτησίας.

Μέσα στο έθνος, που μεταλλάσσεται εξελισσόμενο, διακρίνεται σταθερά ένα δίπολο: αυτοχθονικός συγκεντρωτισμός εναντίον εξωστρεφούς φιλελευθερισμού. Κοτζαμπάσηδες εναντίον Καποδίστρια, Δηληγιάννης εναντίον Τρικούπη, Βασιλικοί εναντίον Βενιζελικών, Χουντικοί εναντίον Δημοκρατών, Παπανδρεϊσμός εναντίον Καραμανλισμού, η διαχωριστική γραμμή διατρέχει ιδεολογίες και πολιτικές σταθερές. Ο ένας πόλος τώρα έχει κέντρο τον ΣΥΡΙΖΑ του διχασμού και της εσωστρέφειας, του βαθέος συντηρητισμού που συνεπάγεται ο κρατισμός.

Φανταζόμαστε τους συριζαίους τον καιρό του Αγώνος. «Ο αγγλοτσολιάς Μαυροκορδάτος και τα δάνειά του γονατίζουν το λαό! Κάτω τα χέρια από τους δημογέροντες. Κάθε απόπειρα κατάλυσης δικαιωμάτων και κεκτημένων μας θα μας βρει απέναντι. Όλοι στα ταμπούρια.» Ήδη από τον μεγάλο αχταρμά του ’21, η φωνή τους ξεχώριζε.