Ο Θρόνος της Ιορδανίας, το Ισλάμ, και το ιερό δισκοπότηρο της Ιερουσαλήμ

1557

Γράφει ο Δημήτρης Θωμάς.

 

Οι διαφορές, για την οικονομική και κοινωνική πολιτική, για τη διακυβέρνηση, για την ομαλοποίηση των σχέσεων του Ισραήλ με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τρεις ακόμη αραβικές χώρες, αλλά και για την ηγεσία στο Μουσουλμανικό Κόσμο, αποκαλύφθηκαν από το συναγερμό και τα μέτρα ασφαλείας, που είχαν στόχο τον δημοφιλή και ταπεινό 41ενός ετών Πρίγκηπα Χάμζα Μπιν Χουσεΐν της Ιορδανίας, και έφεραν στο φως την αντιπαλότητα του, με τον ετεροθαλή αδελφό του Βασιλέα Αμπντάλα, ο οποίος έστρεψε τα πυρά του και εναντίον άλλων προσώπων που θεώρησε απειλή για τη Μοναρχία και τη βασιλική Δυναστεία της Ιορδανίας.

Οι πληροφορίες που δίνει «το παραδοσιακό διάβασμα των φύλων του τσαγιού» της Μέσης Ανατολής, λένε ότι οι απειλές είναι δύο και ίσως να μην σχετίζονται. Η πρώτη αφορά τις στενές σχέσεις του Πρίγκηπα Χάμζα με ηγέτες συντηρητικών φυλών, που εδώ και δεκαετίες ζητούν να «τεθεί ένα τέλος στην ενδημική διαφθορά». Η δεύτερη αφορά τις στενές σχέσεις υψηλών πολιτικών προσωπικοτήτων με τη Σαουδική Αραβία. Το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, που φιλοξενεί τη Μέκκα και τη Μεδίνα, τις δύο ιερότερες πόλεις του Ισλάμ, εδώ και πολύ καιρό κινείται μεθοδικά και πιέζει την Ιορδανία, χώρα που διοικεί τον τρίτο ιερότερο τόπο της ισλαμικής πίστης, Αλ Χαράμ Ας Σαρίφ ή Όρος του Ναού, στην Ιερουσαλήμ, να μοιραστεί το συγκεκριμένο ρόλο. Η ενισχυμένη επιρροή της Σαουδικής Αραβίας στην Ιερουσαλήμ θα συνέβαλε στην ενδυνάμωση του ρόλου της για την ηγεσία του Ισλαμικού Κόσμου.

Δεν υπάρχουν απτές αποδείξεις ότι οι δύο απειλές και οι εμπλεκόμενοι, έχουν ενωθεί σε κοινό στρατόπεδο, παρά τους ισχυρισμούς της κυβέρνησης ότι εντοπίστηκαν επικοινωνίες μεταξύ των δύο πλευρών λίγο πριν το ξέσπασμα της κρίσης και τη λήψη εκτάκτων μέτρων ασφαλείας, που ανάγκασαν τον Πρίγκηπα Χάμζα να μιλήσει ανοικτά. Οι δηλώσεις του Χάμζα επικεντρώθηκαν σε εσωτερικά ζητήματα, κάνοντας την κυβέρνηση να πιστέψει ότι προετοιμάζει νέες διαμαρτυρίες και διαδηλώσεις, ειδικά στην επέτειο των 100 ετών της 11ης Απριλίου για την εθνική γιορτή της χώρας. Οι κυβερνητικές ανησυχίες και οι αφορμές που δόθηκαν, δημιούργησαν την ευκαιρία για την κυβέρνηση ν αντιμετωπίσει απειλές που ίσως να μην ήταν τελικά αμέσου προτεραιότητας ή κινδύνου.

H κυβερνητική παρέμβαση οδήγησε στη σύλληψη, μεταξύ άλλων, και δύο ηγετικών στελεχών της φυλής και πολιτικής φατρίας Αλ Μαγιαλί, πυλώνα σταθερότητας της βασιλικής δυναστείας των Χασεμιτών. Επίσης συνελήφθη ο Μπασέμ Αγουαντάλαχ, πρώην βοηθός του Βασιλέα Αμπντάλα, του υπουργού Οικονομικών, και ειδικού απεσταλμένου στη Σαουδική Αραβία, αλλά και σύμβουλος του Σαουδάραβα Πρίγκηπα Μοχάμαντ Μπιν Σαλμάν, με διπλή υπηκοότητα Ιορδανίας – Σαουδικής Αραβίας.

Κάποιοι ηγέτες φυλών και φατριών προχώρησαν περισσότερο, και κατηγόρησαν για διαφθορά τη Βασίλισσα Ράνια που έχει γεννηθεί στο Κουβέιτ, σε οικογένεια Παλαιστινίων, και απαίτησαν από το Βασιλιά να τη χωρίσει. Στην σχετική κυβερνητική ανακοίνωση που εκδόθηκε από τον υπουργό Εξωτερικών Αϊμάν Σαφάντι, η κυβέρνηση απέφυγε να κάνει λόγο για απόπειρα πραξικοπήματος, αλλά μίλησε για απειλή κατά της ασφάλειας και σταθερότητας στη χώρα με ανάμιξη του Πρίγκηπα Χάμζα. Επικριτές της κυβέρνησης αναφέρουν ότι κανείς δεν σκέφτεται ανατροπή του βασιλιά και της βασιλικής οικογένειας, αλλά λένε ότι ο Θρόνος δεν έχει λευκή επιταγή, και ζητούν την υιοθέτηση μεταρρυθμίσεων που θα ικανοποιούν το λαϊκό αίτημα για διαφάνεια και λογοδοσία της κυβερνητικής εξουσίας.