Σε μια υπόθεση που συνταράσσει την ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή, το δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέρριψε το αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αποκλειστεί η πρόσβαση της εφημερίδας New York Times σε γραπτά μηνύματα μεταξύ της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και του διευθύνοντος συμβούλου της Pfizer, Άλμπερτ Μπουρλά.
Τα μηνύματα, που αντηλλάχθησαν από την 1η Ιανουαρίου 2021 έως τις 11 Μαΐου 2022, αφορούν τις διαπραγματεύσεις για την προμήθεια εμβολίων COVID-19 αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ, την κορύφωση της πανδημικής κρίσης.
Η απόφαση, που εκδόθηκε την Τετάρτη 14/05, αποτελεί δικαίωση για την αμερικανική εφημερίδα, η οποία είχε προσφύγει δικαστικά κατά της Κομισιόν, όταν η τελευταία αρνήθηκε να παραχωρήσει τα επίμαχα SMS, ισχυριζόμενη ότι η φον ντερ Λάιεν δεν τα είχε διατηρήσει.
Το σκάνδαλο, γνωστό ως «Pfizergate», φέρνει στο προσκήνιο κρίσιμα ερωτήματα για τη διαφάνεια και τη λογοδοσία στους κόλπους της ΕΕ, ενώ απειλεί να πλήξει τη δημόσια εικόνα της φον ντερ Λάιεν, η οποία μόλις ανέλαβε τη δεύτερη πενταετή θητεία της την 1η Δεκεμβρίου.
Το διακύβευμα: Διαφάνεια ή απόκρυψη;
Στο επίκεντρο της διαμάχης βρίσκεται το ερώτημα αν τα γραπτά μηνύματα πρέπει να θεωρούνται επίσημα έγγραφα και, ως εκ τούτου, να υπόκεινται σε δημοσιοποίηση.
Ακτιβιστές και αναλυτές υποστηρίζουν ότι κάθε μέσο επικοινωνίας που σχετίζεται με τη χάραξη πολιτικής οφείλει να διέπεται από τους κανόνες διαφάνειας.
Η Κομισιόν, ωστόσο, επιμένει στην αντίθετη θέση, πυροδοτώντας έντονες αντιδράσεις.
Η υπόθεση αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς η φον ντερ Λάιεν υπέγραψε προσωπικά τη μεγαλύτερη σύμβαση εμβολίων της ΕΕ, αξίας πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ ηγείται ενός θεσμού που έχει την ευθύνη τήρησης του ευρωπαϊκού δικαίου, συμπεριλαμβανομένων των αρχών της διαφάνειας.
Όπως σημειώνει το Politico, η απόφαση του δικαστηρίου αναμένεται να επηρεάσει τον τρόπο που οι κορυφαίοι αξιωματούχοι της ΕΕ διαχειρίζονται τις υποθέσεις τους μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
Πολιτικές συνέπειες και κριτική
Η δικαστική ήττα έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για την πρόεδρο της Κομισιόν, η οποία δέχεται πιέσεις για υπερσυγκέντρωση εξουσίας και υποχώρηση από περιβαλλοντικές δεσμεύσεις, εν μέσω ανόδου του εθνικιστικού λόγου στην Ευρώπη.
Η φον ντερ Λάιεν είχε πρόσφατα δεσμευτεί για μεγαλύτερη διαφάνεια και ακεραιότητα στη νέα της θητεία, κάτι που καθιστά την απόφαση ακόμη πιο ενοχλητική για την εικόνα της.
Η ετυμηγορία ενισχύει τους επικριτές της, προσφέροντάς τους επιχειρήματα για να αμφισβητήσουν τη δέσμευσή της στη διαφάνεια.
Παράλληλα, εγείρει ευρύτερα ζητήματα για το πώς η ΕΕ διαχειρίζεται τη λογοδοσία σε κρίσιμες αποφάσεις, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης όπως η πανδημία.
Πηγή: tribune.gr
