Πώς σχολιάζουν οι αναλυτές το πρώτο τετ-α-τετ του Αμερικανού Προέδρου Τζο Μπάιντεν με τον Τούρκο ομόλογο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και την επόμενη μέρα στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.
Ο Αμερικανός αναλυτής , είναι ο αντιπρόεδρος του ιδρύματος υπεράσπισης της Δημοκρατίας και μίλησε για αυτήν την συνάντηση, στον Γιώργο Ευγενίδη
Αναλυτικά η συνέντευξη:
ΕΡ:Τι μπορούμε να καταλάβουμε από την πρώτη συνάντηση Μπάιντεν -Ερντογάν; Υπήρχε κάποια εξέλιξη, εκτός από τον φιλικό τόνο;
ΤΖΟΝΑΘΑΝ ΣΑΝΤΖΕΡ: Όχι, νομίζω ότι το καλύτερο σενάριο μετά από αυτή τη συνάντηση, είναι ότι οι δύο ηγέτες φάνηκαν να είναι χαλαροί ο ένας με τον άλλον, φάνηκαν να έχουν μια κάπως φιλική συζήτηση. Αλλά, από το επίσημο ανακοινωθέν για τη συνάντηση και την ουσία της συζήτησης, προκύπτει ότι πολύ λίγα επιτεύχθηκαν. Η Τουρκία παραμένει σε τροχιά σύγκρουσης με τις ΗΠΑ, για τους S-400 και πιθανώς και για άλλα θέματα. Και ο Ερντογάν δεν φαίνεται να είναι πρόθυμος να κάνει κάποια ουσιαστική αλλαγή πολιτικής, για να αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα.
ΕΡ:Πόσο “στριμωγμένη” είναι η Τουρκία στο μέτωπο των S-400; Και υπάρχει κάτι να διαπραγματευτεί με την αμερικανική κυβέρνηση;
ΤΖΟΝΑΘΑΝ ΣΑΝΤΖΕΡ:Είναι πράγματι στριμωγμένη. Το Κογκρέσο δεν θα μετακινηθεί και οι κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στην Τουρκία, είναι σύμφωνες με την αμερικανική νομοθεσία και επεβλήθησαν από το Κογκρέσο. Συνεπώς, δεν πιστεύω ότι αυτό θα αλλάξει σύντομα. Πιθανώς, ο μόνος μοχλός πίεσης που έχει η Τουρκία, είναι να γεμίσει κάποιο κενό που αφήνουν οι ΗΠΑ στο Αφγανιστάν. Αντιλαμβανόμαστε ότι οι Ταλιμπάν δεν θέλουν την Τουρκία να εκπληρώσει αυτόν τον ρόλο, αλλά το Κατάρ και το Πακιστάν ζητούν εμπλοκή της Τουρκίας και μπορεί, εν τέλει, αυτός ο ατελής νατοϊκός σύμμαχος, να εκπληρώσει ένα πολύ σημαντικό νατοϊκό ρόλο.
ΕΡ:Ας μείνουμε σε αυτόν τον μοχλό πίεσης για το Αφγανιστάν. Μπορεί να υπάρξει μια “συναλλαγή” με τους S-400;
ΤΖΟΝΑΘΑΝ ΣΑΝΤΖΕΡ: Δεν το πιστεύω. Δεν πιστεύω ότι ο Ερντογάν θα έχει την ευκαιρία να βγει από τη γωνία που έβαλε τον εαυτό του, λόγω των κυρώσεων από το Κογκρέσο. Πιστεύω, όμως, πως, ό,τι κάνει η Τουρκία στο Αφγανιστάν, θα εκτιμηθεί από την κυβέρνηση Μπάιντεν. Αυτός είναι και ο ρόλος που η Τουρκία θα έπρεπε να διαδραματίζει ως νατοϊκός σύμμαχος. Μένει να δούμε τι θα πάρει ο Ερντογάν ως αντάλλαγμα. Ίσως είναι κάποιες άλλες παραχωρήσεις, αλλά δεν ξέρω ποιες ακριβώς θα είναι αυτές, με δεδομένα τα προβλήματα που ο Ερντογάν έχει δημιουργήσει στον εαυτό του.
ΕΡ: Πιστεύεις ότι η Τουρκία μπορεί να αλλάξει στάση στη Λιβύη, καθώς πολλοί ξένοι ηγέτες, όπως ο Εμμανουέλ Μακρόν, πιέζουν για την απόσυρση ξένων στρατευμάτων;
ΤΖΟΝΑΘΑΝ ΣΑΝΤΖΕΡ:Νομίζω ότι ο ρόλος της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, είτε αφορά τις παράνομες γεωτρήσεις στην ΑΟΖ της Κύπρου, είτε τις ενέργειές της στη Λιβύη, έχει τραβήξει την προσοχή όλου του μετώπου των χωρών της Αν. Μεσογείου. Και, βεβαίως, της Γαλλίας, που έχει υπάρξει ο πιο σκληρός επικριτής της Τουρκίας, για όλες τις προκλήσεις της. Αν η κυβέρνηση Ερντογάν έχει αποφασίσει ή όχι ότι η πίεση είναι πολύ μεγάλη, αυτό απομένει να φανεί.
ΕΡ: Μιας και μιλάμε για την Αν. Μεσόγειο και μετά την πρώτη συνάντηση Μητσοτάκη -Ερντογάν, εδώ και 18 μήνες, μπορούμε να περιμένουμε ένα πιο ήσυχο καλοκαίρι στη γειτονιά μας;
ΤΖΟΝΑΘΑΝ ΣΑΝΤΖΕΡ: Όλα εξαρτώνται από τον Ερντογάν και μιλάμε για έναν ηγέτη που είναι συχνά απρόβλεπτος και πολλές φορές επιθετικός. Αυτή τη στιγμή φαίνεται να υιοθετεί έναν πιο συναινετικό τόνο, έναντι ολόκληρης της Δύσης, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα παραμείνει σε αυτή τη θέση. Είναι ένας ηγέτης εξαιρετικά ευμετάβλητος, εξαιρετικά απρόβλεπτος και μπορεί να δημιουργήσει κρίσεις ανά πάσα στιγμή.
