Η ανατολή της μέρας και η έναρξη των συναλλαγών στην Τουρκία έφεραν νέα πτώση του τουρκικού νομίσματος.
Η σχέση ανταλλαγής με το αμερικανικό νόμισμα επιδεινώθηκε στο 7,4867 λίγο μετά το άνοιγμα των αγορών συναλλάγματος, καθώς το κύμα πωλήσεων από ξένους και Τούρκους από τη λίρα επιταχύνεται. Στο 7,4867 το τουρκικό νόμισμα είναι πιο κοντά πλέον στις επτάμισι λίρες για ένα δολάριο.
Πρόκειται για μια υποτίμηση που υπερβαίνει το 20% από τις αρχές του έτους, σε ένα νόμισμα το οποίο λόγω της πολιτικής Ερντογάν έχει χάσει την αξιοπιστία του και τα πέντε έκτα της αξίας του σε σχέση με το 2010.
Οι χθεσινές δηλώσεις Ερντογάν με τις οποίες επέδειξε την άγνοια των βασικών οικονομικών κανόνων που διέπουν την αγορά συναλλάγματος αλλά και τα έβαλε με τους εχθρούς της Τουρκίας, επιβεβαίωσαν για τους επενδυτές και τους Τούρκους πολίτες ότι η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη και επιτάχυνε το κύμα πωλήσεων.
Οι ανακοινώσεις Ερντογάν για εύρεση κοιτάσματος φυσικού αερίου δεν κατάφεραν να βοηθήσουν – το τουρκικό νόμισμα βυθίζεται κάθε μέρα τις τελευταίες πέντε μέρες:
Υπενθυμίζεται ότι πριν από μερικές εβδομάδες το τουρκικό νόμισμα άρχισε να υποχωρεί από την ισοτιμία 6,8 λίρες για ένα δολάριο – μια ισοτιμία που η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας υπερασπίζονταν ισχυρά, καίγοντας δισεκατομμύρια δολάρια στις αγορές συναλλάγματος – δολάρια δανεικά από το Κατάρ και τις δολαριακές καταθέσεις των τούρκων πολιτών εντός Τουρκίας.
Αυτό το επίπεδο χάθηκε και τώρα η λίρα τείνει να πιάσει το επίπεδο 7,5 λίρες για ένα δολάριο, ένα επίπεδο που διεθνείς αναλυτές θεωρούσαν ως σημείο ισορροπίας.
Ωστόσο οι συνθήκες έχουν επιδεινωθεί.
Ο γεωπολιτικός κίνδυνος για την οικονομία της Τουρκίας έχει αυξηθεί, μαζί με την πιθανότητα ατυχήματος που θα προκαλέσει μαζική έξοδο κεφαλαίων από τη χώρα, στην οποία ακόμα δεν υπάρχουν capital controls.
Η προοπτική επιβολής κυρώσεων από την ΕΕ (θα συγκεκριμενοποιηθούν στην σύνοδο κορυφής των ευρωπαίων ηγετών στις 25 Σεπτεμβρίου) επιβαρύνει το τουρκικό νόμισμα.
Ευκαιρίες και κίνδυνοι για την Ελλάδα
Η ισοτιμία του τουρκικού νομίσματος είναι ζωτικής σημασίας για την τουρκική οικονομία η οποία εξαρτάται έντονα από την εισροή συναλλάγματος (κυρίως δολαρίων) στη χώρα.
Αν και τα επίπεδα εξωτερικού δανεισμού του κράτους δεν είναι υψηλά, δεν ισχύει το ίδιο για το δανεισμό των τουρκικών τραπεζών και επιχειρήσεων που μέχρι σήμερα προμηθεύονται δολάρια από τις διεθνείς αγορές.
Η υποτίμηση του νομίσματος όμως κάνει την αποπληρωμή ή την αναχρηματοδότηση των δανείων εξαιρετικά ακριβή ή ακόμα και απαγορευτική – αν ξεπεραστούν κάποια επίπεδα.
Σε αυτή την περίπτωση το κύμα εξόδου επενδυτών και καταθετών αυξάνει – μαζί με το κίνδυνο μαζικών χρεοκοπιών.
Η τουρκική οικονομία είναι με την πλάτη στον τοίχο. Αυτό κανονικά θα έπρεπε να πιέζει τον Ερντογάν να αφήσει την ανορθόδοξη πολιτική ή τους γεωπολιτικούς τσαμπουκάδες και να οδηγήσει σε εκτόνωση της κρίσης με την Ελλάδα.
Όμως και η χθεσινή ομιλία του Τούρκου προέδρου κατέδειξε ότι η επιλογή του είναι διαφορετική.
Δεν αναγνωρίζει ότι η πολιτική του είναι αυτή που έχει κάνει την καλή πίστη να στερέψει στις διεθνείς αγορές, αντίθετα σπεύδει να φορτώσει την τύχη της λίρας στους «εχθρούς του έθνους» που «επιβουλεύονται την Τουρκία».
Κάθε μέρα που περνάει ο μηχανισμός προπαγάνδας του Ερντογάν βάζει την Ελλάδα και τη Γαλλία στο ρόλο των ιθυνόντων στη συνομωσία που ισχυρίζεται ότι έχει βάλει στο μάτι το τουρκικό έθνος.
Πρόκειται για ένα ηγέτη στριμωγμένο, με μια αντίστροφη μέτρηση που τρέχει εις βάρος του και αυτό τον κάνει πιο επικίνδυνο.
Έχοντας κάψει τη δυνατότητα οικονομικών και συναλλαγματικών ελιγμών, το στοίχημά του είναι να διαμορφώσει ένα εκρηκτικό σκηνικό που θα δυναμιτίσει το κλίμα και θα θολώσει το δικό του μερίδιο ευθύνης στην κατάρρευση της τουρκικής οικονομίας.
Προς αυτή την κατεύθυνση, συνεχίζει να φουσκώνει μια παράλογη φούσκα χρέους εντός της χώρας, η οποία επιδεινώνει τις πιέσεις στο τουρκικό νόμισμα.
