Οι ηγέτες των 27 κρατών μελών της ΕΕ κατέληξαν τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα σε συμφωνία για το κείμενο συμπερασμάτων σε ό,τι αφορά στην Τουρκία και την Ανατολική Μεσόγειο, μετά από πολύωρες συζητήσεις. Έντονες συγκρούσεις σημειώθηκαν μεταξύ των στρατοπέδων που δημιουργήθηκαν στη Σύνοδο.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέληξε στην απόφαση να προχωρήσει σε επιπλέον καταχωρήσεις, με βάση την απόφαση της 11ης Νοεμβρίου 2019, που αφορούν περιοριστικά μέτρα για τις παράνομες γεωτρήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, σύμφωνα με το κείμενο των συμπερασμάτων.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης για να καταδείξει την ολιγωρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στην Τουρκία προέβη σύμφωνα με το Politico σε μία σκληρή δήλωση. Ο Έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε στη Σύνοδο Κορυφής πως «είναι τουλάχιστον παράδοξο ότι ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες ετοιμάζονται να επιβάλουν κυρώσεις στην Τουρκία, ένα μέλος του ΝΑΤΟ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο βαλτώνει σε “αν” και “αλλά”».
«Το κείμενο των συμπερασμάτων της ΕΕ ήταν κατώτερο των προσδοκιών μας», δήλωσε στα Παραπολιτικά 90,1 η ευρωβουλευτής της ΝΔ, Ελίζα Βόζενμπεργκ. Συγκεκριμένα ανέφερε «πως ο λευκός καπνός δεν μας ικανοποιεί» και συμπλήρωσε ότι «απέτυχε η γερμανίκη προεδρία».
Τι συμφωνήθηκε από τα 27 μέλη κράτη
«Καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την [Ευρωπαϊκή] Επιτροπή να καταθέσουν έκθεση αναφορικά με την πολιτική, οικονομική και εμπορική σχέση της ΕΕ και της Τουρκίας και αναφορικά με μέσα και επιλογές για το πώς θα προχωρήσει, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του πεδίου εφαρμογής της παραπάνω απόφασης για να μελετηθεί το αργότερο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου του 2021», ενώ παράλληλα «καταδικάζει τα μονομερή βήματα της Τουρκίας στα Βαρώσια και καλεί να υπάρξει πλήρης σεβασμός των Αποφάσεων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών».
Ζητεί ακόμη από τον Ύπατο Εκπρόσωπο να προχωρήσει ως προς την πρόταση για την πολυμερή Διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο.
Παράλληλα, «η ΕΕ θα επιδιώξει να συνεργαστεί, σε ζητήματα σχετικά με την Τουρκία και την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, με τις ΗΠΑ».
Πάντα σύμφωνα με το κείμενο των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, «οι τουρκικές μονομερείς και προκλητικές δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο συνεχίζονται, συμπεριλαμβανομένης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κύπρου. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταγράφει την αποχώρηση του πλοίου Ορούτς Ρέις και επιμένει στη συνέχιση της αποκλιμάκωσης για την επανέναρξη και την ομαλή συνέχιση των απευθείας διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας».
Τονίζεται ταυτόχρονα ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναβεβαιώνει το στρατηγικό ενδιαφέρον της ΕΕ για την ανάπτυξη συνεργασίας και αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία. Η προσφορά θετικής ατζέντας ΕΕ-Τουρκίας παραμένει στο τραπέζι, με προϋπόθεση ότι η Τουρκία θα δείξει ετοιμότητα να προωθήσει γνήσια συνεργασία με την Ένωση και τα κράτη μέλη και να επιλύσει διαφορές μέσα από τον διάλογο και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».
Αυτή η «ατζέντα θα μπορούσε να εκταθεί στα πεδία της οικονομίας, του εμπορίου, επαφές ατόμων, υψηλού επιπέδου διάλογο και συνεχή συνεργασία στα θέματα της μετανάστευσης». Ταυτόχρονα, «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τη σημασία που έχει να διατηρηθούν ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας. Η ΕΕ είναι επίσης έτοιμη να συνεχίσει να χορηγεί οικονομική βοήθεια στους Σύρους πρόσφυγες και τις κοινότητες που φιλοξενούνται στην Τουρκία» και «η συνεργασία» με την κυβέρνηση στην Άγκυρα «για την υπεύθυνη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών προς τα κράτη-μέλη» και «τη μάχη εναντίον των δικτύων διακινητών μεταναστών».
Τα στρατόπεδα
Οι ομαδοποιήσεις μεταξύ των κρατών αναφορικά με την επιβολή κυρώσεων εναντίον της Τουρκίας ήταν λίγο έως πολύ γνωστές πριν την έναρξη της Συνόδου Κορυφής και απλά κατά τη διάρκεια της χθεσινής πρώτη ημέρας επιβεβαιώθηκαν.
Υπέρ της επιβολής κυρώσεων κατά της Τουρκίας, τάσσονται μαζί με την Ελλάδα και την Κύπρο, η Γαλλία, η Αυστρία, το Λουξεμβούργο, η Σλοβενία, η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Ιρλανδία και η Δανία.
Αρνητικές σε κυρώσεις σε βάρος της Άγκυρας τάσσονται Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Μάλτα, Πολωνία και Ουγγαρία.
Η πρόταση για έκτακτη Σύνοδο Κορυφής
Με δεδομένη την απροθυμία των κρατών να παρθεί απόφαση στη Σύνοδο που διεξάγεται και την αντίστοιχη επιθυμία να παραπεμφθεί το θέμα για την επόμενη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου, διπλωμάτης ανέφερε ότι η Ελλάδα έριξε την ιδέα μιας έκτακτης Συνόδου Κορυφής τον Φεβρουάριο για το ζήτημα της Τουρκίας. Ωστόσο Ευρωπαίος διπλωμάτης αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό αυτή την ιδέα: «Προς το παρόν δεν βλέπω ανάγκη για κάτι τέτοιο».
