Του Κωνσταντίνου Μπογδάνου.
«Τον Τιμολέων», λένε άπαντες στο Master Chef. Στο Power of Love αναρωτιούνται αν υπάρχει η λέξη «πρωταρχικά», μέχρις ότου μια λογία bimbo αποφανθεί πως το επίρρημα υπάρχει, αλλά «δεν είναι ουσιαστικό, είναι επίθετο». «Ερήμην», μάθαμε από μορφονιό παρεμφερούς εκπομπής, σημαίνει να μην πολυγουστάρεις αυτό που κάνεις. Όχι ότι οι επαγγελματίες της τηλεόρασης, ειδικά οι νεότεροι, είναι καλύτεροι.
Όσο περισσότερο εκτιθέμεθα σε δείγματα της εκπαιδευτικής σοδειάς των τελευταίων δεκαετιών, τόσο αντιλαμβανόμαστε ότι πλέον λίγοι χρόνοι έχουν μείνει στα ρήματα, τα ονόματα κλίνονται μόνο αν η κλίση τους είναι υποτυπωδώς απλή (α’ και η μισή β’, ούτε λόγος για τριτόκλιτα), οι μετοχές έχουν εξαφανιστεί. Μη μιλήσουμε καν για πληθυντικούς – ειδικά γενικές. Και μη θίξουμε καλύτερα καν το θέμα του λεξιλογίου, όπου πονούν πρώτα-πρώτα τα ρήματα.
Εντάξει, θα μου πεις. Και παλιότερα οι μισοί Έλληνες ήταν αναλφάβητοι. Ναι, αλλά πάντοτε υπήρχε ένα σχεδόν φυσικό αντανακλαστικό, οι αμόρφωτοι να θέλουν να γίνουν μορφωμένοι, οι «γραμματιζούμενοι» να χαίρουν σεβασμού, το λάθος να διορθώνεται, το σωστό να είναι επιθυμητό. Υπήρχε κι ο μπούσουλας της γλώσσας της εκκλησίας. Τώρα πια η γλωσσική αναπηρία θεωρείται νορμάλ (σαν τα greeklish) – αν όχι δηλωτική και μιας «υπεράνω» αντιμετώπισης, σαν φιλοσοφία ζωής που περικλείεται σε ένα μεγάλο: Ε και;
«Το να μάθεις να σκέφτεσαι, να κρίνεις, να είσαι ακριβολόγος και να ζυγίζεις τις λέξεις σου, να ανταλλάσσεις ιδέες, να ακούς τον άλλον, σημαίνει ότι είσαι ικανός να κάνεις διάλογο. Είναι ο µόνος τρόπος για να μετριάσεις τη βία που ορθώνεται γύρω µας», έλεγε η Ζακλίν ντε Ρομιγύ, που μνημονεύσαμε μέσα στη βδομάδα στον ΘΕΜΑ104,6.
«Οι λέξεις είναι το φρούριο που προφυλάσσει από την κτηνωδία. Όταν δεν γνωρίζουμε, όταν δεν μπορούμε να εκφραστούμε, όταν χειριζόμαστε τα πράγματα κατά προσέγγιση, όταν τα λόγια δεν είναι αρκετά για να ακουστούν, όταν ο λόγος δεν είναι επεξεργασμένος επειδή η σκέψη είναι ασαφής, τότε δεν μένει παρά η γροθιά, το ξύλο, η τυφλή βία. Κι αυτή απειλεί να στραγγαλίσει τον δυτικό, ανθρωπιστικό µας κόσμο».
Η Ελλάς και η Δύση δεν δύουν μόνο λόγω δημογραφικού, ούτε λόγω οικονομικής επιβράδυνσης. Είναι βαθιά συμβολικό, ότι στη βάρδιά μας αργοσβήνει μια γλώσσα, που πάνω της βασίστηκε ο δυτικός πολιτισμός.
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Πρώτο Θέμα
