Τώρα που πέθανε, να μιλήσουμε ανοιχτά για τον κεμαλισμό;

1300

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπογδάνος.

Για ορισμένους στην Ελλάδα ο κεμαλισμός μεταφράζεται σαν γνώρισμα μιας δήθεν πολιτισμένης Τουρκίας με δυτικά χαρακτηριστικά.

Στην πραγματικότητα, όσο κι αν ο Κεμάλ φόρεσε στην γείτονα κουστούμι και της επέβαλε να γράφει με λατινικό αλφάβητο, παραμένει ο μεγαλύτερος φονιάς του Ελληνισμού εδώ και πολλούς αιώνες -και ο κεμαλισμός αποπνέει τελικά ακριβώς αυτό.

Παραδόξως, το ότι κατέσφαξε, εκτέλεσε, ξεκλήρισε και αφάνισε ολοκληρωτικά τη Ρωμιοσύνη της Ανατολίας, του Πόντου και της Μικρασίας, είναι κάτι που διαφεύγει από το κυρίαρχο νεοελληνικό ιστορικό αφήγημα. Όπως επίσης αποσιωπάται, ότι η πολιτική και πολιτειακή κληρονομιά του κεμαλισμού στη γείτονα υπέθαλψε τελικά τα πογκρόμ των Κωνσταντινουπολιτών και την εισβολή, κατοχή, όπως και τον εποικισμό της Κύπρου.

Το ότι ο Βενιζέλος και ο Κεμάλ, αλλά και αργότερα ο διάδοχός του, Ινονού, ανέπτυξαν μια σχέση εμπιστοσύνης που επέτρεψε την ανοικοδόμηση των δύο χωρών μετά τον όλεθρο, δεν πρέπει να επιτρέπει την ωραιοποίηση του τουρκικού εθνικισμού, όπως αυτός εκφράστηκε διαχρονικά από τον κεμαλισμό. Από τον Μεντερές έως τον Ετσεβίτ και την Τσιλέρ, οι Τούρκοι ηγέτες ουδέποτε επέδειξαν στην πράξη προσήλωση στους κανόνες που δεσμεύουν τις φιελελεύθερες δημοκρατίες, τόσο εσωτερικά, όσο και κατά το διεθνές δίκαιο.

Ο κεμαλισμός, βέβαια, οδήγησε και προσδιόρισε την τουρκική κοινωνία για σχεδόν έναν αιώνα. Έβγαλε, σε καποιες περιοχές της χώρας, τον τουρκικό λαό από τον μεσαίωνα, εδραίωσε καποια δικαιώματα για τις γυναίκες, υποδύθηκε πειστικά πως κινείται μέχρι και προς την κατεύθυνση του καθολικού μεταχηματισμού της Τουρκίας σε χώρας ευρωπαϊκής ταυτότητας… εις μάτην! Δεν ήτο παρά φερετζές.

Χρειάστηκαν είκοσι χρόνια για να πέσουν οι μάσκες. Διότι, αν ο κεμαλισμός είχε όντως μπολιάσει τον γειτονικό λαό με δυτικές, ανθρωπιστικές αξίες, σήμερα ο Ερντογάν δεν θα είχε ερείσματα, ώστε να πουλήσει τον νεο-οθωμανισμό του, το επιθετικό δόγμα του νέου Χαλιφάτου που εκτείνεται «από τη Μπουχάρα ως την Ανδαλουσία». Στα λόγια του Ερντογάν αντηχεί ο Αττίλας, αντηχεί υ πυρκαγιά της Σμύρνης.

Δεν είναι, λοιπόν, το αντίπαλο δέος του Ερντογάν, όπως επιμένουν ορισμένοι, αλλά μάλλον ο προπομπός του. Που, εν πάσει περιπτώσει, με την μετατροπή και της Αγίας Σοφίας σε τζαμί δέχτηκε και το τελευταίο καρφί στο φέρετρό του. Ο κεμαλισμός απέτυχε, πέθανε, τα προσχήματα καταργήθηκαν. Δεν έχουμε κανένα λόγο ούτε να τον προσεγγίζουμε με σεβασμό, ούτε να τον τιμάμε με οποιονδήποτε τρόπο.