Η Τουρκία γνωρίζει μιαν υπερέκταση της στρατιωτικής της παρουσίας, που δεδομένης της κατρακύλας της οικονομίας της καθίσταται μη διατηρήσιμη για μακρό διάστημα.
Στη Λιβύη, η πρόσφατη εκεχειρία Σάραζ-Σάλεχ που μητέρα της είχε την αμερικάνικη διπλωματία έχει ουσιαστικά καθηλώσει άπραγους στους στρατώνες τους χιλιάδες μισθοφόρους που κουβάλησε ο Ερντογάν από τ’ απομεινάρια του Ισλαμικού Χαλιφάτου της Συρίας και του Ιράκ και από την υποσαχάρια Αφρική, συνάμα με τον τουρκικό στρατό που δρα στην τριχασμένη χώρα (Τριπολίτιδα υπό Σάραζ, Κυρηναϊκή και Ανατολή υπό Σάλεχ και Χάφταρ, Νότος υπό φυλάρχους). Πρόκειται για ένα στράτευμα που μέχρι την εκεχειρία προέλαυνε, κι έτσι είχε λόγο να παραμένει συγκροτημένο υπηρετώντας την Τρίπολη και δι’ αυτής την Άγκυρα, προσδοκώντας άφθονη ανταμοιβή για τους θριάμβους του, ενώ τώρα η ορμή του έχει ανασχεθεί, και η δυσαρέσκεια αυτής της κοινότητας ανθρώπων θ’ αποκτήσει σύντομα δική της βούληση, είτε προς αλλαγή πλευράς, προς εκείνον που πληρώνει καλύτερα λεφτά και κυρίως ασφαλέστερα λεφτά, είτε επιστροφής στις πατρίδες τους, αλλ’ από ποιούς άραγε δρόμους, όταν ένας-ένας κλείνουν προς Νότο κι Ανατολή;
Αυτό το ετερόκλητο (sic) στράτευμα απαιτεί δαπάνες συντήρησης από πλευράς της Άγκυρας, της οποίας τα ταμειακά διαθέσιμα σβήνουν, η ισοτιμία του νομίσματός της μονάχα επιδεινώνεται απέναντι στο Ευρωδολλάριο, και σημαντικά δημόσια έσοδα εξαφανίστηκαν φέτος λόγω της παγκόσμιας πανδημίας, ενώ ο Σάραζ παρά τις πιέσεις Ερντογάν ακόμα δεν παραχώρησε θαλάσσια τεμάχια ΝΔ της Πελοποννήσου και νοτίως της Κρήτης στην Τουρκική Ανώνυμη Επιχείρηση Πετρελαίου (ΤΡΑΟ) δυνάμει του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου του Νοέμβρη 2019, και έτσι βρέθηκε αντιμέτωπος με τουρκοκίνητες διαδηλώσεις κατά της διαφθοράς του, για τις οποίες απέλυσε τον υπ. Εσωτερικών του, που πέταξε αμέσως να πάρει νέες εντολές απ’ το αφεντικό του στην Άγκυρα.
Πόσο ακόμα το Κατάρ θ’ αντέχει να χρηματοδοτεί τον ακόρεστο Χαλίφη με τον οποίον έμπλεξε; Με τις Ευρωενωσιακές κυρώσεις στον τουρκικό ορίζοντα, τα περιθώρια στενεύουν για τον Ταγίπ, που βλέπει Αίγυπτο, Σουδάν, κι Αιθιοπία να κάθονται να τα βρουν για το Μεγάλο Φράγμα της Αιθιοπικής Αναγέννησης (GERD), τα νερά του Νείλου να μην στεγνώνουν, και μαζί μ’ αυτές τις συνομιλίες που διευκόλυνε η Εμιρατική απλόχερη χορηγία και διπλωματία, να τακτοποιούνται ζητήματα ασφάλειας για την περιοχή, όπως φανερώνει το κλείσιμο των ροών μισθοφόρων προς τη Λιβύη που περνούσαν μέσα απ’ το Σουδάν. Κοντά σ’ αυτά, οι φυλές των Τουαρέγκ που πλέουν στην αμμώδη θάλασσα της Σαχάρας στα νότια της Λιβύης και στα βόρεια του Μάλι, οι οποίες μέχρι πρόσφατα διευκόλυναν την μεταφορά όπλων και μετακίνηση προς Τρίπολη των μισθοφόρων από Τσαντ, Νίγηρα, Μπουρκίνα Φάσο, και απ’ αλλού, τώρα στέκονται στο πλευρό Σάλεχ, Χάφταρ, και Σίσι, διαβλέποντας πως μαζί με τον παρά του Ερντογάν δεν έρχεται μονάχα η διεθνής απομόνωση, αλλά και πλήθος τζιχαντιστών της Μέσης Ανατολής που ενισχύουν το ήδη ριζωμένο στα μέρη τους παρακλάδι του Ισλαμικού Χαλιφάτου, ενός αδυσώπητου τρομοκρατικού οργανισμού που εκριζώνει όπου βρεθεί την επιχώρια φυλετική οργάνωση και θέτει όλους τους πληθυσμούς που σκλαβώνει υπό την συγκεντρωτική εξουσία ενός ψευδοχαλίφη.
Ποιός αντιστρατεύεται απ’ το 2010 τον Ερντογάν και το rogue state Κατάρ, και διευκολύνει με χρήμα κι επενδυτικά κίνητρα τις συνεννοήσεις όλων όσοι υψώνουν αναχώματα στην επέκτασή τους; Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία, και η Γαλλία, η οποία βλέπει το μακρύ χέρι της Τουρκίας ν’ απλώνεται στη δική της μεταποικιακή σφαίρα επιρροής τόσο στο Μαγκρέμπ όσο και στη Δυτική Αφρική, τη ζώνη του Σαχέλ. Τα Εμιράτα που μέσα στην καραντίνα μας έστειλαν 11,5 τόνους υγειονομικού υλικού τότε που τις πτήσεις μας τις άρπαζαν στον αέρα Γερμανία και Ιταλία.
Ο πρώτος αυτός βάλτος για τον Ερντογάν εκτείνεται και πέρα απ’ τη Λιβύη, στις χώρες του Μαγκρέμπ, του Σαχέλ που είναι τέως γαλλικές αποικίες στη Δυτική, Ατλαντική Αφρική, μα και στην Ανατολική Αφρική που βρέχεται από την Ερυθρά Θάλασσα, ζώνες όπου εδώ και μια δεκαετία η Τουρκία προωθεί ένα πακέτο συνολικού κόστους 10 δισεκατομμυρίων δολλαρίων για άμεσες τουρκικές επενδύσεις, εξαγωγές τουρκικών προϊόντων και υπηρεσιών, με αντάλλαγμα εκτός από την αύξηση της οικονομικής επιρροής της εκεί καί την παραχώρηση προς την ίδια βάσεων για τις ναυτικές, χερσαίες, και αεροπορικές δυνάμεις της. Οι υπογραφές έχουν μεν πέσει, τα λεφτά έχουν κατά το μάλλον ή ήττον δοθεί, αλλά ο σαουδαραβικός κι εμιρατικός ανταγωνισμός, από δε το 2013 κι εξής και ο γαλλικός μπλοκάρουν σε κάθε βήμα κάθε τουρκική πρωτοβουλία, και ο χρόνος κυλά πλέον σε βάρος της δοκιμαζόμενης τουρκικής οικονομίας, απ’ την οποίαν έχουν αποχωρήσει σχεδόν όλοι οι άμεσοι ξένοι επενδυτές που είχε προσελκύσει ο Ερντογάν όταν πρωτοξεκινούσε την πολιτική του σταδιοδρομία στο τιμόνι της χώρας, τότε που η Δύση νόμιζε πως επρόκειτο για έναν φιλελεύθερο επιχειρηματία που θα έφερνε νέο αέρα στην ασφυκτιούσα οικονομία.
Ο δεύτερος βάλτος είναι στη Συρία, όπου έχουμε μια «παγωμένη σύγκρουση» χωρίς ουσιαστική πρόοδο για την Τουρκία. Μετά την αυτοκτονική για τ’ αμερικανικά συμφέροντα μερική αποχώρηση των στρατευμάτων των ΗΠΑ, μ’ εντολή Τραμπ, το κενό επιρροής καλύφθηκε μέσα σε λίγες ώρες από τους Ρώσους και τους Τούρκους, που βρέθηκαν να περιπολούν ο ένας παράλληλα με τον άλλον. Ροτζάβα, Ιντλίμπ, και Αφρίν δεν ηρεμούν, η ιδιότυπη Συμφωνία της Μόσχας μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν μοιάζει να έχει πάει περίπατο μ’ ευθύνη του Χαλίφη, οι ζώνες κατοχής απαιτούν έξοδα και προσωπικό για να διατηρηθούν σε κάποια ευπρεπή εικόνα αβέβαιου ελέγχου, διαρκή ανανέωση οχημάτων, προσωπικού, και πόρων, ανάμεσα σ’ έναν εχθρικό πληθυσμό που τροφοδοτεί έναν γενναίο ανταρτοπόλεμο φθοράς δυνάμεων και ηθικού, όπου καθηλώνονται πολύτιμα τουρκικά στρατεύματα σ’ έναν forever war, αφού από μεμονωμένες στιγμές αψιμαχιών η πρόκληση για τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις εξελίσσεται σε διαρκή αντιξοότητα, η οποία επιβαρύνεται ολοένα και περισσότερο από την πανδημία της COVID-19, την ανυπαρξία εθνικής οικονομίας εκατέρωθεν του τουρκοσυρικού συνόρου, και το προσφυγικό πρόβλημα.
Ο τρίτος βάλτος για τους Τούρκους κείται όχι μακράν της Συρίας: είναι στο Βόρειο Ιράκ, όπου ο τουρκικός στρατός έχει εισβάλει και βομβαρδίζει θέσεις του PKK, κατά πάγια τακτική, κόντρα στις διαμαρτυρίες της αναιμικής Βαγδάτης, της οποίας τα χέρια είναι δεμένα καθώς έχει εμπλακεί σ’ ένα κυκεώνα από διαδηλώσεις στις πόλεις του Νότου, από έριδες με τους Κούρδους που έχουν αφεθεί να πλήττονται από τους Τούρκους, και από μια εικόνα διάλυσης στο φιλοϊρανικό ψευδοστράτευμα της χώρας, καθώς δεν πρέπει ν’ αγνοούμε πως οι εκπεσόντες Μπααθιστές του Σάνταμ Χουσέιν κυβερνούσαν μια πλειοψηφία φιλοϊρανών Σιιτών. Να μην παραλείψω να προσθέσω πως στο Ιράκ νεκρανασταίνεται ήδη στην γνωστή Μοσούλη το Ισλαμικό Χαλιφάτο, το λερναίο αυτό τέρας που ένα κεφάλι του κόβεις και δύο βγαίνουν.
Γιατί όμως βάλτος; Διότι παρά το ανελέητο τουρκικό σφυροκόπημα, παρά την ιρακινή αδυναμία άσκησης κυριαρχίας στον Βορρά και έτσι οιασδήποτε προστασίας των Κούρδων, σε λίγες ημέρες εκπνέει, αρχές Οκτώβρη, το εμπάργκο της Δύσης σε βάρος του Ιράν για προμήθειες οπλισμού και πυρηνικών πόρων, τεχνολογίας, κλπ., που δεν έλαβε ανανέωση στην πρόσφατη συζήτηση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, παρά τις αμερικανικές πιέσεις, αφού η ΕΕ, η Βρετανία, και όλες οι χώρες μέλη του Συμβουλίου πλην της Δομινικανής Δημοκρατίας αντιτάχθηκαν στις αμερικανικές προτάσεις, καταψηφίζοντας. Στην προχθεσινή του επίσκεψη αστραπή στη Βαγδάτη, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν μπορεί να μην κουβαλούσε ούτε έναν νυχοκόπτη στη τσέπη του, αλλά συναντήθηκε με τον Πρόεδρο του Κουρδιστάν Νεχιρβάν Μπαρζανί, ανεμίζοντας το πιο κόκκινο μαντήλι στα μούτρα του Χαλίφη Ρετσέπ, και μαντέψτε σε ποιόν θα καταλήξουν τα όπλα που θ’ αγοράζει το Ιράν με χίλιους πλάγιους τρόπους από τους Γάλλους και τους λοιπούς δυτικούς που απέρριψαν την απαίτηση Τραμπ για εξακολούθηση του εμπάργκο. Ναι το Ιράν, καλά διαβάσατε. Μιλώ για το ίδιο Ιράν που απ’ τις αρχές Ιουλίου υποστηρίζει την Αρμενία στην κόντρα της με το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο υποστηρίζεται απ’ την Τουρκία.
Και φτάνουμε στην τρικυμία, η οποία μαίνεται στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου όλοι ξαφνικά μιλούν πια με όλους, εμπόδια δεκαετιών ξεπερνιούνται, οι συμφωνίες οριοθέτησης ΑΟΖ πέφτουν σύννεφο, γαλλικός στολίσκος συνοδεύει το Σαρλ ΝτεΓκώλ επ’ αόριστον στην περιοχή, οι ΗΠΑ αίρουν μερικώς το εμπάργκο εξοπλισμού της Κύπρου, τα Εμιράτα συμβάλλονται διπλωματικά με το Ισραήλ, η Σαουδική Αραβία ανοίγει τον εναέριο χώρο της για ισραηλινή πτήση, η Ρωσία διεξάγει δύο ναυτικές ασκήσεις εκατέρωθεν της Κύπρου, την οποία επισκέπτεται την Τρίτη 8 Σεπτεμβρίου ο Σεργκέι Λαβρώφ, η Ελλάδα και η Τουρκία έχουν τους στόλους τους παραταγμένους, μείον του Κεμάλ Ρέις που έγινε scrap, ο νάνος Στόλτενμπεργκ πάσχοντας από άνοια δεν κατανοεί τί του ζητά ο Παναγιωτόπουλος, την ώρα που η γαλλική πολεμική βιομηχανία μας προσφέρει δωρεάν μερικά Rafale και κοψοχρονιάς περίπου ισάριθμα άλλα, ουσιαστικά χαρίζοντάς μας οπλισμό σε μια σαφώς πολεμική προπαρασκευή, όλες τους όψεις που συνθέτουν ένα σκηνικό που θυμίζει τις παραμονές του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου σε πολλές αναλογίες και ιστορικά του διακείμενα, ακόμα και στο ότι οι Δυνάμεις που κουβεντιάζουν δεν προλαβαίνουν μέσα στην πυκνότητα των εξελίξεων καν να συντάξουν ένα χαρτί και μένουν στις προφορικές συνεννοήσεις προθέσεων και στα συμφωνημένα υπονοούμενα.
Praeterea censeo ν’ αποκτήσουμε τις Belharra.
