«Το Βυζάντιο είναι μέρος του προσώπου μας και καταγόμαστε απ’ ευθείας από αυτό…»

314

Διαβάζουμε ήδη με το "καλημέρα":

"-Είστε διδάκτωρ στην ιστορία, με τη διατριβή σας να εστιάζει στο Βυζάντιο. Πόσο Βυζαντινή είναι η σημερινή Ελλάδα;

Πάντοτε λέω ότι ο πατέρας μας είναι πιο κοντά μας απ’ ότι ο παππούς κι αυτός από ότι ο προπάππος μας, κάτι που σημαίνει πως το Βυζάντιο – το τελευταίο, εκείνο των Παλαιολόγων – είναι μέρος του προσώπου μας κι ότι καταγόμαστε απ’ ευθείας από αυτό. Όπως μέρος του προσώπου μας είναι ο σύνθετος κόσμος της Τουρκοκρατίας, που ήταν υποταγμένος και ανυπότακτος ταυτόχρονα.  Η σχέση μας με την αρχαιότητα είναι σε μεγάλο βαθμό ιδεολόγημα που ενισχύθηκε από την ματαιοδοξία μας. Χωρίς να πω ότι δεν υπάρχει καθόλου. Ο πιο ισχυρός συνδετικός κρίκος με το Βυζάντιο είναι η Ορθοδοξία – που κομίζει μεν αξίες πανανθρώπινες, αλλ’ η έκφρασή της είναι δέσμια των πολιτισμών στους οποίους επέδρασε στην διάρκεια της ιστορικής της διαδρομής  –  ακόμη και στην εκφυλισμένη μορφή που την βιώνουμε ή την παρατηρούμε σήμερα. Είναι τα εκκλησάκια που είναι διάσπαρτα στο ελληνικό τοπίο και τα οποία μας είναι ασύγκριτα πιο οικεία, πιο κοντινά, απ’ ότι τα υπολείμματα των αρχαίων ναών. Τα πανηγύρια. Είναι επίσης η πολύπλοκη σχέση μας με την Δύση. Άλλα πράγματα έχουν ξεθωριάσει. Όπως λ.χ. η σχέση μας με την Κωνσταντινούπολη και κατ’ επέκτασιν με το Οικουμενικό πατριαρχείο. Αυτό έχει να κάνει με την γενικότερη απαξίωση της Ιστορίας στις νεότερες γενιές, αλλά και με τον τρόπο που αυτή διδάσκεται. Έχει επίσης να κάνει με την διαρκώς αντιπατριωτική στάση της πολιτείας, μετά την χουντική εθνικιστική καπήλευση.

-Η Ορθοδοξία καθορίζει ακόμα την κοσμοθεωρία μας;

Συμφωνώ μέχρις ενός σημείου με τον φίλο Στέλιο Ράμφο, στο ότι η Ορθοδοξία ευθύνεται για την παθητικότητά μας – ένα είδος παραίτησης – από το ιστορικό γίγνεσθαι εφ’ όσον ο στόχος της είναι στο επέκεινα και όχι στο ενθάδε. Κι αυτό παράγει από την μια αγίους και από την άλλη νωθρά, παθητικά και ανολοκλήρωτα άτομα… Αλλά τι είναι αυτό που έκαμε τον Χριστιανισμό να πάρει στην καθ’ ημάς Ανατολή αυτή την μορφή;"

Η ζυζήτηση εξελίσσεται με συναρπαστικό τρόπο. Διαβάστε την ολόκληρη εδώ.