Ο επί δεκαετίες ξεχασμένος Έβρος από την Πολιτεία, έρχεται στην επικαιρότητα μόνο όταν κάτι συμβεί.
Για την ακρίβεια, όταν μάθουμε ότι κάτι έχει συμβεί, διότι πολλά συμβαίνουν και δεν τα μαθαίνουμε…
- του Δημήτρη Καστώρη, Αναδημοσίευση από τη «Βραδυνή της Κυριακής»
Δήμαρχοι και άνθρωποι των συνόρων κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και ζητούν από την κυβέρνηση να στρέψει το βλέμμα της και προς αυτούς.
Το πολύπλευρο ζήτημα του Μεταναστευτικού, με τη χώρα μας να είναι η ευρωπαϊκή προμετωπίδα, απασχολεί τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εντόνως τα τελευταία χρόνια. Κατά καιρούς το «φαινόμενο» παρουσιάζει εξάρσεις και υφέσεις τόσο από ξηρά όσο και από θάλασσα.
Ο πρόσφατος τραυματισμός του 56χρονου συνοριοφύλακα του Τμήματος Συνοριακής Φύλαξης Σουφλίου στην παρέβρια περιοχή Αμπέλια στο Σουφλί, καταγράφεται σε ένα καλοκαίρι όπου οι μεταναστευτικές ροές στην περιοχή βρίσκονται σε ύφεση, ύστερα από τις αυξημένες ροές του χειμώνα και της άνοιξης.
Ο τραυματισμός από πυρά που προήλθαν από την τουρκική πλευρά του συνοριοφύλακα συνέβη στις 20 Ιουλίου, την ίδια ημέρα που συμπληρώνονταν 50 χρόνια από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.
Ο συνοριοφύλακας αυτή τη στιγμή βρίσκεται και πάλι στο καθήκον, αφού οι γιατροί έκριναν ότι δεν έπρεπε να αφαιρέσουν το βλήμα που τον έπληξε.
Ένοπλες συμπλοκές
Ο φράχτης που αποφασίστηκε να ενισχυθεί, μετά τα γεγονότα που ξεκίνησαν στις 28 Φεβρουαρίου 2020, με χιλιάδες μετανάστες να πολιορκούν τα ελληνικά σύνορα, έχει, όπως λένε παράγοντες της περιοχής, συμβάλει στη μείωση των μεταναστευτικών ροών.
Όμως, δεν έχουν σταματήσει οι ένοπλες συμπλοκές. Από τότε έως τώρα, έχουν καταγραφεί ανάλογα περιστατικά με πυροβολισμούς.
Το Μάρτιο του 2021 καταγράφονται δύο περιστατικά με ανταλλαγή πυροβολισμών προερχόμενων από την τουρκική πλευρά εναντίων Ελλήνων και Γερμανών συνοριοφυλάκων της Frontex. Τον Απρίλιο του 2021, Έλληνες συνοριοφύλακες προσπαθούν να εμποδίσουν βάρκα με περίπου 10 μετανάστες να εισέλθουν παρανόμως στο ελληνικό έδαφος και δέχονται πυροβολισμούς.
Από τα πυρά πέφτει νεκρή μία γυναίκα από την Αφρική. Την ίδια στιγμή, στην τουρκική πλευρά μαρτυρίες αναφέρουν πως υπήρχε περίπολο της Στρατοφυλακής. Η αντίδραση των Ελλήνων συνοριοφυλάκων ήταν να πυροβολήσουν στον αέρα όταν διαπίστωσαν ότι δέχονται πυρά.
«Ανησυχητικό περιστατικό»
Το περιστατικό του τραυματισμού του Έλληνα συνοριοφύλακα, από «ορφανά πυρά»… μέχρι στιγμής, χαρακτηρίζεται ως σοβαρό και ανησυχητικό από τον πρόεδρο της Ένωσης Συνοριακών Φυλάκων Νομού Έβρου Χρυσοβαλάντη Γιαλαμά.
«Φέτος είναι ένα “βατό” καλοκαίρι, με την κατάσταση να είναι σχεδόν πλήρως ελεγχόμενη. Ροές υπάρχουν, και αυτό φαίνεται καθημερινώς από τις συλλήψεις διακινητών, άλλα δεν είναι όπως τα προηγούμενα καλοκαίρια», τονίζει στη «ΒτΚ» ο κ. Γιαλαμάς.
Αναφερόμενος στο περιστατικό ο κ. Γιαλαμάς σημειώνει πως «μετά την κλιμάκωση του 2020 έως σήμερα, υπήρχαν προκλήσεις και εντάσεις από τη γείτονα χώρα, αλλά εμείς πάντα με ψυχραιμία, υπομονή και επαγγελματισμό δεν απαντούσαμε σε αυτές τις προκλήσεις. Κάνουμε τη δουλειά μας και στεκόμαστε όπως πρέπει.
Παράλληλα, δεν υπάρχει εφησυχασμός. Τέτοιο, όμως, σοβαρό περιστατικό με έναν τραυματισμένο συνάδελφο, το λέω ξανά, σε ένα από τα πιο “βατά” μας καλοκαίρια, σίγουρα είναι πάρα πολύ ανησυχητικό.
Ευτυχώς ο συνάδελφος έχει ξεπεράσει τον κίνδυνο, και αφού ανάρρωσε στο σπίτι του, έχει επιστρέψει στα καθήκοντά του. Είναι ένα περιστατικό που μας ανησυχεί. Από την πλευρά μας, με ό,τι μέσα έχουμε, με το προσωπικό που υπάρχει, προσπαθούμε να φυλάξουμε τα σύνορά μας».
«Δεν αρκεί ο φράχτης»
«Η κατάσταση σήμερα είναι βελτιωμένη. Πολύ καλύτερη από ό,τι στο παρελθόν. Ο φράχτης που κατασκευάζεται, συμβάλλει τα μέγιστα στην αποτροπή της λαθραίας εισόδου στη χώρας μας. Φυσικά, τα Σώματα Ασφαλείας και οι Ένοπλες Δυνάμεις είναι αυτά που εγγυώνται την ασφάλεια της περιοχής και διασφαλίζουν τα σύνορα της χώρας», λέει στη «ΒτΚ» ο δήμαρχος Σουφλίου Παναγιώτης Καλακίκος, σημειώνοντας, παραλλήλως, πως δεν μπορεί ακόμη να αποτραπεί πλήρως η παράνομη είσοδος μεταναστών.
Ο δήμαρχος Διδυμοτείχου Ρωμύλος Χατζηγιάννογλου παρατηρεί πως «οι ροές συνεχίζονται. Η φύλαξη των συνόρων αποδεδειγμένα είναι ακόμη ανεπαρκής. Όταν μιλάμε για ένα πρόβλημα παγκόσμιο, δεν έχει να κάνει με εμάς εδώ, έχει να κάνει με Ασία, με Ευρώπη, με την παγκοσμιοποίηση, δεν μπορούμε να το χειριστούμε με έναν μόνο φράχτη».
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο δήμαρχος Ορεστιάδας Διαμαντής Παπαδόπουλος, ο οποίος μιλώντας στη «ΒτΚ», σημειώνει: «Η κατάσταση είναι ήρεμη, αλλά οι ροές είναι αυξημένες σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα, όπως μπορούμε να δούμε. Ο φράχτης νομίζω πως είναι αρκετός και θεωρώ ότι έχει κάνει δουλειά σε ό,τι αφορά τον περιορισμό των ροών εδώ στην περιοχή μας».
«Κινητές βόμβες»
Οι σύγχρονοι δουλέμποροι και τα κυκλώματα που έχουν αναπτύξει, εφαρμόζουν τους τελευταίους μήνες μία ιδιαιτέρως επικίνδυνη πρακτική, που έχει θέσει σε συναγερμό τις Αρχές της Θράκης.
Μετά την παραλαβή των μεταναστών από συγκεκριμένα σημεία της μεθορίου, τους επιβιβάζουν σε, συνήθως κλεμμένα, οχήματα, τα οποία οδηγούν νεαρά άτομα, κυρίως αλλοδαποί, χωρίς άδειες οδήγησης και διέρχονται μέσα από κατοικημένες περιοχές με ιλιγγιώδεις ταχύτητες.
Δεν είναι λίγες οι φορές που τα οχήματα αυτά καταφέρνουν και εισέρχονται στην Εγνατία Οδό, και τότε σημαίνει ακόμη πιο ισχυρός συναγερμός, καθώς κινούνται κατά κανόνα στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας.
«Οι διακινητές έχουν εξελιχθεί. Χρησιμοποιούν οδηγούς ακόμη και ναρκομανείς, κυρίως αλλοδαπούς, που οδηγούν ιδιαιτέρως επικίνδυνα και πολλές φορές μπαίνουν ανάποδα στο ρεύμα της Εγνατία Οδού, με κίνδυνο να δημιουργήσουν ατυχήματα. Είναι κινητές βόμβες. Οδηγούν μέσα από τις πόλεις και τα χωριά με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχουν δημιουργηθεί ατυχήματα και δυστυχήματα», τονίζει ο δήμαρχος Διδυμοτείχου.
Συνοριοφύλακες σε… ομηρία
«Μέχρι να κατανοήσει η Αθήνα το μέγεθος του προβλήματος», όπως λένε στη «ΒτΚ», άνθρωποι των συνόρων, αυτοί που έχουν επιφορτιστεί με την ασφάλεια των συνόρων, είναι οι συνοριακοί φύλακες. Μετά τα γεγονότα του 2020, η συνοριακή φύλαξη στον Έβρο ενισχύθηκε με επιπλέον προσωπικό 650 ατόμων.
Οι 250 εξ αυτών, όμως, είναι επί της ουσίας σε καθεστώς «επαγγελματικής ομηρίας», καθώς αναγκάζονται να ανανεώνουν τη σύμβασή τους με το Ελληνικό Δημόσιο κάθε χρόνο, ενώ δεν τους αναγνωρίζεται το επικίνδυνο του επαγγέλματός τους.
Αυτά είναι τα θεσμικά αιτήματα των φρουρών των συνόρων. Επιπροσθέτως, η πολιτική ηγεσία καλείται να τους ενισχύσει σε εξοπλισμό και σύγχρονα μέσα, καθώς τα κυκλώματα των δουλεμπόρων εφευρίσκουν συνεχώς τρόπους να περνούν μετανάστες στη χώρα μας, οπότε χωρίς ντρόουν και άλλα συστήματα ασφαλείας οι συνοριοφύλακες αδυνατούν να επιτελέσουν αποτελεσματικά το έργο τους…
Αυξημένες ροές μέχρι τον Απρίλιο
Σημαντική αύξηση παρουσιάζουν οι μεταναστευτικές ροές τους τελευταίους μήνες, κυρίως από την πλευρά του Έβρου.
Όπως προκύπτει από τη σύγκριση των στοιχείων του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, το πρώτο τετράμηνο του 2024 σημειώνονται οι υψηλότερες μεταναστευτικές ροές από το 2019.
Η αύξηση επιβεβαιώνεται και από τις αιτήσεις ασύλου που κατατίθενται στο Συνοριακό Φυλάκιο. Ειδικότερα, τον Απρίλιο κατατέθηκαν 585 αιτήσεις.
Το πρώτο τετράμηνο του 2019 είχαν φτάσει στην Ελλάδα περίπου 11.000 μετανάστες. Το ίδιο χρονικό διάστημα το 2020, οι αφίξεις σημείωσαν μείωση, καθώς περίπου 9.000 μετανάστες εισήλθαν στη χώρα. Το 2021 και το 2022 ο αριθμός των αφίξεων μειώθηκε δραστικά.
Το 2021, από τον Ιανουάριο έως και τον Απρίλιο έφτασαν λίγο περισσότεροι από 2.000 και περίπου 3.500 το 2022. Και πέρσι, το πρώτο τετράμηνο 4.660 μετανάστες εισήλθαν στη χώρα. Όμως, τους τέσσερις πρώτους μήνες του 2024 ο αριθμός των αφίξεων είχε φτάσει τις 11.835, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 154% σε σχέση με το ίδιο χρονικό διάστημα το 2023.
Δημογραφική κατάρρευση
Τραγική από πληθυσμιακή άποψη είναι η εικόνα που παρουσιάζουν τα χωριά που βρίσκονται στους Δήμους Ορεστιάδας, Σουφλίου και Διδυμοτείχου.
Για δημογραφική κατάρρευση κάνει λόγο ο δήμαρχος Ορεστιάδας Διαμαντής Παπαδόπουλος, σημειώνοντας χαρακτηριστικά πως «στο Δίλοφο, στο Τριεθνές, οι κάτοικοι, 12 όλοι και όλοι και ηλικιωμένοι, δε βγαίνουν έξω, γιατί αν πέσουν, δεν θα υπάρχει κάποιος να τους σηκώσει» (η απογραφή του 2021 δίνει στο Δίλοφο μόνιμο πληθυσμό 40 κατοίκους). Αντίστοιχη είναι η εικόνα στη Μηλιά, με 28 κατοίκους, στη Χελιδώνα με 47.
«Το Θεραπειό, ένα πολύ ζωντανό χωριό κάποτε, τώρα έχει 40-50 κατοίκους. Γενικώς υπάρχει κατάρρευση και όχι μείωση. Κάτι πρέπει να γίνει οργανωμένα και πάση δυνάμει», παρατηρεί ο κ. Παπαδόπουλος, ζητώντας από την επίσημη Πολιτεία να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη επιχειρηματικής δραστηριότητας στην περιοχή, που θεωρεί ότι θα έχει ως αποτέλεσμα την παραμονή νέων ανθρώπων στον τόπο τους.
Ταυτοχρόνως, ζητάει και την ενίσχυση των δύο πανεπιστημιακών σχολών, Γεωπονίας και Δασολογίας, που βρίσκονται στην Ορεστιάδα, καθώς η συνταγή δοκιμάστηκε στην απέναντι πλευρά των συνόρων στην Ανδριανούπολη, με αποτέλεσμα ένας στους τέσσερις κατοίκους της πόλης να είναι φοιτητής (σύμφωνα με την τουρκική απογραφή του 2018, η πόλη έχει 180.000 κατοίκους και σήμερα υπολογίζονται στους 200.000).
Διδυμότειχο – Σουφλί
Ίδια εικόνα και στο Δήμο Διδυμοτείχου. Χωριά με διψήφιο αριθμό κατοίκων και άνω των 65 ετών… Η Βρύση με 29 μόνιμους κατοίκους, το Ευγενικό με 60, το Ρήγιο με 54 και με το δήμαρχο Ρωμύλο Χατζηγιάννογλου να σημειώνει: «Όσο καταρρέει ο Έβρος δημογραφικά, τόσο περισσότερο κινδυνεύουμε από τους διερχόμενους μετανάστες, αλλά και με αυτούς που θα αποφασίσουν να μείνουν στην περιοχή μας».
Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει ο δήμαρχος Σουφλίου Παναγιώτης Καλακίκος, τονίζοντας πως «εμείς αύριο-μεθαύριο δε θα είμαστε εδώ, δεν θα είμαστε δήμαρχοι. Το ζήτημα είναι να υπάρχουν Έλληνες να συνεχίσουν εδώ τη ζωή. Πρέπει να ληφθούν γενναίες αποφάσεις. Όταν στην Αθήνα αντιληφθούν το μέγεθος του προβλήματος, τότε θα είναι αργά».
Τέτοιες αποφάσεις, σημειώνει ο κ. Καλακίκος, είναι η δημιουργία Κτηνιατρικής Πανεπιστημιακής Σχολής στην περιοχή, η οποία μάλιστα ήταν και πρωθυπουργική δέσμευση, και όπως λέει με παράπονο ο δήμαρχος Σουφλίου, «είναι κάτι που το έχει αναγγείλει ο πρωθυπουργός στο τελευταίο λεπτό της συνέντευξής του στη ΔΕΘ. Είπε ότι θα πρέπει να γίνει και στο Σουφλί πανεπιστημιακό τμήμα, κάτι, όμως, που δεν έχει υλοποιηθεί».
Επίσης, η Δημοτική Αρχή Σουφλίου θεωρεί πως η εικόνα μπορεί να αντιστραφεί με τη δημιουργία ενός ακόμη συνοριακού σημείου διέλευσης, καθώς τόσο οι Καστανιές όσο και οι Κήποι δεν επαρκούν, όπως λέει στην «ΒτΚ».
Η πληθυσμιακή σύνθεση του Δήμου Σουφλίου είναι 70% χριστιανοί και 30% μουσουλμάνοι και η ίδια αναλογία παρατηρείται σε όλα τα χωριά της περιοχής. Μόνο που είναι χωριά με ελάχιστους και υπερήλικες. Κοτρωνιά κάτοικοι 4, Ταύρη κάτοικοι 27, Κυριακή κάτοικοι 70, Μικρό Δέρειο κάτοικοι 91, σύμφωνα με την απογραφή του 2021.
