Φρενίτιδα σε παγκόσμια κλίμακα έχει προκληθεί από την αγορά χαπιών ιωδίου, υπό τον φόβο κάποιου πυρηνικού ατυχήματος εν μέσω του πολέμου μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας. Διάφορες αναρτήσεις στο διαδίκτυο που μιλούν για υποτιθέμενη προστασία από ραδιενέργεια μέσω των εν λόγω σκευασμάτων κρίνονται, δυνητικά, ακόμα και επικίνδυνες. Ας εξετάσουμε όμως το γιατί.
Ο οποιοσδήποτε μπορεί να αγοράσει ιώδιο με τη μορφή δισκίου. Όταν καταναλώνεται, το ιώδιο συλλέγεται ή αποθηκεύεται στον θυρεοειδή αδένα, όπου χρησιμοποιείται για την παραγωγή ορμονών. Βοηθούν διάφορες σωματικές λειτουργίες και υποστηρίζουν ακόμη και την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Ο θυρεοειδής μπορεί, ωστόσο, να κορεστεί από το ιώδιο. Και όταν συμβεί αυτό δεν μπορεί να αποθηκευτεί πια.
Έτσι, η θεωρία είναι ότι εάν λαμβάνουμε αρκετό «καλό» ιώδιο, δεν θα υπάρχει χώρος στον θυρεοειδή για οποιοδήποτε «κακό» ή ραδιενεργό ιώδιο είναι επί της ουσίας άτοπη. Το ραδιενεργό ιώδιο θα πρέπει απλώς να περάσει από το σώμα και να αποβληθεί μέσω των νεφρών.
Σημειώνουμε δε, ότι τα χάπια ιωδιούχου καλίου προστατεύουν μόνο τον θυρεοειδή αδένα από το ραδιενεργό ιώδιο και εφόσον τηρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Ενώ η προστασία του θυρεοειδή είναι ιδιαίτερα σημαντική, τα εν λόγω χάπια δεν προστατεύουν κανένα άλλο μέρος του σώματος από τα ισότοπα του ιωδίου και το πιο σημαντικό σημείο είναι πως δεν προστατεύουν από κάθε άλλο ραδιενεργό ισότοπο με το οποίο θα έρθουμε σε επαφή στη περίπτωση διαρροής πυρηνικού εργοστασίου.
Η λήψη υπερβολικού ιωδίου μπορεί να είναι επικίνδυνη για την υγεία
Όπως προαναφέραμε δεν έχει κανένα νόημα η λήψη ιωδίου ως προληπτικό μέτρο για την πρόληψη της έκθεσης στην ακτινοβολία μετά από διαρροή ή επίθεση σε πυρηνικό σταθμό, αφού ο θυρεοειδής αποθηκεύει ιώδιο μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Αλλά το ιώδιο εξακολουθεί να είναι αποτελεσματικό μόνο εάν λαμβάνεται όταν χρειάζεται. Οι ειδικοί λένε ότι ένα «μπλοκ» ιωδίου έχει πιθανότητες να βοηθήσει μόνο εάν το καλό ιώδιο λαμβάνεται αμέσως πριν ή κατά τη διάρκεια της επαφής με ραδιενεργό ιώδιο.
Και η λήψη υπερβολικού ιωδίου —ακόμα και του καλού— μπορεί να είναι επικίνδυνη. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι σύμφωνα με ανακοινώσεις και σχετικά άρθρα ενημέρωσης από την Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος (EPA) και το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Λοιμώξεων των ΗΠΑ (CDC), όταν δίνονται πολλαπλές δόσεις σε μικρά παιδιά και νεογέννητα θέτουν την υγεία τους σε κίνδυνο.
Επιπλέον, οι οδηγίες του CDC σχετικά με τη λήψη από ενήλικες είναι ξεκάθαρες: “Οι ενήλικες άνω των 40 ετών δεν πρέπει να λαμβάνουν KI (ιωδιούχο κάλιο), εκτός εάν oi αρμόδιες αρχές αναφέρουν ότι αναμένεται μόλυνση με πολύ μεγάλη δόση ραδιενεργού ιωδίου. Οι ενήλικες άνω των 40 ετών έχουν τη χαμηλότερη πιθανότητα να αναπτύξουν καρκίνο του θυρεοειδούς ή τραυματισμό του θυρεοειδούς μετά από μόλυνση με ραδιενεργό ιώδιο. Οι ενήλικες άνω των 40 ετών είναι πιο πιθανό να έχουν αλλεργικές αντιδράσεις ή ανεπιθύμητες ενέργειες από τη χρήση του ΚΙ.”
Δεν υπάρχει σχεδόν καμία προληπτική θεραπεία για την έκθεση στην ακτινοβολία
Δεν υπάρχει σχεδόν καμία θεραπεία για την έκθεση στην ακτινοβολία. Αυτό που είναι καθοριστικό είναι εάν ένα άτομο έχει «μολυνθεί» ή αν η ακτινοβολία έχει «ενσωματωθεί» στον ανθρώπινο οργανισμό. Σε περίπτωση μόλυνσης, ραδιενεργά απόβλητα εγκαθίστανται στην επιφάνεια του σώματος.
Και μπορεί να ακούγεται αστείο, αλλά το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουν οι άνθρωποι σε αυτές τις περιπτώσεις είναι να ξεπλύνουν τα ραδιενεργά απόβλητα, που πιθανόν να υπάρχουν σε τρόφιμα, με κανονικό σαπούνι και νερό.
