Πρωτοφανή μείωση καταγράφουν οι αφίξεις λαθρομεταναστών από τον περασμένο Μάιο μέχρι και σήμερα, ενώ, παράλληλα, έχουν αυξηθεί σε πρωτόγνωρους αριθμούς, οι επιστροφές και απελάσεις.
Η κατάσταση περιγράφεται πλέον ως διαχειρίσιμη και το βάρος πέφτει σε δύο τομείς: Στη φύλαξη των θαλασσίων συνόρων και στην επιτήρηση της πράσινης γραμμής. Το Κέντρο Πρώτης Υποδοχής Πουρνάρα στην Κοκκινοτριμιθιά, λειτουργεί με μετανάστες που ζουν πλέον κάτω από ανθρώπινες συνθήκες χωρίς τον συνωστισμό που επικρατούσε το 2022 και το 2023. Οι αριθμοί είναι κατά πολύ μικρότεροι (πέριξ τους 300).
Η Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αστυνομίας σε συνεργασία με τη Λιμενική και Ναυτική Αστυνομία υπό τη στενή επίβλεψη του υπουργού Δικαιοσύνης, Μάριου Χαρτσιώτη, έχουν κλείσει με τις ενέργειες τους, τις δύο οδούς έλευσης λαθρομεταναστών. Παράλληλα, με τις πολιτικές αποφάσεις που λήφθηκαν από τον υπουργό Εσωτερικών, Κωνσταντίνο Ιωάννου, για τερματισμό της εξέτασης αιτήσεων ασύλου από τον περασμένο Μάιο, οι αριθμοί που αφορούν στις αφίξεις έκαναν κατακόρυφη βουτιά.
Πέρσι το ίδιο διάστημα, είχαν αφιχθεί λαθραία: Ιανουάριος 614, Φεβρουάριος 1.026, Μάρτιος 1.094, Απρίλιος 788, Μάρτιος 845, Ιούνιος 736, Ιούλιος 898, Αύγουστος 651 και Σεπτέμβριος 870. Σύνολο αφίξεων 8.222. Δηλαδή από τους 1.123 που είχαμε τον Απρίλιο του ’24, τώρα φτάσαμε στους 155.
Αρχικά, η κατάσταση τους πρώτους μήνες για φέτος είχε ξεφύγει με τις συχνές, σχεδόν καθημερινές ελεύσεις λαθρομεταναστών δια θαλάσσης. Η Κύπρος δεχόταν υπέρμετρους αριθμούς προσώπων που μπορούσε ως χώρα να διαχειριστεί. Όλοι έρχονταν με μικρά σκάφη, πολλές φορές ακατάλληλα και επικίνδυνα, γεμάτα Σύρους στην πλειονότητά τους λαθρομετανάστες, που έφευγαν από τις ακτές του Λιβάνου.
Τον περασμένο Απρίλιο και αρχές Μαΐου, οι αφίξεις σκαφών ήταν καθημερινές με τα κέντρα υποδοχής να ασφυκτιούν. Ήταν τότε που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κάτω από την πίεση των αριθμών που εκτοξεύτηκαν κατά 30% σε σχέση με το 2023, έσπευσε στον Λίβανο δυο φορές και ζήτησε τη λήψη μέτρων για ανακοπή της αναχώρησης των σκαφών και, παράλληλα, ζήτησε από τις Βρυξέλλες και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, βοήθεια για να ανακοπούν οι ασταμάτητες ροές. Μάλιστα, συνόδευσε την κ. Φον ντερ Λάιεν στη Βηρυτό όπου υποσχέθηκε διά ζώσης οικονομική βοήθεια της ΕΕ στον Λίβανο, αν ανέκοπτε τα σκάφη που ξεκινούσαν από τις ακτές του.
Οι επαφές έπιασαν τόπο και αίφνης οι αφίξεις κόπηκαν αμέσως, αφού, στο μεταξύ, τα σκάφη της Λιμενικής και Ναυτικής Αστυνομίας περιπολούσαν και ανέκοπταν όποια βάρκα κατάφερνε να φύγει από τον Λίβανο.
Στην αναστροφή της κατάστασης, συνέβαλε και η λήψη της απόφασης για αναστολή της εξέτασης αιτήσεων ασύλου Σύρων για έξι μήνες. Σύμφωνα με τον βοηθό υπεύθυνο της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αστυνομίας και υπεύθυνο επιχειρήσεών της, Πέτρο Ζένιου, η μεγάλη μείωση στις αφίξεις μεταναστών επήλθε εφόσον συντονίστηκαν όλες οι αρμόδιες Υπηρεσίες και έγιναν οι δέουσες πολιτικές ενέργειες. Σήμερα, οι αριθμοί των αφίξεων διατηρούνται σε χαμηλά επίπεδα και εκεί που παλαιότερα είχαμε 120-140 αφίξεις λαθρομεταναστών την ημέρα, τώρα έχουμε 60 την εβδομάδα. Πρόκειται για πρωτόγνωρους αριθμούς γι’ αυτό και όπως τόνισε ο κ. Ζένιου, οι ενέργειες αυτή τη στιγμή συνεχίζονται προς δύο κατευθύνσεις: Στην επιτήρηση των θαλασσίων συνόρων και στην αυξημένη επαγρύπνηση για διελεύσεις από την πράσινη γραμμή και αποθάρρυνσης διέλευσης από τα κατεχόμενα στις ελεύθερες περιοχές λαθρομεταναστών.
Ταυτόχρονα, ο αξιωματικός της ΥΑΜ, τόνισε ότι έχουν εντατικοποιηθεί με οδηγίες του υπουργού Εργασίας σε συνεννόηση με τους υπουργούς Δικαιοσύνης και Εσωτερικών, οι έλεγχοι για την παράνομη εργοδότηση. Οι επιχειρήσεις είναι καθημερινές και όσοι εργοδοτούν παράνομα αλλοδαπούς στέλλονται ενώπιον της δικαιοσύνης, ενώ οι παράνομοι απελαύνονται.
Φέτος, παρατηρείται μικρή μείωση στη σύλληψη διακινητών και αυτό αποδίδεται και στις μειωμένες αφίξεις. Ωστόσο, όπως μας αναφέρθηκε, όλα είναι ρευστά και θα εξαρτηθούν την κατάσταση του Λιβάνου. Αν αλλάξουν τα δεδομένα λόγω και των κινήσεων του Ισραήλ κατά της Χεζμπολάχ, τότε ουδείς μπορεί να προβλέψει πως θα εξελιχθούν τα πράγματα.
Αύξηση επιστροφών που έφτασαν φέτος τις 7.456
Την ώρα που οι αφίξεις λαθρομεταναστών μειώνονται, αυξάνονται οι επιστροφές όσων διαμένουν παράνομα. Η χώρα μας κατατάσσεται πρώτη στην ΕΕ σε αριθμούς επιστροφών σε σχέση με την αναλογία του πληθυσμού της, κάτι που αναγνωρίζεται από την Ευρώπη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΥΑΜ, φέτος έχουν απελαθεί ή επιστρέψει οικειοθελώς στις χώρες τους 7.456 πρόσωπα, σε σύγκριση με 6.900 την αντίστοιχη περίοδο πέρσι. Ειδικότερα, φέτος απελάθηκαν 1.800 πρόσωπα, ενώ άλλα 5.650 αναχώρησαν εθελοντικά κάνοντας χρήση της πρότασης για παραχώρηση ενός ποσού στην περίπτωση που φύγουν οικειοθελώς. Συνολικά, το 2023 είχαν επιστρέψει στις χώρες τους 9.711 άτομα. Οι επιστροφές γίνονται σε συνεργασία με τον οργανισμό FRONTEX και άλλες χώρες με κοινές πτήσεις, γι’ αυτό και υπάρχει επιτυχία.
Σύμφωνα με τον κ. Ζένιο, οι αφίξεις φέτος αφορούν πρόσωπα διαφόρων εθνοτήτων, ενώ πέρσι στην πλειονότητά τους ήταν Σύροι. Μετά την αναστολή εξέτασης αιτήσεων ασύλου, έχουν μειωθεί κατακόρυφα οι αφίξεις Σύρων.
Όσον αφορά στην κατάσταση των παράτυπων μεταναστών που βρίσκονται εντός της νεκρής ζώνης σε δυο σημεία της επαρχίας Λευκωσίας, αυτή παραμένει αμετάβλητη, αφού είναι ξεκάθαρη η θέση της κυβέρνησης ότι δεν επιθυμεί να καταστεί δίοδος διέλευσης παράτυπων μεταναστών. Τα Ηνωμένα Έθνη πιέζουν ώστε οι Αρχές της Δημοκρατίας να δεχθούν τα πρόσωπα αυτά, ωστόσο, η κυβέρνηση παραμένει αμετακίνητη στη θέση της ότι δεν μπορεί να δεχθεί αιτήσεις από πρόσωπα που έρχονται διαμέσου της πράσινης γραμμής εν γνώσει της.
Συνεχίζονται, παράλληλα, με άλλες ενέργειες, η δημιουργία του δεύτερου κέντρου φιλοξενίας στην περιοχή «Λίμνες» στη Μεννόγεια και η κατασκευή του προαναχωρησιακού κέντρου στην ίδια περιοχή. Στο Κέντρο αυτό θα διαμένουν όσοι αλλοδαποί εξάντλησαν όλα τα ένδικα μέσα στην Κύπρο και θα απελαθούν. Μέχρι να βρεθεί πτήση για να αναχωρήσουν θα κρατούνται στο Κέντρο αυτό το οποίο θα έχει χωρητικότητα 1.000 ατόμων.
