Ιστορική νίκη του FPÖ στις εθνικές εκλογές: Ποιος είναι ο άνθρωπος που οδήγησε το FPÖ στην έξοδο από την κρίση μετά την υπόθεση της Ίμπιζα; Πόσο έντονα χαρακτηρίζεται από το έργο του για τον θρύλο του FPÖ Γεργκ Χάιντερ; Το πορτρέτο ενός εξαιρετικού πολιτικού.
Κυριακή των εκλογών, 5.03 μ.μ. – η πρώτη προβολή για τις εκλογές του Εθνικού Συμβουλίου αναβοσβήνει στις οθόνες της Αυστρίας. Καθώς η μπλε μπάρα ανεβαίνει στα ύψη, γράφεται πολιτική ιστορία. Το FPÖ, με επικεφαλής τον αρχηγό του κόμματος Χέρμπερτ Κικλ, έχει επιτύχει ποσοστό άνω του 29% – και συνεπώς την πρώτη θέση, την πρώτη φορά στην ιστορία της Δεύτερης Δημοκρατίας που ένα κόμμα εκτός από το SPÖ (Σοσιαλδημοκράτες) και το ÖVP (σημερινή «Κεντροδεξιά») κερδίζει εθνικές εκλογές στην Αυστρία. Ο πανηγυρισμός στο Κόμμα των Ελευθέρων είναι απεριόριστος. Στα αριστερά, επικρατεί παράλυση από το σοκ.
Στις πρώτες τους συνεντεύξεις, όλοι οι ηττημένοι των εκλογών υπόσχονται αντανακλαστικά να εμποδίσουν τον Χέρμπερτ Κικλ να γίνει καγκελάριος. Η προεκλογική εκστρατεία χαρακτηρίστηκε από αυτό το θέμα: υστερικός πανικός για έναν άνθρωπο, τον Χέρμπερτ Κικλ. Τον αρχηγό του κόμματος FPÖ, ο οποίος έχει βαλθεί να γίνει «Καγκελάριος του Λαού». Ποιος είναι αυτός ο άνθρωπος που διδάσκει τους πολιτικούς του αντιπάλους να φοβούνται;
Οι ρίζες του ηγέτη του FPÖ βρίσκονται στην Καρινθία
Γεννημένος στις 19 Οκτωβρίου 1968 στο Βίλαχ της Καρινθίας, ο Κικλ μεγάλωσε σε μέτριες συνθήκες. Μετά το γυμνάσιο, σπούδασε δημοσιογραφία και επιστήμη της επικοινωνίας και στη συνέχεια φιλοσοφία και ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης. Δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του. Η πολιτική τον γοήτευσε από νωρίς και ήξερε ότι εκεί βρίσκονταν τα ταλέντα του. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, κατά τη διάρκεια της θητείας του Γεργκ Χάιντερ ως αρχηγού του κόμματος FPÖ, ο Κικλ ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα ως συντάκτης ομιλιών και δημιουργός ιδεών. Αυτό του έδωσε μια πρώιμη εικόνα του ιδεολογικού προσανατολισμού του κόμματος και του πολιτικού λόγου.
Δάσκαλος της υπερβολής: έγραψε τις ομιλίες του Γεργκ Χάιντερ
Κατά τη διάρκεια της εποχής Χάιντερ, ο Κικλ έδειξε τα πρώτα του ταλέντα ως πολιτικός στρατηγιστής και ειδικός στην επικοινωνία. Συνέβαλε καθοριστικά στη μετατροπή του FPÖ από περιθωριοποιημένο κόμμα της αντιπολίτευσης σε ισχυρή δύναμη στο κομματικό φάσμα της Αυστρίας. Η ρητορική του ευστροφία και η ικανότητά του να μπαίνει στην καρδιά πολύπλοκων θεμάτων τον κατέστησαν σύντομα απαραίτητο στην ηγεσία του κόμματος.
Στο ρόλο του ως συντάκτης ομιλιών, κατάφερε να οξύνει τις θέσεις του κόμματος και να τροφοδοτήσει το κλίμα μεταξύ των υποστηρικτών του. Ξεχώρισε ιδιαίτερα για τη δουλειά του πάνω στα προεκλογικά συνθήματα, τα οποία ήταν συχνά απλά αλλά περιεκτικά και είχαν μεγάλη απήχηση. Συνθήματα όπως «Daham statt Islam» (Πατρίδα αντί για Ισλάμ), «heimatliebe statt Marokkaner Diebe» (Αγάπη για την πατρίδα αντί για Μαροκινούς κλέφτες) και «Volksvertreter statt EU-Verräter» (Εκπρόσωποι του λαού αντί για προδότες της Ε.Ε.) γράφτηκαν από αυτόν.
Υπό τον Στράχε, ο Κικλ έγινε ο σημαίνων γενικός γραμματέας του FPÖ
Μετά τη διάσπαση του Χάιντερ και την ίδρυση της Συμμαχίας για το Μέλλον της Αυστρίας (BZÖ), ο Κικλ παρέμεινε στο FPÖ και συνέχισε να ανεβαίνει στην ιεραρχία. Υπό τον Χάιντς-Κρίστιαν Στράχε, διορίστηκε τελικά Γενικός Γραμματέας – μια θέση που του παρείχε σημαντική επιρροή στη στρατηγική κατεύθυνση του κόμματος.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ανέπτυξε μια ολοένα και πιο έντονη ρητορική που στρεφόταν κατά της πολιτικής ελίτ, καθώς και κατά της παράνομης μετανάστευσης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η κριτική του στην ΕΕ και η έκκλησή του για περισσότερη εθνική κυριαρχία έτυχαν ιδιαίτερα καλής υποδοχής στο κόμμα.
Ένα «σκληρό σκυλί» ως υπουργός Εσωτερικών
Κορυφαία στιγμή της μέχρι σήμερα πολιτικής του καριέρας ήταν ο διορισμός του ως υπουργού Εσωτερικών στον συνασπισμό ÖVP-FPÖ από το 2017 έως το 2019. Σε αυτόν τον ρόλο, ο Κικλ ακολούθησε ιδιαίτερα σκληρή γραμμή όσον αφορά τη μεταναστευτική πολιτική και την εσωτερική ασφάλεια. Το σύνθημά του «Ο νόμος πρέπει να ακολουθεί την πολιτική και όχι η πολιτική τον νόμο» προκάλεσε σημαντική αναστάτωση και οδήγησε σε έντονη συζήτηση σχετικά με τον ρόλο του κράτους δικαίου. Για τους υποστηρικτές του, ενσάρκωσε την απαραίτητη αντίσταση σε μια υποτιθέμενη «φιλελευθεροποίηση» του συστήματος, ενώ οι επικριτές του τον κατηγόρησαν ότι υπονομεύει το κράτος δικαίου.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του ως υπουργού Εσωτερικών, εφαρμόστηκαν πολυάριθμα μέτρα που ήταν σημαντικά για την εκλογική πελατεία του FPÖ: Σκλήρυνε τους όρους για τους αιτούντες άσυλο, ενίσχυσε την εκτελεστική εξουσία με πρόσθετες εξουσίες και τάχθηκε υπέρ της μεγαλύτερης επιτήρησης ορισμένων ομάδων πληθυσμού. Το λεγόμενο «διαβατήριο ασφαλείας», το οποίο πρότεινε ο Κικλ, βρήκε επίσης ευρεία ανταπόκριση. Οι πρωτοβουλίες αυτές έτυχαν θετικής υποδοχής από μεγάλο μέρος του αυστριακού πληθυσμού, ο οποίος επιθυμούσε περισσότερη ασφάλεια και έλεγχο. Οι επικριτές, από την άλλη πλευρά, θεώρησαν τα μέτρα αυτά ως περιττό περιορισμό των πολιτικών δικαιωμάτων και λαϊκίστικη κινδυνολογία.
Η συντριβή μετά την υπόθεση της Ίμπιζα
Ωστόσο, η θητεία του Κικλ ως υπουργού Εσωτερικών ήταν βραχύβια. Μετά την υπόθεση της Ίμπιζα, η οποία σφράγισε το τέλος του συνασπισμού, αποπέμφθηκε από το υπουργικό συμβούλιο από τον Σεμπάστιαν Κουρτς. Η κίνηση αυτή έγινε δεκτή με οργή από τους υποστηρικτές του FPÖ, καθώς πολλοί θεωρούσαν τον Κικλ ως έντιμο υπερασπιστή των συντηρητικών αξιών. Η απόλυση οδήγησε σε βαθύ ρήγμα μεταξύ του Κικλ και του ÖVP, το οποίο συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Έκτοτε, θεωρείται σφοδρός αντίπαλος του Λαϊκού Κόμματος και σφοδρός επικριτής του Σεμπάστιαν Κουρτς.
Όμως ο Κικλ δεν πτοήθηκε από αυτό το πλήγμα. Αφού το FPÖ αναγκάστηκε αρχικά να αναδιοργανωθεί στην αντιπολίτευση, ανέλαβε την προεδρία του κόμματος το 2021 και ξεκίνησε έναν αναπροσανατολισμό. Στόχος του ήταν να οξύνει την εστίαση του κόμματος και να το τοποθετήσει ως την πιο συνεπή αντικαθεστωτική δύναμη στην Αυστρία. Με τον τρόπο αυτό, επικεντρώθηκε σε ένα πρόγραμμα που έδινε κυρίως έμφαση στην κυριαρχία της Αυστρίας, σε μια αυστηρότερη μεταναστευτική πολιτική και στην απόρριψη των παγκοσμιοποιητικών τάσεων.
Η επιστροφή του FPÖ ξεκίνησε υπό την προεδρία του Κικλ
Ο Κικλ εκπροσωπεί μια πατριωτική προσέγγιση που επικεντρώνεται στην προστασία της εθνικής ταυτότητας και στη διατήρηση των παραδοσιακών αξιών. Βλέπει το FPÖ ως προπύργιο απέναντι σε αυτό που αντιλαμβάνεται ως υπερβολικά «αριστεροφιλελεύθερες» πολιτικές, οι οποίες έχουν αποκτήσει αυξανόμενη επιρροή στην Αυστρία και την ΕΕ. Σε αντίθεση με άλλες πολιτικές δυνάμεις που επιδιώκουν τον συμβιβασμό, ο Κικλ θεωρεί τον εαυτό του υπέρμαχο μιας ξεκάθαρης γραμμής, την οποία ακολουθεί ανεξάρτητα από την πολιτική ορθότητα.
Εξακολουθεί να απολαμβάνει ευρείας υποστήριξης εντός του FPÖ. Οι υποστηρικτές του τον εκτιμούν για την αδιαλλαξία του και την ικανότητά του να υπερασπίζεται με συνέπεια τις αντιδημοφιλείς απόψεις. Ταυτόχρονα, ο Κικλ πολώνει περισσότερο από σχεδόν οποιονδήποτε άλλο πολιτικό στην Αυστρία. Ενώ ορισμένοι τον βλέπουν ως σωτήρα των παραδοσιακών αξιών, άλλοι τον κατηγορούν ότι ακολουθεί μια οπισθοδρομική, διχαστική ατζέντα.
Ο αιώνιος προβοκάτορας και αουτσάιντερ;
Ο Κικλ αποδέχεται τον ρόλο του ως προβοκάτορα με κάποια υπερηφάνεια. Ξανά και ξανά, καταφέρνει να θέτει τον εαυτό του στο προσκήνιο σπάζοντας σκόπιμα τα ταμπού. Είτε πρόκειται για την απόρριψη των μέτρων COVID-19, τα οποία χαρακτήρισε ως επίθεση στην προσωπική ελευθερία, είτε για τη σκληρή κριτική του στην ΕΕ – ο Κικλ είναι γνωστός για το ότι δεν μασάει τα λόγια του. Οι πολιτικοί του αντίπαλοι τον θεωρούν επικίνδυνο δημαγωγό που διχάζει την κοινωνία. Οι υποστηρικτές του, από την άλλη πλευρά, τον εκτιμούν ως φωνή της λογικής που λέει άβολες αλήθειες.
Από τότε που διορίστηκε αρχηγός του κόμματος, ο Κικλ προσπαθεί να καθιερώσει το FPÖ ως σημείο συγκέντρωσης όλων των δυσαρεστημένων και απογοητευμένων ανθρώπων. Με τον τρόπο αυτό, δεν εστιάζει μόνο στο ζήτημα της μετανάστευσης, αλλά επεκτείνει το πρόγραμμά του και σε κοινωνικοπολιτικές πτυχές. Τάσσεται υπέρ της μεγαλύτερης στήριξης του εγχώριου πληθυσμού, ιδίως των χαμηλότερων και μεσαίων εισοδηματικών ομάδων. Ταυτόχρονα, παρουσιάζεται ως υπερασπιστής των πολιτικών ελευθεριών, τις οποίες θεωρεί ότι απειλούνται από την κυβερνητική υπερρύθμιση και τα «καταπατητικά» μέτρα.
Δεν είναι ένας τυπικός ηγέτης κόμματος που συμμορφώνεται με τις συμβάσεις του πολιτικού κατεστημένου. Αντίθετα, παρουσιάζεται ως ένα αουτσάιντερ που αμφισβητεί το κατεστημένο και θέλει να τοποθετήσει το FPÖ ως τη μόνη πραγματική εναλλακτική λύση στο πολιτικό σύστημα. Οι ρητορικές του ικανότητες και η αδιάλειπτη δημοτικότητά του εντός του κόμματος τον καθιστούν ένα πρόσωπο-κλειδί που θα επηρεάσει αποφασιστικά το πολιτικό κλίμα στην Αυστρία.
Πηγή: NewsFire.GR
