Έντονη κριτική στη Δύση και την πολιτική της Άνγκελα Μέρκελ από το Politico
“Για χρόνια, οι Δυτικοευρωπαίοι αποδοκιμάζουν τους πολιτικούς από την Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής όποτε κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την επεκτατική απειλή που θέτει ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν.
Τώρα συνειδητοποιούν ότι έπρεπε να έχουν ακούσει χώρες με πολύ βαθύτερη γνώση του Κρεμλίνου και πικρή ιστορική μνήμη της βίας. που είναι διατεθειμένη να εξαπολύσει η Μόσχα για να επιδιώξει τους στόχους της.
Αντίθετα, οι Δυτικοί ακολούθησαν ένα μονοπάτι εμπορικού και πολιτικού κατευνασμού του Πούτιν, με επικεφαλής την πρώην καγκελάριο της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ, η οποία έχει αλλάξει ρότα μετά την εισβολή στην Ουκρανία, τους βομβαρδισμούς των πόλεων της και τη μαζική μετανάστευση.
«Οι Δυτικοευρωπαίοι μας υποδήλωναν και μας υποδήλωναν τα τελευταία 30 χρόνια», είπε ο Ράντοσλαβ Σικόρσκι, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας. «Για χρόνια [μας υποστήριζαν] για τη στάση μας: «Ω, ξέρετε, εσείς οι υπερβολικά νευρικοί, υπερευαίσθητοι Κεντροευρωπαίοι έχετε προκατάληψη εναντίον της Ρωσίας».
Οι Ανατολικοί λένε ότι έπεσαν σε έναν τοίχο από τούβλα όταν έκαναν εκκλήσεις για αυξημένες αναπτύξεις του ΝΑΤΟ, επέστησαν την προσοχή στις επιθέσεις στον κυβερνοχώρο και κάλεσαν το Βερολίνο να μην αφήσει την ΕΕ να κρατηθεί όμηρος από γιγάντιους αγωγούς που αντλούν φυσικό αέριο κατευθείαν στη Γερμανία. Ο ειλικρινής, επιθετικός Sikorski, τότε υπουργός Άμυνας, προκάλεσε οργή στους αδύνατους διπλωματικούς κύκλους το 2006, όταν τόλμησε να συγκρίνει το έργο του αγωγού φυσικού αερίου Ρωσίας-Γερμανίας Nord Stream, που παρέκαμψε την Πολωνία, με το σύμφωνο Molotov-Ribbentrop του 1939 που διχάζει. Η Πολωνία ανάμεσα στους Ναζί και τους Σοβιετικούς.
Οι ηγέτες της Πολωνίας και της Βαλτικής είδαν την εισβολή της Ρωσίας στην Κριμαία το 2014 ως καθοριστικό όριο που σήμαινε ότι ο Πούτιν έπρεπε να σταματήσει με μια γνήσια επίδειξη δύναμης από τη Δύση, διαφορετικά θα συνέχιζε να επιτίθεται σε περισσότερους στόχους. Σε άκαρπες συναντήσεις στις Βρυξέλλες, ωστόσο, Πολωνοί και Βαλτικοί διπλωμάτες διαπίστωσαν ότι το μεγαλύτερο μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν απρόθυμο να επιβάλει βαριές κυρώσεις στη Μόσχα παρά την εισβολή της σε έναν σύμμαχο της ΕΕ. Το εξαγριωμένο στρατόπεδο κατά του Πούτιν ονόμασε την ιταλική αντιπολίτευση στις κυρώσεις ως ομάδα «Club Med».
Η επιφυλακτικότητά τους για τη Μόσχα έχει ρίζες αιώνων
Η Πολωνία έχασε την ανεξαρτησία της τον 18ο αιώνα από έναν συνασπισμό επιτιθέμενων με επικεφαλής τη Ρωσία, πολέμησε τη Ρωσία σε δύο αιματηρές και αποτυχημένες εξεγέρσεις τον 19ο αιώνα και κέρδισε μια εκπληκτική νίκη κατά των κομμουνιστικών Σοβιετικών το 1920. Η ΕΣΣΔ πήρε την εκδίκησή της το 1939, κατάληψη της μισής Πολωνίας και επιβολή αιματηρής τιμωρίας, εκτέλεση 20.000 αιχμαλώτων πολέμου και απέλαση εκατοντάδων χιλιάδων αμάχων προτού υποβάλει τη μεταπολεμική Πολωνία σε τέσσερις δεκαετίες κομμουνιστικής δικτατορίας.
Οι χώρες της Βαλτικής απόλαυσαν δύο δεκαετίες ανεξαρτησίας μεταξύ των πολέμων προτού προσαρτηθούν από τη Σοβιετική Ένωση. Χιλιάδες δολοφονήθηκαν και πολλοί άλλοι εκτοπίστηκαν βαθιά στην ΕΣΣΔ. Οι χώρες τους αποικίστηκαν από Ρώσους αποίκους και μετά βίας επέζησαν για να ανακτήσουν την ανεξαρτησία τους μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.
Ο πιο πρόσφατος κύκλος της ρωσικής επιθετικότητας έχει πολλές από τις ρίζες του το 2007. Εκείνη τη χρονιά, ο Πούτιν έκανε μια ομιλία στη Διάσκεψη για την Ασφάλεια του Μονάχου που αποτέλεσε το θεμέλιο για πολλές από τις αποφάσεις που ακολούθησαν. Στην ομιλία, επέκρινε τις ΗΠΑ για τη δημιουργία ενός μονοπολικού κόσμου «στον οποίο υπάρχει ένας κύριος, ένας κυρίαρχος», επέκρινε την επέκταση του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά και αμφισβήτησε τη μεταψυχροπολεμική τάξη στην Ευρώπη.
Ο Σικόρσκι, ο οποίος έγινε ο κορυφαίος διπλωμάτης της Πολωνίας την ίδια χρονιά, άρχισε να ζητά περισσότερες δυνάμεις του ΝΑΤΟ στη χώρα του. Σε τελική ανάλυση, η Γερμανία είχε 35.000 Αμερικανούς στρατιώτες σταθμευμένους εκεί και μια περαιτέρω προσπάθεια για την επανεξισορρόπηση των δυνάμεων ενόψει των εκστρατειών εκσυγχρονισμού του στρατιωτικού της Ρωσίας φαινόταν να έχει νόημα.
Δεν το πίστευαν όλοι στο ΝΑΤΟ εκείνη την εποχή
«Όταν ζήτησα σε πολλές περιπτώσεις να εκπληρωθεί η ένταξή μας στο ΝΑΤΟ με φυσική παρουσία – και ζητούσα μόνο δύο ταξιαρχίες, δηλαδή 10.000 Αμερικανούς στρατιώτες – αυτό θεωρήθηκε εξωφρενικό. Η Γερμανία ειδικότερα, αλλά και άλλοι, για πρώτη φορά στην ιστορία βρέθηκαν περικυκλωμένοι από αποκλειστικά φιλικά κράτη. Και δεν ένιωσαν τον πόνο μας να είμαστε μια πλευρική χώρα, να βρισκόμαστε στα όρια του κόσμου της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και της ασφάλειας», είπε ο Σικόρσκι.
“Δεν ξέρετε τίποτα”
Τον Απρίλιο, οι διακομιστές υπολογιστών της χώρας της Βαλτικής επλήγησαν από ένα τεράστιο κύμα επιθέσεων DDoS (κατανεμημένης άρνησης υπηρεσίας) σε δημόσιους και ιδιωτικούς ιστότοπους, ουσιαστικά κλείνοντας ολόκληρη τη χώρα ψηφιακά για εβδομάδες. Σχεδόν ένα εκατομμύριο υπολογιστές «ζόμπι» αναπτύχθηκαν, σύμφωνα με τον τότε υπουργό Άμυνας, λίγο μετά από ένα σχέδιο μεταφοράς ενός σοβιετικού «Μνημείου στους Απελευθερωτές της Εσθονίας» έξω από το κέντρο της πόλης του Ταλίν.
Ενώ η ρωσική κυβέρνηση αρνήθηκε επανειλημμένα ότι εμπλέκεται στις κυβερνοεπιθέσεις, η Εσθονία δεν πείστηκε. Αλλά αυτό που ήταν ακόμη πιο σοκαριστικό για τους αξιωματούχους στο Ταλίν δεν είχε ακόμη ακολουθήσει, όταν παρουσίασαν την υπόθεσή τους σε άλλα κράτη του ΝΑΤΟ.
«Μας είπαν ορισμένοι από τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ στην Ευρώπη ότι, «Ω, δεν ξέρεις για τι πράγμα μιλάς, απλώς είσαι ρωσοφοβικός» — και αυτό είναι μια εποχή από ανθρώπους που δεν ήξεραν να χειρίζονταi υπολογιστή ενώ ήμασταν ήδη μέρος της πιο προηγμένης ψηφιακά [χώρας] στην Ευρώπη», είπε ο Toomas Hendrik Ilves, ο οποίος ήταν ο πρόεδρος της Εσθονίας την εποχή των κυβερνοεπιθέσεων. Γεννήθηκε στη Σουηδία αφού οι γονείς του διέφυγαν από τη σοβιετική κατοχή. Τελικά, το ΝΑΤΟ διεξήγαγε μια εσωτερική αξιολόγηση
Για γλωσσικούς και ιστορικούς λόγους —καθώς και καθαρό φόβο για τον κίνδυνο πέρα από τα σύνορα— τα κράτη της Βαλτικής έχουν συχνά εξαιρετική ευφυΐα και ανάλυση της ρωσικής δραστηριότητας, αλλά θα μπορούσαν να αγνοηθούν τελείως. Ο Rihard Kols, πρόεδρος της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων του κοινοβουλίου της Λετονίας, είπε ότι η Ρίγα συμμετείχε στην προειδοποίηση του ΝΑΤΟ για τις ρωσικές φιλοδοξίες πριν από την εισβολή του στη Γεωργία το 2008.
Όμως ο Κολς είπε ότι δυσκολευόταν τακτικά να πείσει τους ομολόγους του στη Δύση για το πόσο επικίνδυνος θα μπορούσε να είναι ο Πούτιν.
«Γενικά, οι Βαλτικοί προειδοποιούν τους συναδέλφους μας στη Δύση να είναι προσεκτικοί και να μην πέσουν σε αφέλειες που βασίζονται σε ευσεβείς πόθους. Η συνεχής ετοιμότητα για επανεκκίνηση των σχέσεων με τη Ρωσία, ανεξάρτητα από τις παραβιάσεις της, είναι αυτό που μας οδήγησε μέχρι σήμερα, δυστυχώς», είπε.
Οι ΗΠΑ, υπό την κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα, επέλεξαν επίσης μια «επαναφορά» με τη Ρωσία το 2009. Η χειρονομία ξεκίνησε με δυσάρεστο ξεκίνημα όταν η υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον χάρισε στον Ρώσο ομόλογό της Σεργκέι Λαβρόφ ένα μεγάλο κόκκινο κουμπί, αλλά με το λάθος ρωσική λέξη γραμμένη πάνω του.
Η ενότητα διακυβεύεται
Τον Αύγουστο του 2014, μήνες μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ είχαν έντονες συζητήσεις σχετικά με το πόσο μακριά έπρεπε να φτάσουν για να επιβληθούν κυρώσεις στο Κρεμλίνο. Οι Βαλτικοί, ως συνήθως, τάχθηκαν στο πλευρό των Πολωνών, των Βρετανών και των Σουηδών ζητώντας αυστηρότερες κυρώσεις. Το αντίπαλο στρατόπεδο προερχόταν από άλλα πρώην κομμουνιστικά κράτη, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία — και τα δύο κυβερνώνται από λαϊκιστές φιλο-Κρεμλίνου.
«Η πολιτική κυρώσεων που ακολουθεί η Δύση… προκαλεί μεγαλύτερη ζημιά σε εμάς παρά στη Ρωσία», δήλωσε ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν. «Στην πολιτική, αυτό ονομάζεται να πυροβολεί κανείς τον εαυτό του στο πόδι».
Ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας Linas Linkevičius απάντησε λέγοντας ότι είναι καλύτερο να πυροβοληθείς στο πόδι παρά να αφήσεις τον εαυτό σου να πυροβοληθεί στο κεφάλι. Το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο: Εάν επιτρεπόταν στον Πούτιν να ξεφύγει με την Κριμαία, θα συνέχιζε τους επεκτατικούς του πολέμους.
Σε συνέντευξή του στο Βίλνιους, ο Linkevičius θρηνούσε για την έλλειψη δράσης από τη Δύση τα τελευταία 15 χρόνια ως απάντηση στον επεκτατισμό του Πούτιν. Θυμήθηκε τη συνεδρίαση του Συμβουλίου του ΝΑΤΟ για τη Ρωσία το 2008 στη Ρουμανία, όπου ο Πούτιν ήδη περιέγραφε την Ουκρανία ως «τεχνητή δημιουργία». Ο όρος δεν πέρασε απαρατήρητος. Ο Άντερς Φογκ Ράσμουσεν, τότε πρωθυπουργός της Δανίας πριν γίνει γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, απάντησε στον Πούτιν λέγοντας ότι αυτός δεν ήταν ο τρόπος να μιλάμε για εταίρους.
«Ο Πούτιν εννοεί αυτό που λέει», είπε ο Linkevičius. «Και τώρα να προσποιούμαστε ότι εκπλαγήκαμε που κάτι [δεν πήγε] στραβά, είναι πάρα πολύ».
Όταν τα στρατεύματα του Πούτιν συγκεντρώθηκαν γύρω από την Ουκρανία πριν από έναν μήνα, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν ήταν ένας από τους δυτικοευρωπαίους ηγέτες που πέταξαν στη Μόσχα για να προσπαθήσουν να αποτρέψουν τον Πούτιν από το αναπόφευκτο.
Ο Linkevičius δεν εντυπωσιάστηκε. «Αυτό είναι σαν ψυχοθεραπεία. Όλες αυτές οι συνομιλίες ήταν μέχρι στιγμής μια ψευδαίσθηση».
Τόνισε ότι η Δύση δεν φέρει καμία ευθύνη για αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Ουκρανία, καθώς είναι αποκλειστικά δική της Ρωσίας. Ωστόσο, είπε, εάν «αυτοί που θα είχαν την ευκαιρία εγκαίρως να κάνουν κάτι, δεν [έκαναν τίποτα], πρέπει να μοιραστούν την ευθύνη».
Ο πόλεμος που μαίνεται τώρα στην Ουκρανία, λέει ο Ilves, θα πρέπει να διδάξει στη Δυτική Ευρώπη ένα μάθημα: «Μην κάνετε πολιτική για τη Ρωσία χωρίς να συμβουλευτείτε ανθρώπους που γνωρίζουν πολύ περισσότερα για τη Ρωσία από εσάς. Μην βασίζεστε σε ανθρώπους που έχουν εκπαιδευτεί ως διπλωμάτες αλλά δεν έχουν πραγματική κατανόηση των προτύπων ρωσικής συμπεριφοράς».
