Πολίτης ή υπήκοος; Το δίλημμα του 21ου αιώνα

304

Όταν οι Guns and Roses κυκλοφορούσαν το 2008 το κύκνειο άσμα τους, Chinese Democracy, έκαναν αυτό που το ροκενρόλ ξέρει καλά εδώ και δεκαετίες: Να διαχέει στις μάζες σκληρές και σύνθετες αλήθειες με αμεσότητα δια του συναισθήματος. Δέκα χρόνια αργότερα, αυτό που φαινόταν ως αναπόδραστος δρόμος για την αναδυόμενη υπερδύναμη έρχεται να σφραγιστεί από την απόφαση του κινεζικού «κοινοβουλίου», να χρίσει επί της ουσίας τον Σι Τζινπίνγκ πρόεδρο εφ’όρου ζωής. 

Η κινεζική εθνοσυνέλευση λειτούργησε με τον γνωστό, ιστορικά παραδοσιακό τρόπο που τα κομμουνιστικά καθεστώτα έχουν εφαρμόσει οπουδήποτε στον πλανήτη κι αν κυβέρνησαν εδώ και έναν αιώνα: Με ψήφους 2958 ψήφους υπέρ, δύο κατά (ένας Θεός ξέρει πού βρίσκονται τώρα οι δύο που έκαναν αυτήν την γενναία επιλογή) και τρεις αποχές (που μάλλον οι φορείς του θα απόσχουν εφεξής συνολικά από τα εγκόσμια), πέρασε την πρόταση του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, να καταργήσει το όριο θητειών που περιόριζε τη «βασιλεία» κάθε σύγχρονου Μεγάλου Τιμονιέρη στα δέκα χρόνια. Γιάννης κέρασε, Γιάννης ήπιε και τα τελευταία προσχήματα καταργήθηκαν.

Τέσσερα χρόνια μετά τους Guns and Roses το περιοδικό The Economist κυκλοφόρησε με κατακόκκινο εξώφυλλο με τον Λένιν κραδαίνοντα πούρο (σε θαυμαστή προοικονομία των συνηθειών των σημερινών ενοίκων του Μεγάρου Μαξίμου) και υπό τον τίτλο: Η ανάδυση του κρατικού καπιταλισμού. Είναι αλήθεια, ότι αυτό που συμβαίνει στην Κίνα έχει αρχίσει να φοριέται ανησυχητικά πολύ στον μεταψυχροπολεμικό κόσμο. Διότι, ναι μεν στον γίγαντα της Ανατολής ο δεσποτικός απολυταρχισμός σε σφιχτό εναγκαλισμό με τον κρατικό καπιταλισμό έρχεται και ως απόρροια του κομμουνιστικού DNA του τόπου, όμως σε άλλες χώρες – όπου επίσης φοριέται πολύ – οι ταμπέλες αλλάζουν.

Τόσο στη Ρωσία, όσο και στην Τουρκία, βλέπουμε να επικρατούν συνθήκες παρόμοιες με εκείνες που απαντώνται στη νεοκομμουνιστική Κίνα. Ίσως η κλίμακα να μην είναι ακόμα συγκρίσιμη, με δεδομένο ότι στην Κίνα δεν υπάρχει κανένας έλεγχος στον βαθμό εξουσίας που το κράτος έχει πάνω στον πολίτη, μπορεί τα καθεστώτα Πούτιν και Ερντογάν να μην έχουν θέσει σε εφαρμογή τον αεροστεγή ολοκληρωτισμό και την καθολική ηλεκτρονική παρακολούθηση υπό διαρκή ποδηγέτηση που επικρατεί στην Κίνα με απολύτως οργουελικό τρόπο, όμως το μοτίβο παραμένει το ίδιο: Σιδηρά πυγμή και άγριες διώξεις αντιφρονούντων υπό έναν ηγέτη με διακοσμητικές εθνοσυνελεύσεις εν ονόματι της γενικής ευημερίας, όπως την αντιλαμβάνεται το κράτος για λογαριασμό όχι του πολίτη, αλλά του υπηκόου.

Κι αν στρέψει κανείς το βλέμμα στις ΗΠΑ, θα φάει το μεγαλύτερο χαστούκι. «Είναι φοβερός,» είπε ο Τραμπ για τον Σι. «Μπράβο του που το κατάφερε. Ίσως θά’πρεπε μια μέρα να το δοκιμάσουμε κι εδώ,» συνέχισε ο πρόεδρος της πάλαι ποτέ φιλελεύθερης υπερδύναμης διαλύοντας με μια πρόταση 216 χρόνια αμερικανικής ιστορίας.

Το δίλημμα του 21ου αιώνα φαίνεται πως θα είναι: Υπήκοος ή πολίτης. Στην Ελλάδα ζούμε ήδη τα προανακρούσματά του.

Πηγή Φιλελεύθερος