Μετά τη νίκη της δεξιάς στις βουλευτικές εκλογές της Ολλανδίας, το εύρος της οποίας προκάλεσε έκπληξη και εκτός συνόρων, ένα δύσκολο έργο περιμένει τον αντι-ισλαμιστή ηγέτη της, τον Χερτ Βίλντερς: να πείσει τους πολιτικούς αντιπάλους του να συνασπιστούν μαζί του για να σχηματίσουν κυβέρνηση.
Το Κόμμα της Ελευθερίας (PVV) θα ελέγχει 37 έδρες στην 150μελή Βουλή, υπερδιπλάσιες από εκείνες που απέσπασε στις εκλογές του 2021, σύμφωνα με τα σχεδόν τελικά αποτελέσματα.
«Οι ψηφοφόροι μίλησαν. Οι έδρες μοιράστηκαν. Είναι τώρα σημαντικό να δούμε σε ποια σημεία μπορούμε να συμφωνήσουμε», είπε ο Βίλντερς γιορτάζοντας την επιτυχία του με σαμπάνια. Απευθυνόμενος στους υποστηρικτές του που είχαν συγκεντρωθεί στη Χάγη, ο Βίλντερς επανέλαβε ωστόσο την αντιμεταναστευτική ρητορική του, δηλώνοντας ότι οι Ολλανδοί ψήφισαν για να υψώσουν ένα «φράγμα στο τσουνάμι» των αιτούντων άσυλο. Στη συνέχεια όμως είπε στους δημοσιογράφους ότι θέλει να γίνει «ο πρωθυπουργός όλων των Ολλανδών» και ότι «θα εργαστεί σκληρά με τα άλλα κόμματα» για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού.
Η απρόσμενη νίκη του 60χρονου πολιτικού δεν του διασφαλίζει αυτομάτως και το πρωθυπουργικό αξίωμα.
Η συμμαχία Πρασίνων-Εργατικών του Φρανς Τίμερμανς, που κατέλαβε τη δεύτερη θέση και εκλέγει 25 βουλευτές, έχει απορρίψει εκ των προτέρων κάθε συνεργασία με τον Βίλντερς. «Ήρθε η ώρα να υπερασπιστούμε τη δημοκρατία», δήλωσε μάλιστα ο πρώην Επίτροπος.
Η Ντιλάν Γεσιλγκιόζ, η ηγέτιδα του κεντρώου Λαϊκού Κόμματος για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία (VVD, 24 έδρες) του απερχόμενου πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε είπε, μετά το απογοητευτικό για το κόμμα της αποτέλεσμα, ότι θα πρέπει «να δούμε αν ο Βίλντερς καταφέρει να σχηματίσει έναν συνασπισμό».
Πριν από τις εκλογές οι ηγέτες των τριών μεγαλύτερων πολιτικών κομμάτων είχαν διαβεβαιώσει ότι δεν θα συμμετείχαν σε μια κυβέρνηση με επικεφαλής το PVV. Όμως ο Βίλντερς είπε ότι «δεν μπορούν πλέον να αγνοούν» το κόμμα του.
Ο πρωτόβγαλτος στην πολιτική σκηνή Πίετερ Όμτζιγκ, του νέου κόμματος κατά της διαφθοράς «Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο» (NSC, 20 έδρες), δήλωσε «διαθέσιμος» για διαπραγματεύσεις με τον Βίλντερς, παραδεχόμενος ότι η διαδικασία «δεν θα είναι εύκολη».
«Θα εξαρτηθεί πλήρως από το VVD», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Σάρα ντε Λάνγκε, καθηγήτρια Πολιτικού Πλουραλισμού στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ. «Ένα μεγάλο ερώτημα θα είναι ποιος θα αναλάβει πρωθυπουργός αφού με τον Βίλντερς πρωθυπουργό η Ολλανδία θα βρεθεί σε μια αδιανόητη θέση, σε διεθνές επίπεδο».
Η νίκη του Βίλντερς προκαλεί ανησυχία στις Βρυξέλλες: ο ηγέτης της δεξιάς, υποστηρικτής του «Nexit», είχε υποσχεθεί ότι θα προκηρύξει δημοψήφισμα για την παραμονή ή όχι της Ολλανδίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ανησυχίες εκφράζονται και στο εσωτερικό. «Ο κόσμος ανησυχεί, κάποιοι φοβούνται, άλλοι είναι αβέβαιοι για το μέλλον τους και τη θέση της στην ολλανδική κοινωνία», είπε ο Χαμπίμπ ελ Καντούρι, του ολλανδομαροκινού ιδρύματος SMN.
Η ευρωπαϊκή συντηρητική δεξιά πάντως, από τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, την ηγέτιδα του γαλλικού Εθνικού Συναγερμού Μαρίν Λεπέν και τον Σαντιάγκο Αμπασκάλ του ισπανικού Vox, χαιρέτισαν τον «αέρα αλλαγής» στην Ευρώπη.
