Η Παγκόσμια Ημέρα Ζυμαρικών καθιερώθηκε το 1998, με πρωτοβουλία της Ένωσης των Ευρωπαίων Βιομηχάνων Ζυμαρικών (UNAFPA) για να γνωστοποιήσει στο ευρύ κοινό τη γευστική και θρεπτική τους αξία. Γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 25 Οκτωβρίου, σε ανάμνηση του πρώτου συνεδρίου της Ένωσης το 1995 στη Ρώμη.
Η Ελληνική Μυθολογία αναφέρει ότι ο Ήφαιστος δημιούργησε ένα εργαλείο που έφτιαχνε «κορδόνια από ζύμη». Οι ρίζες των ζυμαρικών χάνονται στους αιώνες, δεδομένου ότι αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι ετοίμαζαν πιάτα που έμοιαζαν πολύ με τα σημερινά μακαρόνια, με τη διαφορά ότι γίνονταν ψητά και όχι βραστά. Τα βασικά συστατικά τους όμως, το σιτάρι και το νερό, είναι τόσο κοινά που είναι δύσκολο να τους αποδοθεί μία και μόνη καταγωγή. Το όνομα ¨μακαρόνια¨ πιθανόν να προέρχεται από το ελληνικό ¨μακαρία¨
Πράγματι είναι γνωστό ό,τι οι αρχαίοι Έλληνες ετοίμαζαν αποξηραμένα παρασκευάσματα από αλεύρι που άφηναν μαζί με λάδι και κρασί στους τάφους των νεκρών (των μακάρων). Κατ’ άλλη εκδοχή μπορεί να προέρχεται από το λατινικό amaccare που σημαίνει κόβω . Στο Βυζάντιο, τα ζυμαρικά σερβίρονταν ως γλυκό με μέλι και κανέλλα. Συνέχεια αυτής της γαστρονομικής συνήθειας είναι τα Χριστουγεννιάτικα «μελομακάρονα».
Ο ευρύτατα διαδεδομένος θρύλος ότι τα μακαρόνια έφερε στην Ιταλία ο Μάρκο Πόλο με την επιστροφή του από την Άπω Ανατολή τον 13ο αιώνα απορρίπτεται πλέον από τους μελετητές.
Η πρώτη αναφορά στην ύπαρξη των ζυμαρικών χρονολογείται γύρω στο 1000 π.χ., στην αρχαία Ελλάδα, όπου η λέξη “λάγανον” περιέγραφε μία φαρδιά πλακωτή ζύμη από νερό και αλεύρι, την οποία έκοβαν σε λωρίδες. Η ζύμη αυτή μεταφέρθηκε και στην Ιταλία από τους πρώτους Έλληνες έποικους γύρω στον 8ο αιώνα π.χ., και μετονομάστηκε σε “laganum” στα λατινικά, τα σημερινά Λαζάνια. Το γεγονός πιστοποιείται από Λατίνους συγγραφείς όπως ο Κικέρων, ο Οράτιος και από τον περίφημο καλοφαγά Απίκιο, ο οποίος στην πρώτη ίσως συμπληρωμένη μαγειρική στην ιστορία περιγράφει αυτοκρατορικά γεύματα με “laganum”.
Η πρώτη όμως χειροπιαστή απόδειξη για την ύπαρξη των ζυμαρικών ανήκει σε ευρήματα που ανακαλύφθηκαν σε τοιχογραφίες του 4ου αιώνα π.χ., σε οικισμό των Ετρούσκων βόρεια της Ρώμης, όπου αναπαριστούνται διάφορα σκεύη για το βράσιμο νερού, μία επιφάνεια για την ανάμιξη νερού με αλεύρι, ένας κυλινδρικός πλάστης και ένα εργαλείο κοπής, παρόμοιο με αυτό που χρησιμοποιείται σήμερα για να κόβουμε τα ζυμαρικά.
Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Ζυμαρικών, η Ιταλική Ένωση Τροφίμων και η Διεθνής Οργάνωση Ζυμαρικών δείχνουν την επιτυχία των ζυμαρικών σε αριθμούς.
Τα τελευταία δέκα χρόνια, η κατανάλωση σχεδόν διπλασιάστηκε παγκοσμίως, από 9 σε 15 εκατομμύρια τόνους ετησίως.
Με παραγωγή 3,4 εκατομμυρίων τόνων, η Ιταλία ηγείται της παγκόσμιας παραγωγής και ακολουθούν οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Τουρκία, η Βραζιλία και η Ρωσία.
Ενα στα 4 πιάτα στον κόσμο και 3 στας 4 στην Ευρώπη γίνονται με ιταλικά ζυμαρικά. Το εθνικό φαγητό της Ιταλίας έχει κατακτήσει ακόμα και το Ιράν που μαζί με την Αίγυπτο και την Τυνησία ανήκουν πλέον στους παραγωγούς.
Μετά τη Ρώμη και την Ουάσινγκτον, η Τεχεράνη έχει το τρίτη μεγαλύτερη κατά κεφαλή κατανάλωση. Ζυμαρικά με ιστορία σε όλες τις γλώσσες του κόσμου.
