Ειδικότερα, σύμφωνα με την ανάλυση της δικηγόρου και διεθνολόγου, Χαράς Σερέτη:
Στον απόηχο του δημοψηφίσματος της 23ης Ιουνίου του 2016 αλλά και των εξελισσόμενων διαπραγματεύσεων της Μεγάλης Βρετανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, στην Ελλάδα οι συζητήσεις για ένα ενδεχόμενο ‘Grexit’, ένα σενάριο που προηγήθηκε χρονικά του ‘Brexit’, αναζωπυρώνονται. Επιπλέον, το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το πως αυτή θα διαμορφωθεί μετά από αυτό το πρωτοφανές διαζύγιο αφορά άμεσα την οικονομικά εξαρτώμενη από την ένωση Ελλάδα.
Η Λευκή Βίβλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το μέλλον της Ευρώπης εστιάζει σε πέντε διαφορετικές εκδοχές της επερχόμενης Ευρώπης του 2025. Συνοπτικά, η Ένωση είτε θα στοχεύσει προς μία απόλυτη πολιτική ολοκλήρωση είτε προς μία αποκεντρωτική διαδικασία εκχωρώντας μεγαλύτερη δικαιοδοσία στις κυβερνήσεις των κρατών-μελών.
Το εθνικιστικό συναίσθημα που υπερισχύει και αντικατοπτρίζεται στην αυξανόμενη επιρροή και πολιτική άνοδο ακροδεξιών και εθνικιστικών κομμάτων καθώς και στην απόρριψη υπερεθνικών προγραμμάτων σε πολλές χώρες της Ευρώπης, κάνει το σενάριο της συγκράτησης και περιορισμού της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης μια πιθανή απόρροια της επικρατούσας κρίσης. Σε αυτή την περίπτωση, η μοίρα της Ελλάδας θα εξαρτηθεί από ένα σύνολο ενισχυμένων συνεργασιών στις οποίες η χώρα θα γίνεται δύσκολα αποδεκτή, καθώς δεν θα έχει πολλά να προσφέρει σε αυτές. Από την άλλη, η Ελλάδα θα επανακτήσει σε μεγάλο βαθμό την αποκλειστική αρμοδιότητα λήψης αποφάσεων σε διάφορα εσωτερικά της θέματα. Ενώ, αν τελικά οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμβιβαστούν με τα εθνικιστικά συναισθήματα των Ευρωπαίων και περιορίσουν τις αρμοδιότητες των υπερεθνικών αρχών, απροκάλυπτα θέτουν ως προτεραιότητά τους τη διατήρηση της σύνθεσης και συνοχής του Ευρωπαϊκού εγχειρήματος, κάτι το οποίο κάνει το ενδεχόμενο του ‘Grexit’ απίθανο.
Πέρα όμως από το θέλγητρο της ανεξαρτησίας, η Ελλάδα είναι μια χώρα που καλύπτει το πολιτικό-οικονομικό έλλειμά της υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης, και η δυνατότητα επιβίωσης σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον χωρίς αυτή είναι τουλάχιστον αβέβαιη, αν όχι αδύνατη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση καλύπτει το χρέος του Ελληνικού κράτους, ελέγχει και υπερασπίζεται τα σύνορά του. Αν μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, η κρατική κυριαρχία ενισχυθεί και η Ένωση υιοθετήσει ένα ρόλο περιορισμένης συντονιστικής ισχύς, τότε η ελάφρυνση του χρέους ή η μετεγκατάσταση μεταναστών που περνάνε τα σύνορα της χώρας σε άλλα Ευρωπαϊκά κράτη θα εξαρτάται αποκλειστικά από την προθυμία και βούληση των ίδιων των κρατών-μελών. Χωρίς τους ευρωπαϊκούς θεσμούς να εξισώνουν τις ανισότητες μεταξύ των χωρών, σε συνδυασμό με την άμεση οικονομική εξάρτηση της Ελλάδας από την υπόλοιπη Ευρώπη, το Ελληνικό κράτος θα μπορούσε να μετατραπεί σε μια τοποθεσία διαχείρισης της μεταναστατευτικής ροής εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τέλος, η εξωτερική πολιτική της Ελλάδας επηρεάζεται σημαντικά από την αποχώρηση της Βρετανίας. Η ματαίωση κάθε πιθανής επέκτασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την ένταξη νέων χωρών σε αυτή, πλήττει την επιδίωξη της Ελλάδας για εξομάλυνση των σχέσεων της με γείτονές της όπως οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων αλλά και η Τουρκία. Ταυτόχρονα βέβαια, με την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου, η Τουρκία χάνει ένα σημαντικό σύμμαχο εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος παραδοσιακά υποστήριζε την ένταξή της σε αυτή. Συνεπώς, μελλοντικά η Ένωση μπορεί να αποδειχτεί περσότερο πρόθυμη να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την επιθετικότητα των Τούρκων στο Αιγαίο πέλαγος".
Συμπερασματικά, η μελέτη του ΔΙΚΤΥΟΥ καταλήγει στο ότι η Ελλάδα μπορεί να βρεθεί ευνοημένη ή και περισσότερο αποδυναμωμένη μετά το τέλος των διαπραγματεύσεων και την ολοκλήρωση της εξόδου, ανάλογα με το πως θα εξελιχθούν τα γεγονότα, τα οποία όμως η ίδια δεν μπορεί να ελέγξει.
Ευρύτερα, οι πολιτικές και οικονομικές σχέσεις μεταξύ της Ευρώπης των 27 και της Βρετανίας και το πως θα διαμορφωθούν μετά τον Μάρτιο του 2019 είναι ακόμα αβέβαιες. Συνολικά, οι συνέπειες του Brexit για τη Μεγάλη Βρετανία θα είναι πολυπλοκότερες και πιο σοβαρές, ενώ δύσκολα θα μπορέσει να τις αντιμετωπίσει. Από την άλλη η Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση δείχνει να μην κινδυνεύει τόσο, παρ’ όλο που κι αυτή θα αντιμετωπίσει προβλήματα.
