Του Στέλιου Ιατρού
“There are some dogs which, when you meet them, remind you that, despite
thousands of years of man-made evolution, every dog is still only two meals away
from being a wolf. These dogs advance deliberately, purposefully, the wilderness
made flesh, their teeth yellow, their breath a-stink, while in the distance their
owners witter, ‘He's an old soppy really, just poke him if he's a nuisance,’ and in the green of their eyes the red campfires of the Pleistocene gleam and flicker.”
~Neil Gaiman, Good Omens: The Nice and Accurate Prophecies of Agnes Nutter,
Witch
(σε δική μου απόδοση) «Είναι μερικά σκυλιά που, σαν τα βρεις στο δρόμο σου, σου
υπενθυμίζουν πως, μ’ όλο που περάσανε χιλιάδες χρόνια ανθρωπογενούς εξέλιξης,
ένας σκύλος δεν απέχει παρά μονάχα δυο γεύματα χαμένα από τον λύκο. Με
συνειδητή επιμονή αυτά τα σκυλιά, προσηλωμένα στον σκοπό τους, συνεχίζουν την
πρόοδο της άγριας φύσης πού ’γινε σάρκα, με δόντια κίτρινα, μ’ ανάσα που ζέχνει,
όσο από μακριά οι κύρηδές τους χαζολογούν “Ειν’ ένας ντροπαλός γλυκούλης, μωρέ,
απλά δωσ’ του μια σκουντιά αν σ’ ενοχλήσει”, και μέσα στο πράσινο των ματιών
τους σιγολάμπουν και τρεμοπαίζουν οι κατακόκκινες φωτιές του Πλειστόκαινου.»
Ασφαλώς στο βιβλίο των Πράτσετ και Γκέιμαν το ανωτέρω χωρίο δεν μιλά
πραγματικά για σκύλους, ή μάλλον μιλώντας για σκύλους προτρέπει το μυαλό του
αναγνώστη να φανταστεί την ακατάβλητη αδηφαγία που στέλνει τον άνθρωπο πίσω
στην αγριότητα των αρχέγονων καταβολών του, άμα αυτός βρεθεί μπροστά στο
υπαρξιακά ανησυχητικό ενδεχόμενο να στερηθεί τα κεκτημένα του — που για μεν
τους σκύλους είναι η προσδοκία του επόμενου γεύματος, για δε τον άνθρωπο είναι
ο δικαιωματισμός που χτίζεται μέσα απ’ τα προνόμια που εκείνος απολαμβάνει.
Κι ας έχουν περάσει, λοιπόν, χιλιετίες που ραφινάρισαν τις αστικές κοινωνίες μας,
κάτω απ’ τις κατάλευκες πορσελάνες DaVinci™ που οι αισθητικοί οδοντίατροι
κολλάνε πάνω στα τροχισμένα δόντια των σταρς της πολιτικής καλύπτονται τα
κίτρινα δόντια μιας αιώνιας πείνας που κληρονομείται με την διπλή έλικα του DNA
(την οποίαν ανακάλυψαν στο King’s College London οι τρεις ερευνητές, Γουότσον,
Κρικ, Γουίλκινς, και κυριότερα φωτογράφησε η Ρόζαλιντ Φράνκλιν που αγνοήθηκε
απ’ τα Νόμπελ), και μέσα στα μάτια τους παίζει η πράσινη φλόγα του φθόνου και
της πλεονεξίας, που σκοτώνει κι άνθρωπο ακόμα, όπως ο λύκος εκείνων των άγριων
εποχών.
Το βασικό ένστικτο της πλεονεξίας που κρατά τον αιρετό άρχοντα προσηλωμένο
στον θώκο του μπροστά στο γεύμα του — παναπεί τον κρατά καρφωμένο στην
καρέκλα του, γιατί ήλος είναι το καρφί — ξέρει να παίρνει τον χρόνο του, διόλου
δεν βιάζεται, και με συνειδητή υπομονή τον βάζει να επιδιώκει τη στοχοθεσία του
μέχρι να την υλοποιήσει, κι ας βρεθεί μπροστά σε μεγάλες αποφάσεις, ανώτερες
απ’ τον εαυτούλη του. Δεν είναι λίγο πράμα, βλέπετε, να ’ρχεται το γεύμα στην ώρα
του, και μ’ αυτό το γεύμα να ’ρχονται και τα προνόμια που κορυφή τους έχουνε το
γεύμα, που το ανέφερα εδώ συμβολικά.
Ας μην γραπώνουμε μ’ έκπληξη τις πέρλες μας (ναι, βαρβαρίζω κι εγώ καμιά φορά,
γιατί απ’ τ’ αγγλικά το μετέφερα αυτό), απορώντας πώς έγινε κι εξελίχτηκαν τα
σώματα των ανθρώπων αλλ’ όχι τόσο τρανά και τα ένστικτά τους. Ας μην
πλανιόμαστε πως εύκολα θα ’λεγε κανείς το μεγάλο «όχι» κι ο μαθημένος στις
υψηλές αμοιβές, στην εξουσία, και στις παντοειδείς παροχές θα παρατούσε ολ’
αυτά τα δαψιλά του προνόμια για να γυρίσει στην αφάνεια, γιατί μέσα του τον
συγκρατεί ο αχόρταγος λύκος που θηρεύει στην αχανή στέππα, όπου πεινάνε οι
υπόλοιποι, κι αυτός ο λύκος αναζητά αγέλη για να την υπηρετήσει πιστά, διότι
μονάχα έτσι θα επιβιώσει κι ο ίδιος.
