Μεγάλο κύμα αντιδράσεων έχουν ξεσηκώσει οι παρεμβάσεις στην Αγία Σοφία μετά και την επιβολή εισιτηρίου 25 ευρώ, τιμή απαγορευτική για τους Τούρκους πολίτες, αφότου έγινε ένας διαχωρισμός εισόδου στο μνημείο αμιγώς για θρησκευτικούς λόγους και προσευχή ή για επίσκεψη.
Η εφημερίδα Σοζτζού επισημαίνει σε σχετικό δημοσίευμα, ότι στον ιστότοπο της Αγίας Σοφίας υπάρχει η ομιλία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, το 2020 στην τελετή επαναφοράς του τεμένους στην θρησκευτική του ιδιότητα, που ανακοίνωνε ότι η είσοδος θα είναι δωρεάν όπως σε όλα τα τεμένη.
Στην εφημερίδα επισημαίνεται ωστόσο πως «μόλις η “κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας” άνοιξε, ο Ερντογάν μετέτρεψε την Αγία Σοφία σε άμβωνα για πολιτικούς λόγους, κάτι που ούτε οι Οθωμανοί σουλτάνοι δεν θα είχαν σκεφτεί ποτέ. Με τον επικεφαλής των Θρησκευτικών Υποθέσεων Αλί Ερμπάς να καταστρέφει την εικόνα της χώρας εμφανιζόμενος στον άμβωνα με ένα σπαθί. Οι “απόγονοι του Μωάμεθ του Πορθητή” μετέτρεψαν την κληρονομιά του μεγάλου σουλτάνου σε μια πολιτική εκστρατεία. Εν τω μεταξύ, η “κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας” καταστράφηκε από την πρώτη ημέρα».
Η Αγία Σοφία λειτουργεί πλέον ως χώρος θρησκευτικής λατρείας και μουσείο, αφού στις 15 Ιανουαρίου το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού άνοιξε την είσοδο στον γυναικωνίτη εν είδει μουσείου, ενώ μάλιστα έχουν εκτεθεί εκεί 10 κεραμικά και την διαχείριση έχει η εταιρεία Dem Museology, στην οποία συνέταιρος είναι συγγενής του υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού Μεχμέτ Ερσόι. «Η Αγία Σοφία είναι καθημερινά ο τόπος ενός νέου σκανδάλου. Για παράδειγμα, προκειμένου να εισέλθει κανείς στον γυναικωνίτη της Αγίας Σοφίας, κατασκευάστηκε μια πόρτα κατά παράβαση της ιστορίας της και της αρχιτεκτονικής της», γράφει η Σοζτζού.
Αυτό όμως είναι μόνο ένα από τα σκάνδαλα επισημαίνεται στο δημοσίευμα αφού «Οι Τούρκοι δεν μπορούσαν να μπουν στο μουσείο. Την πρώτη ημέρα οποιοσδήποτε είτε ντόπιος είτε ξένος, εφόσον πλήρωνε τα 25 ευρώ μπορούσε να εισέλθει στον γυναικωνίτη. Από τις 17 Ιανουαρίου όμως η είσοδος στους Τούρκους απαγορεύτηκε χωρίς να έχει δοθεί περαιτέρω εξήγηση για τον λόγο της απαγόρευσης, η οποία άρθηκε στις 22 Ιανουαρίου μετά από αντιδράσεις».
Η Σοζτζού γράφει ότι τώρα οι Τούρκοι που πληρώνουν 25 ευρώ μπορούν να ανέβουν και στον γυναικωνίτη. Κατά τη διάρκεια των ωρών προσευχής, όλοι οι ντόπιοι και ξένοι μουσουλμάνοι επιτρέπεται να εισέρχονται στο τέμενος. Εκτός των ωρών προσευχής, μόνο οι Τούρκοι πολίτες γίνονται δεκτοί.
Μάλιστα οι φρουροί εξετάζουν και το ντύσιμο των επισκεπτών για να αποφασίσουν εάν είναι Τούρκοι ή όχι, ενώ αν είναι ύποπτοι τους ζητούν ταυτότητα και όσοι δεν είναι Τούρκοι οδηγούνται έξω. Αν κάποιος είναι Τούρκος πολίτης ξένης χώρας δεν μπορεί να εισέλθει, ενώ οι ξεναγοί δεν μπορούν να μιλούν μέσα στον χώρο του τεμένους. Ακόμα και οι πληροφορίες για τα κεραμικά που εκτίθενται στον γυναικωνίτη δίνονται μέσω ακουστικών μόνο, αλλά στο εσωτερικό του τεμένους δεν γίνεται καμία ξενάγηση.
Κάπου εδώ να σημειώσουμε ότι ενώ χρεώνονται 25 ευρώ ως τιμή εισιτηρίου, στην πινακίδα αναγράφεται ότι 1 ευρώ αντιστοιχεί σε 34 τουρκικές λίρες και παρόλο που υπάρχει «Κάρτα Μουσείων», η οποία ισχύει σε όλα τα άλλα μουσεία με πρόσβαση για έναν χρόνο έναντι 60 λιρών στην Αγία Σοφία δεν ισχύει.
Προτεραιότητα εντωμεταξύ στην είσοδο έχουν όσοι πληρώνουν 47,5 ευρώ ή αλλιώς «VIP ticket» για να επισκεφθούν τόσο το τέμενος της Αγίας Σοφίας όσο και το παρακείμενο Μουσείο Αγίας Σοφίας, το οποίο άνοιξε σε έναν χώρο όπου εκτίθενται ιστορικά αντικείμενα από την Αγία Σοφία στο Σουλτάναχμετ.
Η Αγία Σοφία έχει γίνει ένας χώρος ανελέητου εμπορίου, αφού οι υπάλληλοι της εταιρείας Dem Museologh πωλούν εισιτήρια με ειδικά μηχανήματα και τα ακουστικά πωλούνται για 100 λίρες Τουρκίας, οι ολόσωμες μαντίλες για 75 λίρες και οι απλές μαντίλες για 30 λίρες.
Όπως τονίζεται στο δημοσίευμα της Σοζτζού: «Κατανοούμε ότι η Αγία Σοφία δεν άνοιξε μόνο για λόγους πολιτικής. Άνοιξε και για το εμπόριο! Πάνω είναι μουσείο, κάτω είναι τέμενος. Οι Τούρκοι δεν μπορούν να εισέλθουν, οι τουρίστες όμως μπορούν να εισέλθουν στο τέμενος. Επιπλέον, στην Αγιά Σοφία εφαρμόζεται ένα πρόγραμμα τελών που δεν υπάρχει σε κανέναν τόπο λατρείας στον κόσμο και σε κανένα μουσείο στην Τουρκία. Αυτά είπε ο Μωάμεθ; Πού αναγράφεται στη διαθήκη του ότι πρέπει να γίνονται πολιτικές ομιλίες μπροστά από την Αγία Σοφία, ότι ο γυναικωνίτης θα είναι εμπορικό κέντρο και ότι δεν θα επιτρέπεται η είσοδος ξένων στο τέμενος;».
