Αυτή είναι η πρώτη απεικόνιση της γιγαντιαίας μαύρης τρύπας στο κέντρο του γαλαξία μας

409

Την πρώτη απεικόνιση γιγάντιας μαύρης τρύπας, η οποία εντοπίζεται στο κέντρο του γαλαξία μας, παρουσίασαν ειδικοί επιστήμονες. Η γιγάντια μαύρη τρύπα, με κωδική ονομασία Τοξότης Α, είναι μόλις η δεύτερη που απεικονίζεται χάρη στα δεδομένα που εξασφάλισαν πανίσχυρα ραδιοτηλεσκόπια. Αυτό κατέστη δυνατό χάρη στο τηλεσκόπιο Event Horizon, που αποκάλυψε το 2019 την πρώτη εικόνα μαύρης τρύπας στο κέντρο γειτονικού γαλαξία.

Ο Τοξότης Α έχει μάζα τέσσερα εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από αυτήν του Ηλίου και εντοπίσθηκε σε απόσταση 26.000 ετών φωτός (5,9 τρισ. χλμ.) από τη Γη. Οι μαύρες τρύπες διακρίνονται για την τεράστια πυκνότητά τους, η οποία δεν επιτρέπει ούτε στο φως να ξεφύγει από αυτές, κάτι που καθιστά ιδιαίτερα δυσχερή την παρατήρησή τους. Ο ορίζοντας γεγονότων μιας μαύρης τρύπας είναι το σημείο εκείνο από το οποίο κανένα σώμα (άστρα, πλανήτες, αέρια, σκόνη και κάθε μορφή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας) δεν μπορεί να διαφύγει.

Η επιστημονική ομάδα αναζήτησε φωτεινό δαχτυλίδι, υπερθερμασμένη ύλη και ραδιενέργεια που κινείται κυκλικά με ιλιγγιώδη ταχύτητα στα άκρα του ορίζοντα γεγονότων, γύρω από σκοτεινή περιοχή. Η σκοτεινή αυτή περιοχή υποδηλώνει την ύπαρξη μαύρης τρύπας στο σημείο εκείνο και ονομάζεται σκιά ή σιλουέτα της μαύρης τρύπας. Ο γαλαξίας μας έχει σπειροειδή μορφή και περιέχει τουλάχιστον 100 δισεκατομμύρια άστρα. Αν τον παρατηρήσουμε από ψηλά, θυμίζει σβούρα σε κίνηση, με τον ήλιο μας να βρίσκεται σε έναν από τους σπειροειδείς βραχίονες και τον Τοξότη Α να εντοπίζεται στο κέντρο. Η απεικόνιση της γιγάντιας μαύρης τρύπας στο κέντρο του γαλαξία Μέσιερ 87, που δημοσιεύθηκε το 2019, εμφάνιζε φωτεινό δακτύλιο κόκκινου, κίτρινου ή λευκού χρώματος γύρω από έναν σκοτεινό πυρήνα. Η μαύρη τρύπα στον γαλαξία Μέσιερ 87 είναι μεγαλύτερη από αυτή του δικού μας γαλαξία και βρίσκεται σε απόσταση 54 εκατ. ετών φωτός από τη Γη, ενώ η μάζα της είναι 6,5 δισ. φορές μεγαλύτερη από τους ήλιους μας.

Η διάμετρος του Τοξότη Α είναι 17 φορές μεγαλύτερη από αυτήν του Ηλίου (ίση δηλαδή με την τροχιά του Ερμή γύρω από τον Ηλιο), ενώ αυτή της μαύρης τρύπας του Μέσιερ 87 θα μπορούσε να χωρέσει όλο το ηλιακό μας σύστημα. Το τηλεσκόπιο Event Horizon είναι ένα δίκτυο αστεροσκοπείων που συνεργάζονται με στόχο την παρατήρηση ραδιοκυμάτων που σχετίζονται με τις μαύρες τρύπες. Το πρόγραμμα εγκαινιάσθηκε το 2012, για να διαπιστωθεί ότι μαύρες τρύπες υπάρχουν στο κέντρο κάθε γαλαξία, όπως είχε υποθέσει ο Αϊνστάιν.