Όλοι μας έχουμε στο μυαλό μας τις φωτογραφίες των νικητών με κρεμασμένα τα μετάλλια στο λαιμό τους. Τα Άλμανακ είναι γεμάτα από τα ονόματα των πρώτων σε κάθε αγώνισμα. Είναι αλήθεια, λοιπόν ότι η ιστορία όχι μόνο γράφεται από, άλλα γράφει και για τους νικητές. Οι υπόλοιποι υπήρξαν από ότι φαίνεται, απλώς για να ηττηθούν και να αναδειχθούν οι πρώτοι. Είναι όμως πάντα έτσι;
Το 1984 στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες, όσοι είχαμε την τύχη να τους παρακολουθήσουμε από τους τηλεοπτικούς δέκτες μας, την τελευταία μέρα των αγώνων ζήσαμε μία μεγαλειώδη στιγμή. Ήταν μεσημέρι Κυριακής και μέσα στον καύσωνα της ανατολικής Ακτής διεξάγονταν το άθλημα του μαραθώνιου των γυναικών για πρώτη φορά στην ιστορία. Η νικήτρια είχε τερματίσει από ώρα, οι ζητωκραυγές είχαν κοπάσει και η απονομή των μεταλλίων ήταν έτοιμη να ξεκινήσει, όταν ξαφνικά το στάδιο πάγωσε. Η Ελβετίδα Γκαμπριέλα Άντερσεν έμπαινε 37η στο στάδιο. Όλοι αντίκρισαν ένα σκελετωμένο κορμί κυριολεκτικά να τρεκλίζει.
Η νεαρή ελβετίδα είχε εμφανώς αφυδατωθεί, το βήμα της είχε γίνει αργό και ασταθές και τώρα πια δεν έτρεχε κάτι παραπάνω από ένα κουφάρι. Το ιατρικό τιμ έτρεξε αμέσως να τη συνδράμει. Ήταν ολοφάνερο ότι το σώμα της ταλαντευόταν μεταξύ ζωής και αθανασίας (αν δεν είχε ήδη μία μη αντιστρεπτή βλάβη). Τότε όμως, ως εκ του θαύματος συνέβη το απρόσμενο. Με την ελάχιστη δύναμη που είχε απομείνει στη νεαρή Άντερσεν ύψωσε το χέρι της προς τους ιατρούς κάνοντας τους νόημα να μην την πλησιάσουν. Ήξερε πως αν δεχόταν τη βοήθειά τους αυτομάτως θα ακυρωνόταν. Η κίνηση της ήταν τόσο σταθερή (ίσως το μόνο σταθερό σε αυτό το σώμα που παρέπαιε) που πάγωσε ακόμα περισσότερο τους πάντες. Είχε πάψει πλέον να είναι άνθρωπος, είχε βγει από το κορμί της, είχε γίνει δύναμη, δέος και φόβος μαζί. Δεν υπήρχε λογική σε όλο αυτό. Αμφιβάλλω ακόμα και αν λειτουργούσε πλέον αυτός ο εγκέφαλος, και ίσως εκεί να έγκειται η μεγαλοσύνη του κατορθώματος της. Όταν πλέον η λογική πάει περίπατο, όταν οι δυνάμεις ξεφουσκώσουν, τότε είμαστε μόνο ένστικτα και ποιο είναι το πιο δυνατό; το ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Μα τελικά ακόμα και αυτό το νίκησε η μικρή Άντερσεν. Αν είχε υπερισχύσει αυτό θα είχε καταρρεύσει στις αγκαλιές των γιατρών. Όχι. Το τελευταίο πράγμα που είχε μείνει ζωντανό σε εκείνο το σχεδόν νεκρό κορμί ήταν θέληση. Η θέληση να φέρει εις πέρας αυτό που ανέλαβε. Εκείνη τη στιγμή δεν έτρεχε για κανέναν. Από τον τερματισμό της δεν θα πανηγύριζε κανένας φίλαθλος και καμία χώρα που εκπροσωπούσε. Αλλά μήπως πέτυχε κάτι μεγαλύτερο; πέτυχε να αποδείξει στον εαυτό της ότι είναι αυτό που πίστευε, μαχήτρια. Ώρες-ώρες νομίζεις αν με έναν μαγικό τρόπο μπορούσε κάποιος να απογυμνώσει αυτό κορίτσι από δυνάμεις, ιδέες και ένστικτα, το τελευταίο που θα έμενε πριν παραδώσει την ψυχή της θα ήταν η θέληση.
Το βίντεο τερματισμού της έχει από τότε παίξει εκατομμύρια φορές. Κάθε φορά που θέλει κάποιος να διδάξει την δύναμη της θέλησης, απλώς σε παραπέμπει εκεί. Η Άντερσεν έγινε εκείνη την ημέρα μία μεγάλη δασκάλα. Μας δίδαξε όλους. Τα επόμενα χρόνια συνέχισε να συμμετέχει σε αγώνες και να κερδίζει διακρίσεις, ακόμα και χρυσά μετάλλια, κανένα όμως δεν ήταν σαν το μετάλλιο που φόρεσε εκείνη την ημέρα στο λαιμό της. Αλήθεια ποια είχε τερματίσει πρώτη; ποιοι είναι τελικά οι νικητές, οι πραγματικοί νικητές που γράφουν την ιστορία; Μήπως τελικά νικητές δεν είναι πάντα αυτοί που τερματίζουν πρώτοι;
Δείτε το βίντεο:
Θωμάς Λούκας, Στρατιωτικός Γιατρός
Λήμνος, 30/5/2018
