Η Ισπανία σχεδιάζει να καταργήσει το λεγόμενο πρόγραμμά της «χρυσής βίζας», το οποίο χορηγεί δικαιώματα διαμονής σε αγοραστές ακινήτων εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς η Μαδρίτη προσπαθεί να αυξήσει το ποσό της προσιτής στέγης που διατίθεται στους ντόπιους.
Ο Πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ δήλωσε στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα (8/4) ότι το υπουργικό συμβούλιο θα κάνει τα πρώτα βήματα αυτή την εβδομάδα για την κατάργηση του προγράμματος. Οι χρυσές βίζες εισήχθησαν το 2013 και έδωσαν τη δυνατότητα σε πολίτες τρίτων χωρών που ξόδεψαν τουλάχιστον 500.000 ευρώ (543.000 $) σε ακίνητα να αποκτήσουν το δικαίωμα να ζήσουν και να εργαστούν στην Ισπανία για τρία χρόνια.
Ο τερματισμός της πρωτοβουλίας θα βοηθούσε να γίνει η πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή στέγαση «δικαίωμα αντί για κερδοσκοπική επιχείρηση», δήλωσε ο Sanchez.
«Σήμερα, 94 στις 100 τέτοιες βίζες συνδέονται με επενδύσεις σε ακίνητα…σε μεγάλες πόλεις που αντιμετωπίζουν μια πολύ πιεσμένη αγορά και όπου είναι σχεδόν αδύνατο να βρει κανείς αξιοπρεπή στέγαση για όσους ήδη ζουν, εργάζονται και πληρώνουν τους φόρους τους εκεί», είπε ο Σάντσες.
Κυβερνητικά στοιχεία δείχνουν ότι η Ισπανία εξέδωσε σχεδόν 5.000 άδειες χρυσής βίζας από την έναρξη του συστήματος έως τον Νοέμβριο του 2022. Σύμφωνα με έκθεση της Διεθνούς Διαφάνειας του 2023 που επικαλείται το Reuters, οι Κινέζοι επενδυτές βρίσκονται στην κορυφή της λίστας, ακολουθούμενοι από Ρώσους, οι οποίοι επένδυσαν περισσότερα από 3,4 δισεκατομμύρια ευρώ.
Οι υποστηρικτές της κατάργησης της πρωτοβουλίας για τη χρυσή βίζα επιμένουν ότι είχε ως αποτέλεσμα την άνοδο των τιμών των κατοικιών.
Πολλοί οικονομολόγοι, ωστόσο, έχουν επισημάνει ότι το στεγαστικό πρόβλημα της Ισπανίας δεν προκλήθηκε από το σύστημα χρυσής βίζας, αλλά μάλλον από την έλλειψη προσφοράς και την απότομη αύξηση της ζήτησης.
«Το μέτρο που ανακοινώθηκε σήμερα, το οποίο επικεντρώνεται σε διεθνείς αγοραστές αντί να ενθαρρύνει νέες κατοικίες να βγουν στην αγορά, είναι μια ακόμη λανθασμένη διάγνωση», δήλωσε στο Reuters ο ιστότοπος ακινήτων Idealista.
Η Ισπανία έγινε η τελευταία χώρα της ΕΕ που κατάργησε τις χρυσές βίζες, μετά την απόφαση της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας να το πράξουν το 2023. Σε καθεμία από τις τρεις χώρες, το πρόγραμμα εισήχθη για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων για την ανάκαμψη από τις χρηματοπιστωτικές κρίσεις που οφείλονται σε συντριβές αντίστοιχες αγορές ακινήτων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ζητήσει εδώ και καιρό να σταματήσουν τέτοια προγράμματα, επικαλούμενη κινδύνους για την ασφάλεια καθώς και ανησυχίες για πιθανή διαφθορά, ξέπλυμα χρήματος και φοροδιαφυγή.
