Του Ηλία Ψυχογιού*
Με την έναρξη της προεκλογικής περιόδου (και λίγο ακόμα πιο πριν), εκατοντάδες αιτήματα φιλίας έφτασαν στην αφεντιά μου. Η δημοφιλία μου προφανώς αυξήθηκε κατακόρυφα και δεν το πήρα χαμπάρι! Μην είναι η στοχευμένη και δηκτική αρθρογραφία μου; Μην είναι η αναγνωρισιμότητά μου επειδή γράφω καλά …στο φακό; Μην είναι η θεϊκή ομορφιά που μου χαρίζει η περιποιημένη γενιάδα μου;
Υποθέτω (έχω βάσιμες υποψίες δηλαδή) πως τίποτα απ’ όλα αυτά δεν ήταν η αιτία για την ξαφνική «αγάπη» που εξέφρασε προς την αφεντομουτσουνάρα μου πληθώρα υποψηφίων πολιτικών.
Η τακτική είναι γνωστή: Βρίσκουμε κάποιον με τον οποίο έχουμε μερικούς κοινούς «φίλους» στο fb, του κάνουμε «αίτημα φιλίας» (θεέ μου, τι έκφραση….) και περιμένουμε την αποδοχή του.
Σχεδόν αμέσως μόλις γίνει η αποδοχή, κάνουμε πρόσκληση στο νέο μας «φίλο» να κάνει Like (να μας υποστηρίξει κοινώς) στη σελίδα μας. Και, φυσικά, ως «φίλος» περιμένουμε πως δεν θα αρνηθεί… Ε; Λογικό δεν είναι;
Ειλικρινά δεν γνωρίζω αν οι υποψήφιοι (και κάποιοι εξαιρετικά γνωστοί) πολιτικοί, οι οποίοι ακολουθούν την παραπάνω τακτική, έχουν συμβουλευθεί οποιονδήποτε επικοινωνιολόγο. Πιθανώς και να το έχουν κάνει. Καλό θα ήταν όμως εκτός από επικοινωνιολόγους, οι οποίοι λόγω επαγγέλματος παθαίνουν και έναν ιδρυματισμό, να ρωτήσουν και κανέναν ψυχολόγο. Κατά προτίμηση ψυχολόγο ειδικευμένο στην ψυχολογία της επικοινωνίας. Οι απαντήσεις του μπορεί να τους εκπλήξουν. Το σίγουρο όμως είναι ότι θα τους ωφελήσουν.
Το fb ως μέσο επικοινωνίας και προβολής της δουλειάς μας είναι εξαιρετικό εργαλείο. Ίσως το δυνατότερο αυτή τη στιγμή. Αλλά, ακριβώς γι’ αυτόν το λόγο, επειδή είναι κοινωνικό δίκτυο, έχει και αυτό τους δικούς του κανόνες. οι οποίοι μοιάζουν σε μεγάλο βαθμο με τους κανόνες της πραγματικής ζωής.
Κι όπως στην πραγματική ζωή ακολουθούμε συγκεκριμένους κανόνες, αντίστοιχους κανόνες είμαστε (αν θέλουμε να είμαστε αποδεκτοί) και στο facebook.
Υπάρχει, για να καταλάβετε τι εννοώ, ο κανόνας του «δεν βρίζουμε». Ο υβριστής, όπως ακριβώς και στην κανονική ζωή, περιθωριοποιείται και γίνεται παρίας.
Επίσης, υπάρχει ο κανόνας «ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΟΥΡΛΙΑΧΤΟ»! Ναι, όπως και στην κανονική ζωή το ουρλιαχτό στην ομιλία θεωρείται αρνητικό, έτσι και στη διαδικτυακή τα κεφαλαία γράμματα σημαίνουν ουρλιαχτό. Η χρήση τους πρέπει να γίνεται με φειδώ και μόνο όταν θέλουμε να τονίσουμε κάτι συγκεκριμένο στα γραφόμενά μας (όπως έκανα κι εγώ λίγο πριν…).
Υπάρχει σαφώς θεσμοθετημένος και ο άγραφος κανόνας της αλληλεπίδρασης. Τον λέω άγραφο, επειδή παρότι θα έπρεπε να τον θεωρούμε σημαντικό και να τον σεβόμαστε, αμφιβάλλω αν τον γνωρίζουμε όλοι. Όταν κάνουμε έναν καινούριο «φίλο» και πριν τον καλέσουμε να στηρίξει οποιαδήποτε δική μας ενέργεια (πολιτική, επαγγελματική, διαστροφική…), του στέλνουμε ένα ρημαδιασμένο μήνυμα. Ένα «ευχαριστώ πολύ», βρε αδερφέ! Κάτι παρόμοιο μ’ αυτό που κάνουμε δηλαδή (να αμφιβάλλω τώρα και για το αν το κάνουμε; Kάνει; Δεν κάνει!) και στην κανονική μας ζωή!
Ας προσπαθήσουμε να μετατρέψουμε σε εικόνα την ακόλουθη σκηνή:
Σε ένα μαγαζί βλέπουμε μια παρέα στην οποία περιλαμβάνονται και τρεις φίλοι μας. Θεωρούμε λοιπόν δεδομένο πως θα είμαστε αποδεκτοί. Μόλις καθίσουμε λοιπόν στο τραπέζι, συστηνόμαστε στο μέλος της παρέας που δεν γνωριζουμε. Έτσι δεν είναι;
Τι κάνουμε συνήθως;
Μπράαααβο!
Δίνουμε το χέρι και συστηνόμαστε!
Φανταστείτε λοιπόν ξανά αυτή την εικόνα, και αντί για χαιρετισμό στο άγνωστο προς εμάς μέλος ν’ αρχίσουμε να λέμε: «Κατεβαίνω υποψήφιος στον «Δήμο Κουρουκουνάκη» και σε καλώ να με ψηφίσεις»! Πόση γιούχα θα τρώγαμε; Μάλλον θα μετρούσαμε και τις φάπες από τους φίλους μας!
Ακόμα χειρότερα, φανταστείτε να είμαστε, π.χ. ψυχολόγοι, και να πούμε: «Είμαι ψυχολόγος. Σε καλώ να έρθεις στο γραφείο μου για μία συνεδρία». Πόσους πελάτες λέτε να μαζεύαμε; Και πόση ανεπάρκεια γνώσης αναφορικά με την ψυχολογία θα γνωστοποιούσαμε πως έχουμε;
Ή να είμαστε καλλιτέχνες για παράδειγμα να πούμε: «Αγόρασε το CD μου. Τώρα!». Μάλλον δεν θα ανέβαιναν τα τραγούδια μας πολύ ψηλά στα charts…! Ή μήπως όχι;
Σεβαστείτε λοιπόν αυτούς οι οποίοι σας αποδέχονται ως φίλους τους. Έστω και διαδικτυακούς. Ακόμα κι αν δεν το αισθάνεστε, δείξτε πως κατανοείτε συγκεκριμένους κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς. Συμπεριφερθείτε όπως θα θέλατε να συμπεριφερθούν και αυτοί σε εσάς.
Αλληλεπίδραση, αγαπητοί φίλοι, και απλοί κανόνες κοινωνικής ευγένειας. Έννοιες που τείνουν να γίνουν παρελθόν στα social media, όπως δυστυχώς συμβαίνει και στην πραγματική μας ζωή.
Γι’ αυτό πάμε για καφέ και αντί για κουβεντούλα και αλληλενέργεια μεταξύ των ατόμων, βλέπουμε ολόκληρες παρέες να λιώνουν πάνω από τις οθόνες…
*Ο Ηλίας Ψυχογιός έχει σπουδάσει Διοίκηση Επιχειρήσεων στην Ελλάδα και Τεχνολογίες Διαδικτύου στη Σκωτία. Έχει εργαστεί σε πολυεθνικές εταιρείες του τουρισμού, της πληροφορικής και των οικονομικών υπηρεσιών, σε Ελλάδα και Λουξεμβούργο. https://www.facebook.com/elias.psichogios2
